Thursday, September 30, 2010

ရန္ၿဖစ္ၿခင္းကို အဆံုးသတ္ပါဖီး ေခါင္းေဆာင္မ်ား

 ရန္ၿဖစ္ၿခင္းကို အဆံုးသတ္ပါဖီး ေခါင္းေဆာင္မ်ား

ရခိုင္ျပည္ကိုရခိုင္ေခါင္းေဆာင္တိ အေဂါက္နေဂါက္လိုခ်င္ ေရလား လိုခ်င္ယင္းသားနဲ႔ဇာအတြက္မရေစာ္ဘာေလး ႏိုင္ငံတကာေရာက္နီေရ ရခိုင္မ်ဳိးခ်စ္ပုဂၢိဳလ္တိအားလံုးတခ်က္သံုးသပ္ကဲ့ပါေမ ေ၀ဖံကဲ့ပါေမ

က်ေနာ္၏သံုးသပ္ခ်က္ကေတာခါ ရခိုင္ေခါင္းေဆာင္တိအခ်င္ခ်င္းရန္ျဖစ္နီလိုဘာ ရာထင္ပါယင့္ ရခိုင္ျပည္ကိုလိုခ်င္လို႔လုပ္ေစာ္မဟုပ္ပါ အခ်င္ခ်င္းအာဏာၿပိဳင္ခ်င္လို႔ဘာ
ပါ၀ါၿပိဳင္ခ်င္လို႔လုပ္နီကဲ့ေစာ္ရာလိုျမင္ဘာေရ
ဇာအတြက္မလိုခ်င္လိုေျပာရေရေလးဆိုေက ရခိုင္ျပည္ကိုရခိုင္ေခါင္းေဆာင္အမွန္တကယ္လိုခ်င္ေရလို႔ဆိုေက ရခိုင္ျပည္မာဟိေရလူတိကိုမ်ဳိးခ်စ္စိတၱတ္ဟိေအာင္ရခိုင္ျပည္ကိုခ်စ္တတ္ေအာင္ရခိုင္ျပည္အတြက္အသက္ပီးရဲ ေအာင္ ရခိုင္ေခါင္းေဆာင္တိအယင္စည္းရံုးရဘာဖိုတပါတီစနစ္ အဖြဲတဖြဲေကာင္းစားခ်က္ကို ဘဲံကိုေဖထားရဘာဖို မိသားစုတစုေကာင္းစားေရးကိုဘဲ့ေဖထားရဘာဖို တမ်ဳိးသားလံုးေကာင္းစားေရးကိုဥစားပီးရဘာဖို တပါတီေကာင္းစားေရးကိုဂရုမစိုက္ပဲ့ေဖထားရဘာဖို ဗဟိုဆံုးျဖတ္ခ်က္ကိုခ်က္ကို ခ်ႏိုင္ရဘာဖို ရခိုင္ျပည္ထဲမွာဟိေရလူမ်ဳိးတိုင္းကိုရခိုင္ျပည္အတြက္အသက္ပီးစြမ္လြတ္ႏိုင္ေအာင္ ဆြဲေဆာင္ရဘာဖို အခ်င္ခ်င္းရန္ျဖစ္မႈး အျငင္းပြါးမႈးတိကိုရပ္တန္႔ရာရပ္ ထားရပါဘာဖို တပါတီနန္႔တပါတီအျငင္းပြါးမႈးတိကိုရပ္တန္႔ရာရဘာဖို တေယာက္ကိုတေယာက္အျပစ္တင္ေစာ္တိကို ေဖထားရဘာဖို ဥပမာအားျဖင္အနီးဆံုးတခုကိုၾကည့္ဘာ ေအာင္ဆန္း ဗမာျပည္လြတ္လြပ္ေရးရေအာင္က်မ္ေရတိုင္းရင္းသားတိအားလံုးကို လိမ္ပင္လိပ္လီ ၀ါခ်င္ေက၀ါ အားလံုးဟိေရ တိုင္းရင္းသားတိ (Burmese)လိုခံယူေအာင္ၾကိဳးစားဘာေရ
ဘားမိ Burmese ခံယူေရနိေရ ငါရို႔အားလံုးလြတ္လြပ္ေရးရေရနိလိုေျပာေရ ယင္းတခ်က္ေရ ကေကာင္းေရ ၀ါ ဒတခုျဖစ္ေတ သူ႐ုိ႕လူမ်ဳိးအတြက္ လြတ္လြပ္ေရးကိုလိုလို႔လုပ္ေတအခ်က္ျဖစ္ေတ ဗမာလြတ္လြပ္ေရး ရေအာင္လုပ္ေတ က်မ္ေရကိစၥတိကိုဘဲးေဖထားဘာေရ အားလံုးသူဘားမိ (Burmese(လို႔ ခံေစာ္နန္႔ခ်က္ခ်င္းလြတ္လြပ္ေရးကိုရေအာင္ေတာင္းေရ ေအအခ်က္သည္ လြတ္လြပ္ေရး ဗမာတိအတြက္ေကာင္းေရအခ်က္ပါ က်ေနာ္ဆိုလိုေရေစာ္ ရခိုင္ျပည္မွာဟိလူမွဳိးတိုင္းကိုရခိုင္ခံယူေအာင္လုပ္စီခ်င္ဘာေရ ယင္းအတြက္ေလးရခိုင္ေခါင္းေဆာင္တိ လက္ဆြဲႏွက္ဆက္ပါ လက္တြိပူးေပါင္းသင့္ပါေရ ယင္းပိုင္လုပ္ေကေတာခါ ရခိုင္ျပည္ကိုလိုခ်င္ေရ လိုေျပာလိုရဘာဖို အဂုနက ေျပာခေရပိုင္ အခ်ိန္ကံုခံအခ်င္းခ်င့္သတ္ ရန္ျဖစ္နီေရ အလုပ္ကိုဆက္လုပ္နီေက ေတာခါ ယင္းလူတိေၾကာင္းရခိုင္ျပည္နန္႔ရခိုင္ကိုဖ်က္စိခံနီရေရေျပာရပါဖို႔ေယ
Tags:
ေရးသားေပးပို ့သူ
သာစိန္ထြန္း
နယူးဇီလန္

Wednesday, September 22, 2010

ရခိုင္လူမ်ိဳးက်င့္၀တ္

ကၡိဳင္လူမ်ဴိးရို ့၏ က်င့္ဝတ္တရား ( ၄၈ )ပါး ( ဗဟုသုတ အနီနန္ ့ ဖတ္ရွဳပါရန္ )

သာစြာဌါနီ ရကၡိဳင္ျပည္သည္ ရွိလြန္ခေရႏွစ္ေပါင္း ( ၅၀၀၀ )ေက်ာ္ပင္ ထီးနန္႔နန္းနန္႔ ၾကာ႒ါန္းနန္႔ ျမိဳ ့ျပႏိုင္ငံတည္ေထာင္ဗ်ာလ္ ဘုရင္စနစ္ျဖင့္ အုပ္ခ်ဳပ္ခကတ္ပါသည္။ ၎ကို ရကၡိဳင္သမိုင္းသုေတသီရို ့က ေခတ္ကာလမ်ား ပိုင္းျခား၍ ေအာက္ပါအတိုင္း သုေတသနျပဳ သတ္မွတ္ခကတ္ပါသည္။ ယင္းတိကိုေဖာ္ျပရေက …
၁။ ပထမဓညဝတီေခတ္
(BC ၃၃၂၅-၁၅၀၈) = ၁၈၁၇ ႏွစ္
၂။ဒုတိယဓညဝတီေခတ္
(BC ၁၅၀၈-၅၈၀) = ၉၂၅ ႏွစ္
၃။တတိယဓညဝတီေခတ္
(BC ၅၈၀-AD ၃၂၆) = ၉၀၆ ႏွစ္
၄။ေဝသာလီေခတ္
(AD ၃၂၇-၈၁၈) = ၄၉၁ ႏွစ္
၅။ေလးျမိဳ ့ေခတ္
(AD ၈၁၈-၁၄၃၀) = ၆၁၂ ႏွစ္
၆။ေျမာက္ဦးေခတ္
(AD ၁၄၃၀-၁၇၈၄) = ၃၅၄ ႏွစ္
စုစုေပါင္း = ၅၁၀၈ ႏွစ္
ရကၡိဳင္ဘုရင္ရို ့သည္ တိုင္းျပည္အုပ္ခ်ဳပ္ မင္းလုပ္ရာတြင္ မင္းက်င့္တရားဆယ္ပါးနန္႔အညီ တိုင္းျပည္ကို အုပ္ခ်ဳပ္ရျပီး ရဟန္းပညာဟိ၊ လူပညာဟိရို ့၏ အၾကံအဥာဏ္ကို ရယူလက္ခံကာ တိုင္းျပည္စည္ပင္သာယာဝျဖိဳးေအာင္ အုပ္ခ်ဳပ္ခကတ္သည္။ ရကၡိဳင္ဘုရင္သည္ ဘိသိက္သြန္းမဂၤလာ က်င္းပျပီးေနာက္ မဟာျမတ္မုနိဘုရားတြင္ ဦးခိုက္ပူေဇာ္ျပီး အဓိ႒ါန္ဥပုသ္ရည္ရွည္ေစာင့္ေသာ အစိုင္အလာတိ ဟိခကတ္ပါသည္။ ရဟန္းေတာ္တိးက သာသနာေတာ္ကို ေစာင့္ေရွာက္၍ သုခ မိန္ပညာဟိအမတ္တိးက တိုင္းျပည္ကို ထိန္္းသိမ္းကတ္သည္။ ရကၡိဳင္မင္းတိလက္ထက္ ရဟန္း၊ သံဃာေတာ္တိသည္ တိုင္း ျပည္၏အၾကီးအမွဴး၊ ၾသဝါဒစရိယတိ ျဖစ္ေၾကာင္းတိြရသည္။

ေဒဂု ေျမာက္ဦးေခတ္ ေတာင္ညိဳေက်ာင္းတိုက္ဆရာေတာ္ အဂၢမုနိမေထရ္ျမတ္၏ တိုင္းျပည္နန္႔လူမ်ဳိးအတြက္ ခ်မွတ္ပီးခေသာ က်င့္ဝတ္တရားတိကို ေလာကဓမၼ ႏွစ္ဌာနအတြက္ အသံုးျပဳၾကစီရန္ ေဖာ္ထုတ္တင္ျပလိုသည္။ ေဖာ္ျပလတၱံ ့ေသာ က်င့္ဝတ္တိကို ေျမာက္ဦးေခတ္၊ မင္းေစာမြန္(ေကာဇာ ၈၈ရ-၈၉၃)လက္ထက္တြင္လည္းေကာင္း၊ မင္းဗာၾကီး(ေကာဇာ ၈၉၃-၉၁၅) လက္ထက္ တြင္လည္းေကာင္း၊ လိုက္နာက်င့္သံုးခေၾကာင္း တိြရသည္။ ထိုရကၡိဳင္မဟာရာဇဝင္ၾကီးလာ (၄၈)ပါးေသာ ရကၡိဳင္လူမ်ဳိးရို ့၏ က်င့္ ဝတ္ကို ေဖာ္ျပရေသာ္ …

၁။ ရွီးဦးစြာ ရတနာသံုးပါးအား မမိန္႔မေလ်ာ့ဘဲ က်င့္သံုးေဆာက္တည္ ဆည္းကပ္ကိုးကြယ္ၾကရန္တစ္ပါး။

၂။ မိဘဆရာသမားရို ့၏ ဆံုးမၾသဝါဒကို ျမီဝယ္မက် မွတ္သားနာယူ က်င့္သံုးေစာင့္ေရွာက္ၾကရန္တစ္ပါး။

၃။ မိမိရို ့၌ မျငိမ္သက္ဘဲ ေသာ့သြမ္းရမ္းၾကြျခင္း၊ မေကာင္းေသာအက်င့္တိကို ပယ္ရွားေစာင့္ေရွာက္ၾကရန္ တစ္ပါး။

၄။ ပညာသိပၸ တတ္ေျမာက္စီရန္ ၾကိဳးစားအားထုတ္လ်က္ သင္အံေလ့လာၾကစီရန္ တစ္ပါး။

၅။ အသက္သိကၡာၾကီးရင့္ေသာသူရို ့နန္႔ မိဘ၊ ဆရာ၊ ရီျမီအရွင္ ဘုရင္မင္းျမတ္ရို ့အားလည္း မရိုမေသ မေလးမစား အဂါရဝျပဳလုပ္ျခင္းကို အထူးေရွာင္ၾကည္ၾကရန္ ပညတ္ျခင္းလည္းတစ္ပါး။

၆။ မိမိကိုယ္ကို ပညာနန္႔ေပါင္းယွဥ္လ်က္ ေလာဘ၊ ေဒါသ၊ ေမာဟ စေသာ မေကာင္းေသာဆႏၵတိကို ပယ္ရွားျခင္းလည္းတစ္ပါး။

ရ။ ငါးပါးသီလကို ေစာင့္ေရွာက္ျပီးလွ်င္ မိမိရို ့အားေလ်ာ္စြာ အလွဴဒါနကုသိုလ္တိကို နိညမျပတ္ စိုက္ပ်ဳိးရျခင္းတစ္ပါး။

၈။ ေလာက၌ သူတစ္ပါးရို ့အား ႏွဳတ္ျဖင့္က်ဴးလြန္ျခင္း၊ ကိုယ္ျဖင့္က်ဴးလြန္ျခင္းတည္းဟူေသာ မေကာင္းေသာတရားႏွစ္ပါးကို ဖယ္ရွားျပီး စိတ္ၾကည္လင္စြာျဖင့္ ေမတၱာတရားကို ရွိထားလ်က္ သေဘာေျဖာင့္မတ္စြာျဖင့္ နီရျခင္းတစ္ပါး။

၉။ ထို ့အျပင္ ေလာကဓမၼ ႏွစ္ဌာနတည္းဟူေသာ က်င့္ဝတ္တရားႏွစ္ပါးကို ပစၥဳပၸန္သံသရာ၌ ခ်မ္းသာျခင္းျဖင့္ သိစြမ္းေဆာင္ရြက္ႏိုင္ေသာ ပညာဟိပုဂၢိဳလ္ရို ့အား အေလးအျမတ္ျပဳျပီးလွ်င္ မိတ္ကၽြမ္းဝင္ရျခင္းတစ္ပါး။

၁၀။ ၎မိတ္ကၽြမ္းဝင္ေသာ ပုဂၢိဳလ္ရို ့၌ ပညာျဖင့္ေပါင္းျပီးလွ်င္ တရားလက္လြတ္လ်က္ က်င့္ဝတ္တရား ေမွာက္မွားေသာသူရို ့သည္ ေလာကတြင္ သတၱဝါရို ့၌လည္း အက်ဳိးစီးပြါးမဟိ၊ သံသရာ၌လည္း အက်ဳိးမဟိေသာသူမ်ားကို ဝီးစြာရန္သူကဲ့သို ့ မိမိစိတ္၌ထားျပီး ေရွာင္ၾကည္ရျခင္းတစ္ပါး။

၁၁။ သူတစ္ပါး ဥစၥာပစၥည္းမ်ားကို ခိုးယူျခင္းမွလည္းေကာင္း၊ သူတစ္ပါးရို ့၏ သားမယားရို ့ အားလြန္က်ဴးျခင္းမွ အထူး ေရွာင္ ၾကဥ္ရျခင္းတစ္ပါး။

၁၂။ မိမိအား သူတစ္ပါးရို ့သည္ လြန္က်ဴးျခင္းျဖင့္ ၾကိမ္းေမာင္းျငားေသာ္လည္း မ်က္မာန္ေဒါသတိထိန္းခ်ဳပ္လ်က္ သည္းခံျခင္း ျဖင့္ ေရွာင္ၾကဥ္ရျခင္းတစ္ပါး။

၁၃။ လူရို ့၌ အနိစၥ၊ ဒုကၡ၊ အနတၱ ဟုဆိုအပ္ေသာ လကၡဏာေရးသံုးပါးကို အေလ့အလာအားျဖင့္ အခါခါေအာက္မိျပီး မိမိခႏၶာကိုယ္ကို ပညာမ်က္စိျဖင့္ ၾကည့္ရွဳဆင္ျခင္ဆံုးမကာ တေျပာင္းျပန္ျပန္ စက္အဟန္သို ့ ျဖစ္ပ်က္နီျခင္းကို ဒုကၡတရားျဖင့္ သိျမင္ကာ ေၾကာက္ရြံ ့ထိတ္လန္ ့စီရန္ ရွာမွီးရျခင္းလည္းတစ္ပါး။

၁၄။ ထို ့အျပင္ ေလာဘ၊ ေဒါသ၊ ေမာဟ ဟုဆိုအပ္ေသာ စိတ္ဆင္ရိုင္းကို နိညမျပတ္ ယိုင္ေက်းစီျခင္းငွာ ပညာျဖင့္ ထိန္းသိမ္း ေစာင့္ေရွာက္လ်က္ ျငိမ္သက္တည္တံ့စြာျဖင့္ နီရျခင္းလည္းတစ္ပါး။

၁၅။ ထို ့ျပင္ အမင္၊ အဘာရို ့အား ခ်စ္ခင္ျမတ္ႏိုးျပီးလွ်င္ ဘုရားတစ္ဆူ၊ ဂူတစ္လံုးကဲ့သို ့ နိညမျပတ္ အရိုအေသ အေလးအ ျမတ္ ရွိခိုးဦးတင္လ်က္ ျပဳစုလုပ္ေကၽြး မီြးျမဴရျခင္းလည္းတစ္ပါး။

၁၆။ ထို ့အျပင္ မိမိရို ့ ေဆြးမ်ဳိးညာတိရို ့၌ သက္ၾကီးရြယ္အိုရို႕အား အရိုအေသ အေလးအျမတ္ျပဳ လုပ္ေဆာင္ရြက္ျခင္း လည္း တစ္ပါး။

၁၇။ ထိုမွတစ္ပါး အရပ္ေလးမ်က္ႏွာမွ ေရာက္လာကတ္ေသာ ရဟန္း၊ ပုဏၰားစသည္ရို ့တြင္ အဝတ္အစားရိကၡာ ခ်ဳိ ့တဲ့ေသာ ပုဂၢိဳလ္တိအား ေကာင္းမြန္စြာပီးကမ္းေထာက္ပံ့ျခင္းျဖင့္ ကုသိုလ္ဥစၥာထုပ္ကို သိုမွီးျပဳလုပ္ရျခင္းလည္းတစ္ပါး။

၁၈။ ထို ့အျပင္ လယ္လုပ္၊ ကုန္သြယ္၊ ကုန္ေရာင္း၊ ကုန္ဝယ္ေဖာက္ကား ျပဳလုပ္ၾကေသာသူတိ၌ မိမိ လုပ္ကိုင္လ်က္ဟိေသာ အလုပ္တိတြင္ နိညမျပတ္ အစီးအပြါးတြက္ခ်က္ျပီး မယုတ္မေလ်ာ့စီေအာင္ လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္ျခင္းတစ္ပါး။

၁၉။ ထိုသို ့လုပ္ကိုင္ျခင္းမွ ေစာင့္ေရွာက္ျပီးလွ်င္ အစာရိကၡာတိကို ျပည့္ဝွမ္းစြာ က်ီက်တိျဖင့္ သိုမွီး၍ ေဆြးမ်ဳိးရို ့အား ေထာက္ပံ့ မစားရျခင္းတစ္ပါး။

၂၀။ ထိုသို ့ထံုးနည္းတိကို ပညာဟိတိထံ ခ်ဥ္းကပ္ျပီး သူရို ့အားေထာက္ပံ့ကာ သင္ယူမွတ္သားရျခင္းလည္းတစ္ပါး။

၂၁။ ဆရာထံမွရေသာ ထံုးနည္းမ်ားကို စိတ္ထဲ၌ စြဲျမဲစြာ မွတ္သားနာယူျပီး သူ ့ေက်းဇူးကို သိရျခင္းလည္းတစ္ပါး။

၂၂။ ၎အျပင္ ဖိုး၊ ဖီး၊ စိုင္ဆက္ မိမိရို ့မ်ဳိးရိုးမွ ဆင္းသက္လာေသာ ဓမၼတာက်င့္ရိုးတိကို မေဖာက္မျပန္ က်င့္သံုးေစာင့္ေရွာက္ရျခင္းလည္းတစ္ပါး။

၂၃။ အစိုင္တရားေစာင့္ေရွာက္ျခင္းျဖင့္ အိမ္ေထာင္ျပဳရာတြင္ ရွီးသူေဟာင္း သက္ၾကီးရို ့၏ ထံုးနည္းနာတိကို ယူေဆာင္၍ ျပဳလုပ္ရျခင္းလည္းတစ္ပါး။

၂၄။ တစ္ပါးေသာ အမ်ဳိးရို ့က လွည့္ပတ္ျဖားေယာင္ေသာ္လည္း မိမိရို ့မ်ဳိးရိုးဇာတိမ်ား မေပ်ာက္ပ်က္စီရန္ ရဲဝံ့စြာ အဝီးမွ ေရွာင္ၾကဥ္ရျခင္းတစ္ပါး။

၂၅။ ႏိုင္ငံေတာ္ဝယ္ အတတ္ပညာလံုျခံဳစြာ မတတ္သူရို ့အား တစ္စံုတစ္ခုေသာ လူမွဳအိမ္ေထာင္စီးပြါးေဆာင္ရန္ ေပါင္းေဖာ္ျခင္းကို ေရွာင္ၾကဥ္ရျခင္းတစ္ပါး။

၂၆။ တစ္စံုတစ္ခုေသာ အတတ္ပညာမဟိေသာသူရို ့အား ညဥ့္ေမွာင္မသိ၊ ၾကက္မ်က္အိပ္ေသာသူရို ့ နန္႔ အလားတူဘိသကဲ့သို ့ လူမွဳစီးပြါးေဆာင္ျခင္းကို ေရွာင္ၾကဥ္ျခင္းလည္းတစ္ပါး။

၂၇။ အိမ္ေထာင္သားမီြးျပဳလုပ္ရာ၌ လူမွဳေရးကိစၥတိကို ေက်ပြန္စြာ နားလည္လိမၼာ သိတတ္ျခင္းနန္႔ ျပည့္စံုရျခင္းလည္းတစ္ပါး။

၂၈။ ထိုသို ့သိတတ္ျပီးမွ အိမ္ေထာင္သားမီြးျမဴရာဝယ္ ၾကံစည္တြက္ဆ ဇြဲလံု ့လထုတ္ကာ စီးပြါးခ်မ္းသာျခင္းနန္႔ ျပည့္စံုရျခင္း လည္းတစ္ပါး။

၂၉။ ေလာဘ၊ ေဒါသ၊ ေမာဟ၊ မာနတရားတိကို ထိန္းခ်ဳပ္လ်က္ သူတစ္ပါးက မေကာင္းေသာဆႏၵျဖင့္ ပ်က္စီးစီရန္ နည္းပီးေသာ္လည္း မိမိက ေရွာင္ၾကဥ္ရျခင္းလည္းတစ္ပါး။

၃၀။ မိဘရို ့၏ေက်းဇူးတရားတိသည္ ျမင့္မိုရ္ေတာင္နန္႔ ႏွဳိင္းဆျငားေသာ္လည္း အတိုင္းမသိ ၾကီးမားေသာ ေက်းဇူးတရားပင္ တည္းဟု ဖန္တလဲလဲ ေအာက္မိသတိရျခင္းလည္းတစ္ပါး။

၃၁။ အသင့္ေပါင္းဖက္ၾကေသာ သားမယား၊ ျမီး၊ ျမစ္၊ ေဆြးမ်ဳိး၊ ေက်းကၽြန္ စသည္မ်ားကို ေစာင့္ေရွာက္ ေထာက္ပံ့ရျခင္းလည္းတစ္ပါး။

၃၂။ လူပယ္၊ လူျပက္ရို ့က ကဲ့ရဲ ့ၾကေသာ္လည္း ဝမ္းထဲ သံေဝစိတ္ျဖင့္ေျဖလ်က္ ထိုသူရိုအား ဝီးစြာေရွာင္ၾကဥ္ရျခင္းလည္းတစ္ပါး။

၃၃။ လူေကာင္းရို ့က ခ်ီးမြမ္းျခင္းျဖစ္စီရန္ ေဆြမ်ဳိး၊ ခင္ပြန္း၊ အျခြီအရံသင္းပင္းရို႕အား ခ်စ္ပန္းျဖင့္ မပ်က္စီျခင္းငွာ ေစာင့္ေရွာက္ရျခင္းလည္းတစ္ပါး။

၃၄။ အိမ္ေထာင္စီးပြါးသိုမွီးရာတြင္ ျမီအိုး၊ ျမီခြက္မ်ားျဖင့္ တံစက္ရီကို ခံယူဘိသကဲ့သို ့ လည္းေကာင္း၊ ျခေကာင္းတိသည္ မိမိ၏ပစျဖင့္ ကိုက္ခ်ီယူလ်က္၊ ေတာင္ပို ့ျပဳလုပ္သကဲ့သို ့ လည္းေကာင္း၊ စီးပြါးဥစၥာကို စုေဆာင္းရျခင္းလည္းတစ္ပါး။

၃၅။ လူရို ့၌ ပညာ၊ ဝီရိယျဖင့္ ျမဲျမံခိုင္မာစြာ ၾကံေဆာင္ လုပ္ေဆာင္ရျခင္းလည္းတစ္ပါး။

၃၆။ ထိုသို ့လုပ္ကိုင္ရာတြင္ ေသသပ္စြာေသာ ေယာက်္ားျမတ္ရို ့လုပ္ကိုင္ျခင္းသည္ မိမိထင္မွတ္သည့္အတိုင္း ျပည့္ဝစြာ ခ်မ္းသာစီးပြါးျခင္းလည္းတစ္ပါး။

၃၇။ ထို ့ျပင္ ပညာခ်ဳိ ့တဲ့ေသာသူမ်ား၌ လံု ့လမဲ့မွဳ၊ အမ်ားသူရို ့၏ ကဲ့ရဲ ့ျပစ္တင္မွဳကို ခံရျခင္းလည္းတစ္ပါး။

၃၈။ ကိုယ္ကိုမခ်စ္၊ အက်င့္စာရိတၱပ်က္စီးျခင္းျဖင့္ လူသြမ္းရို ့က မည္ကဲ့သို ့မသိ၊ ပ်င္းရိရိနန္႔ ၾကမၼာပိုက ငါရို ့နီရာ စီးပြါးလာ အံ့ဟု ၾကမၼာကို ယိုးစြပ္လ်က္နီျခင္းကို ေရွာင္ၾကဥ္ရျခင္းတစ္ပါး။

၃၉။ ႏိုင္ငံေတာ္၌ သေဌး၊သၾကြယ္၊ ကုန္သြယ္လယ္လုပ္တိက သူတစ္ပါးရို ့မွီခိုရာျဖစ္သည့္ လကၡဏာသည္ကား အလြန္အရိပ္ အာဝါသေကာင္းေသာ ျပိဳင္ေညာင္ပင္ၾကီး၏လကၡဏာနန္႔ အလားတူ ျဖစ္စီရျခင္းလည္းတစ္ပါး။

၄၀။ ထိုျပဳိင္ေညာင္ပင္ၾကီး၏သေဘာသည္ လမ္းခရီး၌ သြားလာသူအေပါင္းရို ့ကို အရိပ္ခိုေအာင္းရာျဖစ္သကဲ့သို ့၊ ထိုနည္းတူစြာ လူသံုးပါရို ့၏ မွီခိုခ်မ္းသာစြာ နီၾကစီရန္ ေဆာင္ရြက္ျခင္းလည္းတစ္ပါး။

၄၁။ ျပဳိင္ေညာင္ပင္ၾကီး၏ အသီးအပြင့္တိကို မွီခိုလာေသာ ငွက္အေပါင္းရို ့သည္ သာယာခ်မ္းျမိ ့ စြာ စားေသာက္ရသကဲ့သို ့ ငါရို ့အမ်ဳိးေလးပါးရို ့မွီခိုလ်က္ စားေသာက္ျခင္း၌ ခ်မ္းသာသုချပည့္စံုစီရန္ ေဆာင္ရြက္ျခင္းလည္းတစ္ပါး။

၄၂။ သူဆင္းရဲရို ့သည္ သေဌး၊ သၾကြယ္ အသီးသီး ညာတိသဂၤဟမ်ားအား မွီခိုလ်က္ လုပ္ကိုင္စားေသာက္ၾကရန္လည္း တစ္ပါး။

၄၃။ မွီခိုလုပ္ကိုင္သူမ်ားအား ေစာင့္ေရွာက္သူရို ့က သြန္သင္ေျပာရာတြင္ သူတစ္ပါးရို ့ ခ်စ္ျမတ္ႏိုးစိမ့္ေသာငွာ သာသာခ်ဳိခ်ဳိေျပာ၍ ေစာင့္ေရွာက္ရျခင္းလည္း တစ္ပါး။

၄၄။ ၾကမ္းတမ္းယုတ္မာစြာ ပညာမဲ့ေစာင့္ေရွာက္ျခင္းကို ေရွာင္ၾကဥ္ရျခင္းလည္းတစ္ပါး။

၄၅။ မိမိ၌ မွီခိုသူရို ့အား ေလာကဝတ္ထိုက္သည့္အားေလ်ာ္စြာ ျပည့္ဝစီ၍ အမွဳခပ္သိမ္းမ်ားကို ေဆာင္ရြက္ထိန္းသိမ္းရျခင္းလည္း တစ္ပါး။

၄၆။ သူစိမ္းသူပ်က္ပင္ျဖစ္ေသာ္လည္း မွီခိုနီသူရို ့အား ေစာင့္ေရွာက္ရာတြင္ မိဘသဖြယ္ သာသာၾကည္ၾကည္ ေစာင့္ေရွာက္ရျခင္းလည္း တစ္ပါး။

၄၇။ မိမိရို ့၌ ေဆြရင္း၊ သားျမီး၊ ေက်းကၽြန္သင္းပင္းရို ့အား ေပ်ာ္ေပ်ာ္ပါးပါးျဖစ္စီရန္ ႏွဳတ္ခ်ဳိသာစြာဆံုးမလ်က္ အဝတ္အစား ပီးကမ္းေဆာင္ရြက္ျပီးလွ်င္ မညွဳိးမႏြမ္းစီရန္ မီြးျမဴရျခင္းလည္း တစ္ပါး။

၄၈။ ရကၡိဳင္မ်ဳိးရိုးမ်ား၌ အစိုင္ဆင္းသက္လ်က္ က်င့္သံုးေဆာက္တည္ၾကရေသာ ပညတ္တရားမ်ားကို မမိမေလ်ာ့ဘဲ ေစာင့္ေရွာက္ရျခင္းလည္းတစ္ပါး။

အထက္ေဖာ္ျပပါ ရကၡိဳင္မဟာရာဇဝင္ေတာ္လာျဖစ္သည့္ ရကၡိဳင္လူမ်ဳိးရို ့၏ က်င့္ဝတ္ (၄၈)ျဖာကို စာရွဳသူမ်ား ဖတ္ရွဳျခင္းျဖင့္ ရကၡိဳင္လူမ်ဳိးရို ့၏ ယိုင္ေက်းမွဳ၊ ဓေလ့ထံုးစံ၊ က်င့္ဝတ္မ်ားကို သိဟိကာ ေလာကီ၊ေလာကုတၱရာ ႏွစ္ျဖာေသာ ေကာင္းက်ဳိးတိ တိုးတက္ၾကီးပြါးႏိုင္ၾကပါစီလို ့ ေလ့လာမွတ္သားကာ ရီြးသားလိုက္ရပါသည္။
ပဥၥဂုဏံ အဟံဝႏၵာမိ သဗၺဒါ။

သႏ ၱာျမီ-ေမာင္ေသာ္တာ(ရီြးသားသည္)


က်မ္းကိုးစာရင္း

၁။ ကြယ္လြန္သူ ရကၡိဳင္ရာဇဝင္ဆရာၾကီး ဦးဦးသာထြန္း(ေျမာက္ဦး)၏ ေဟာေျပာခ်က္မ်ား။
၂။ ရကၡိဳင္ရွီးေဟာင္း ဂါထာမႏ ၱန္ထူးမ်ား(အသွ်င္ဝါသဝ)

0 comments:

Rakhine Nationalities Development Party (R.N.D.P)

Rakhine Nationalities Development Party (R.N.D.P)

Saturday, September 11, 2010

Our Arakan State

သူကၽႊန္မခံေတာ္လွန္ဂတ္

ေႏွာင္းအတိတ္ သမိုင္းပံုရိပ္မ်ား


သူ႕ကၽြန္မခံ ဗိုလ္ခ်င္းပ်ံ၏ ေတာ္လွန္ေရးခရီး


ဘာသာျပန္ဆိုသူ ေမာင္ဦးရွင္ႏွင့္ ေအာင္ေက်ာ္သိန္း


အခ်ိန္ကား ရခိုင္တို႕ ထီးက်ိဳးစည္ေပါက္ နန္းမေပ်ာက္မွီကာလ (၁၇၈၄)ခု မတိုင္မီ ႏွစ္ေပါင္း ၁၀၀ ေက်ာ္ အခ်ိန္ကျဖစ္သည္။

Arakan Kingdomရခိုင္ျပည္၏ ႏိုင္ငံေရး၊ ျပည္ထဲေရး အထူးသျဖင့္ နန္းတြင္းအေရးအခင္းမ်ားသည္ မျငိမ္မသက္ႏွင့္ အရႈပ္အေထြး ျဖစ္ေနေသာကာလ ျဖစ္သည္။ ရခိုင္ ရာဇပလႅင္ကို အပိုင္အုပ္စိုးရန္ ရခိုင္အမ်ိဳးသားအခ်င္းခ်င္း သူတစ္လူ ငါတစ္မ်ိဳးျဖင့္ နည္းမ်ိဳးစံုျဖင့္ ၾကိဳးပမ္းေနၾကသည္။ ရခုိင္အမ်ိဳးသားအခ်င္းခ်င္းၾကားတြင္ စည္းလံုးညီညြတ္ေရးမွာ အဖတ္ဆယ္မရေအာင္ ျပိဳကြဲလွ်က္ရွိေနေပသည္။ ေျမာက္ဦးျမိဳ႕ေတာ္ကို အမိန္႕ကို မနာခံေသာ ျမိဳ႕စား နယ္စား မ်ားသည္ သူတလူ ကုိယ္တမင္း ျဖင့္ တိုင္းျပည္ကို အုပ္ခ်ဳပ္လွ်က္ ရွိၾကသည္။

ထိုအခ်ိန္တြင္ ရခိုင္ေခါင္းေဆာင္တခ်ိဳ႕သည္ မိမိႏိုင္ငံႏွင့္ အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံ တစ္ႏိုင္ငံျဖစ္ေသာ ဗမာပေဒသရာဇ္ ရွင္ဘုရင္ထံ သြားေရာက္၍ ရခုိင္ျပည္တြင္းအေရးအား ျငိမ္၀ပ္ေပးရန္အတြက္ အကူအညီသြားေရာက္ ေတာင္းဆို ခဲ့ေပသည္။ ထို႕ေၾကာင့္ ဗမာ ပေဒသရာဇ္ရွင္ဘုရင္ ဘိုးေတာင္ေမာင္၀ိုင္းသည္ သကၠရာဇ္ ၁၇၈၄ ခုႏွစ္တြင္ ရခိုင္ျပည္အား က်ဴးေက်ာ္၀င္ေရာက္ျပီး နန္းရိပ္ ထီးျဖဴကို အလြယ္တကူ သိမ္းပိုက္ရယူႏိုင္ခဲ့သည္။ ၎ေနာက္ ပိုင္း ရခိုင္တစ္မ်ိဳးသားလံုးမွာ သူ႕ကၽြန္ဘ၀သို႕ လူလံုးမလွ က်ေရာက္ခဲ့ၾကရေပသည္။

ဗမာနယ္ခ်ဲ႕မ်ားသည္ ရခိုင္ထီးနန္းတြင္ စံျမန္းရံုတင္မကေသးပဲ ရခုိင္ျပည္သူျပည္သားမ်ား အေပၚတြင္ “က်ဴပင္ခုတ္ က်ဴငုတ္မက်န္ ေအာင္” နည္းပရိယာယ္အသြယ္သြယ္ျဖင့္ ႏွိပ္စက္ျပီး သတ္ျဖတ္ခဲ့ၾကေပသည္။ ယင္းကို မခံမရပ္ႏိုင္ခဲ့ၾကေသာ ရခိုင္ျပည္သူျပည္သားအေပါင္းတို႕သည္ ရခိုင္ျပည္ထဲတြင္ သူ႕ကၽြန္မခံ ဇာတိမာန္အျပည့္အ၀ျဖင့္ မ်ိဳးမာန္ မခ်ၾကပဲ အုပ္ခ်ဳပ္သူမ်ားအား ေတာ္လွန္လာၾကသည္။ အစဦးပိုင္း၌ ဗမာအုပ္ခ်ဳပ္သူမ်ား၏ ညွင္းပမ္းႏွိပ္စက္မႈ ဒဏ္ကို မခံႏိုင္၍ ေတာ္လွန္ခဲ့ၾကရာမွ ေနာက္ပိုင္းတြင္ အမ်ိဳးသား လြတ္ေျမာက္ေရးႏွင့္ ဗမာနယ္ခ်ဲ႕ဆန္႕က်င္ ေတာ္လွန္ေရးအသြင္သို႕ ကူးေျပာင္းလာခဲ့ၾကေပသည္။ ရခိုင္မ်ိဳးခ်စ္ ေတာ္လွန္ေရးသမားမ်ားသည္ ၁၇၉၁ ခုႏွစ္ တြင္ ဗမာနယ္ခ်ဲ႕အစိုးရအား ရခိုင္ျပည္ထဲမွ အျပီးအပိုင္ တိုက္ခိုက္ ေမာင္းထုတ္ျပီး ရခိုင္မင္းေသြးမင္းႏြယ္ တစ္ဦးျဖစ္သူ “၀မ္မိုး”ဆိုသူ ရခိုင္ေခါင္းေဆာင္တစ္ဦးအား ထီးနန္းတင္ ဘုရင္ေျမွာက္ရန္ အစီအစဥ္ျဖင့္ ေတာ္လွန္ေရး စတင္လုပ္ခဲ့ၾကသည္။ သို႕ေသာ္လည္း ေတာ္လွန္ေရးမွာ အင္အားခ်င္း မမွ်၍ ေအာင္ျမင္မႈမရဘဲ ရႈံးနိမ့္ခဲ့ရေပသည္။

၁၇၉၆ ခုႏွစ္တြင္ ဗမာနယ္ခ်ဲ႕အစိုးရသည္ အေရွ႕ဖ်ား ယိုးဒယား (Thailand) တိုင္းျပည္ကို က်ဴးေက်ာ္နယ္ခ်ဲ႕ရန္ အတြက္ ရခိုင္ျပည္တြင္းမွ ရခိုင္စစ္သည္ ရဲမက္မ်ားကို ရာဇသံခ်၍ အားႏွင့္ေခၚေဆာင္ရန္ ၾကိဳးစားလာၾကသည္။ ယင္းကို မေက်နပ္၍ ရခုိင္ေခါင္းေဆာင္တစ္ဦးျဖစ္သူ “ေအးမိုးေလာင္း” ေခါင္းေဆာင္ျပီး ဒုတိယအၾကိမ္ ဗမာ အုပ္ခ်ဳပ္သူမ်ားအား ေတာ္လွန္ တိုက္ပြဲ၀င္ခဲ့သည္။ ေအးမိုးေလာင္း၏ ေတာ္လွန္ေရးသည္ ယင္းအခ်ိန္တြင္ အေရွ႕ဘဂၤလာျပည္အား အုပ္စိုးေနေသာ အဂၤလိပ္အေရွ႕အိႏၵိယကုမၸဏီအစိုးရ၏ သစၥာေဖါက္မႈေၾကာင့္ ေအာင္ျမင္မႈမရရွိခဲ့သည့္အျပင္ ေအးမိုးေလာင္းမွာ ဗမာနယ္ခ်ဲ႕အစိုးရထံ အပ္ႏွံျခင္းခံရျပီး ေနာက္ဆံုးတြင္ ကြပ္မ်က္ သတ္ျဖတ္ျခင္းကို ခံခဲ့ရသည္။

၁၈၁၁ ခုႏွစ္တြင္ ရခိုင္မ်ိဳးခ်စ္ေခါင္းေဆာင္ၾကီး ဗိုလ္ခ်င္းပ်ံသည္ သူ႕ကၽြန္မခံ ဇာတိမာန္အျပည့္အ၀ျဖင့္ တိုက္ပြဲ၀င္ ေတာ္လွန္ေရးတစ္ရပ္ကို တဖန္ စတင္လာျပန္သည္။ ယင္းေတာ္လွန္ေရးသည္ အင္အား အရွိဆံုး၊ စည္းလံုးညီညြတ္မႈ အရွိဆံုးႏွင့္ ကာလ အရွည္ၾကာဆံုးေသာ ေတာ္လွန္ေရး တစ္ခုျဖစ္ခဲ့သည္။

ရခိုင္ျပည္၏ ၾကယ္နီတစ္ပြင့္ျဖစ္သည့္ အာဇာနည္ ဗိုလ္ခ်င္းပ်ံသည္ အဖရခိုင္ျပည္ၾကီး၏ နယ္နိမိတ္ကို ျပန္လည္ သိမ္းယူရန္အတြက္ ရခိုင္တစ္မ်ိဳးသားလံုးပါ၀င္ေသာ ေတာ္လွန္ေရးတစ္ရပ္ကို ဆင္ႏြဲရန္ စတင္ၾကိဳးပမ္းခဲ့သည္။

ထိုအခ်ိန္က အာဇာနည္ ဗိုလ္ခ်င္းပ်ံ၏ ဖခင္ “ငသံေဒ”သည္ ဗမာနယ္ခ်ဲ႕ က်ဴးေက်ာ္အုပ္ခ်ဳပ္ထားသည့္ ရခိုင္ျပည္တြင္ နယ္စား တစ္ဦး ျဖစ္သည္။ ဗမာနယ္ခ်ဲ႕မ်ားသည္ ယုိးဒယားႏိုင္ငံ (Thailand) ကို က်ဴးေက်ာ္ သိမ္းပိုက္ စစ္တိုက္ရန္ အတြက္ ရခိုင္စစ္သည္ ရဲမက္အေျမာက္အမ်ားကို ငသံေဒထံမွ ဗမာဘုရင္က ရာဇသံခ်၍ ေတာင္းခဲ့ေပသည္။ ငသံေဒက လံုး၀သေဘာမတူဘဲ ဖီဆန္ျငင္းဆိုခ့ဲေသာေၾကာင့္ ဗမာပေဒသရာဇ္ အစိုးရသည္ မေက်မနပ္ျဖစ္ကာ လက္တုံ႕ျပန္သည့္အေနျဖင့္ ဗမာျပည္ အမရပူရတြင္ ရွိေနသည့္ ငသံေဒ၏ သားငယ္ကို ရက္ရက္စက္စက္ သတ္ပစ္လိုက္ၾကသည္။ ယင္းသားငယ္၏ ဇနီးမယား အပါအ၀င္ အေျခြအရံ မ်ားအား အဓမၼမုဒိမ္းျပဳက်င့္ကာ ေနာက္လိုက္ေနာက္ပါ အေပါင္းအပါမ်ားကိုလည္း ရက္ရက္စက္စက္ ႏွိပ္စက္ သတ္ျဖတ္ ပစ္ခဲ့ၾကေပသည္။ ယင္းအျပင္ က်န္ရွိေနသူ ငသံေဒ၏ ေနာက္လိုက္ေနာက္ပါ ငယ္သားမ်ားကိုလည္း နည္းမ်ိဳးစံုႏွင့္ ကမ္းကုန္ေအာင္ ႏိွပ္စက္ခဲ့ေပသည္။ ယင္းေၾကာင့္ ငသံေဒသည္ သားခ်င္းပ်ံ အပါအ၀င္ ေနာက္ လိုက္ေနာက္ပါမ်ားႏွင့္ အတူ အေရွ႕အိႏၵိယကုမၸဏီအစိုးရပိုင္ (ယခုဘဂၤလာေဒ့ခ်္ႏိုင္ငံ) စစ္တေကာင္း နယ္တြင္ ရွိေသာ ဟာရ္ဘင္းသို႕ ထြက္ေျပး တိမ္းေရွာင္ျပီး ေျခကုတ္ ေနရာယူခဲ့သည္။

၁၈၁၁ ခုႏွစ္တြင္ ဗိုလ္ခ်င္းပ်ံ ဦးစီး ေခါင္းေဆာင္သည့္ ေတာ္လွန္ေရးတပ္သည္ မိမိဘခင္ ငသံေဒ အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ေသာ နယ္ပယ္မ်ားကို ျပန္လည္ တိုက္ခိုက္ သိမ္းပိုက္ ရယူႏိုင္ခဲ့ေပသည္။ ရခိုင္ျပည္အား ကိုလိုနီ ျပဳက်င့္ေနသည့္ ဗမာနယ္ခ်ဲ႕ အစိုးရသည္ အဂၤလိပ္အစိုးရအား “ခ်င္းပ်ံဆိုသည့္ ရခုိင္သူပုန္ တစ္ဦးသည္ အေရွ႕အိႏၵိယ ကုမၸဏီ အစိုးရပိုင္ နယ္ေျမထဲတြင္ ခိုလႈံျပီး ဗမာ အစိုးရအား ေတာ္လွန္တိုက္ခိုက္ ထၾကြပုန္ကန္ ဆူပူလွ်က္ရွိေန ေၾကာင္း” စြဲခ်က္တင္ေျပာဆိုခဲ့သည္။ ယင္းအခ်ိန္တြင္ စစ္တေကာင္း တာ၀န္ခံ Magistrate P.W ပိရွ္လ္သည္ “ ခ်င္းပ်ံ အေနျဖင့္ မိမိတို႕ပိုင္ နယ္ေျမထဲတြင္ ခိုလႈံျပီး ဗမာအစိုးရအား ေတာ္လွန္ ေနပါက အဂၤလိပ္အစိုးရႏွင့္ ဗမာအစိုးရ တို႕အၾကား ပဋိပကၡ ျဖစ္လာစရာ အေျခအေန ရွိေနေၾကာင္းႏွင့္ ခ်င္းပ်ံကို အေရွ႕အိႏၵိယ ကုမၸဏီပိုင္ နယ္ေျမထဲ တြင္ မထားဖို႕” အေၾကာင္းကို အထက္ သက္ဆိုင္ရာသို႕ တင္ျပခဲ့သည္။ ထိုသို႕ အဂၤလိပ္ အရာရွိမ်ားမွ ခ်င္းပ်ံ ေတာ္လွန္ေရးေၾကာင့္ ဗမာအစိုးရႏွင့္ ျပႆနာ ျဖစ္မည္ကို မလိုလား၍ အထက္သို႕ တင္ျပေနခ်ိန္တြင္ ဗမာအစိုးရ အေနျဖင့္ ခ်င္းပ်ံေတာ္လွန္ေရးအား အဂၤလိပ္မွ အေထာက္ အကူမ်ား ေပးေနေၾကာင္း ထပ္တလဲလဲ စြဲခ်က္တင္ စြပ္စြဲ လွ်က္ရွိေနခဲ့သည္။

ဗိုလ္ခ်င္းပ်ံသည္ သူ၏ ေတာ္လွန္ေရး ခရီးစဥ္တြင္ ဗမာနယ္ခ်ဲ႕အစိုးရႏွင့္ လက္နက္အင္အားမမွ် သည့္အတြက္ ျဗိတိသွ် အေရွ႕ အိႏၵိယ ကုမၸဏီ အစိုးရထံတြင္ စစ္ေရးအရ အကူအညီ ေတာင္းခံခဲ့သည္။ သို႕ေသာ္ လည္း ဗိုလ္ခ်င္းပ်ံေတာင္းဆိုခ်က္မ်ားအေပၚ (Governor General Lordmimto) က ပယ္ခ် ခဲ့ပါသည္။

ဗိုလ္ခ်င္းပ်ံေတာ္လွန္ေရးသည္ တိုးတက္ေအာင္ျမင္သည္ဟု ထင္ရေသာ္လည္း ေျမာက္ဦးျမိဳ႕ေတာ္ကို သိမ္းပိုက္ ရန္မွာကား အခက္အခဲမ်ားႏွင့္ ေတြ႕ေနရသည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္က ၾကီးမားျပီး စစ္အင္အား နည္းပါးေန၍ ျဖစ္သည္။

၁၈၁၁ ခုႏွစ္ဇြန္လအလယ္ေလာက္တြင္ ေျမာက္ဦးျမိဳ႕ေတာ္မွလြဲ၍ က်န္နယ္ပယ္မ်ားကို ဗုိလ္ခ်င္းပ်ံသည္ ျပန္ လည္ သိမ္းပိုက္ခဲ့သည္။ မိုးတြင္းကာလ ရာသီဥတုအေျခအေနဆိုးရြားမႈေၾကာင့္ ခ်င္းပ်ံ၏ စစ္ဆင္ေရး ခရီးမွာ ထင္သေလာက္ ခရီးမေပါက္ ျဖစ္ေနသည္။ ယင္းၾကားထဲမွာပင္ ဗိုလ္ခ်င္းပ်ံသည္ ေျမာက္ဦးျမိဳ႕ေတာ္ကို သိမ္းပိုက္ရန္ အတန္တန္ၾကိ္ဳးစားေနသည္။ စစ္ေရးအရ၎၊ ရုပ္၀တၳဳ အေျခအေနအရ၎၊ အေရွ႕အိႏၵိယကုမၸဏီ အစိုးရထံမွ အကူအညီပင္ မရျငားေသာ္လည္း အကူအညီရသည္ဟု နည္းဗ်ဴဟာတစ္ရပ္ကို က်င့္သံုး ေၾကြးေၾကာ္ျပီး ဗမာနယ္ခ်ဲ႕အစိုးရအား စိတ္ဓါတ္ စစ္ဆင္ေရးႏွင့္ တိုက္ပြဲ၀င္ခဲ့သည္။

မိမိတပ္သားမ်ားကို အဂၤလိပ္စစ္သားမ်ား ၀တ္ဆင္ေသာ အနီေရာင္၀တ္စံု (Red Uniform) မ်ားကို ၀တ္ဆင္ ေစျပီး အဂၤလိပ္မ်ား ေဆာင္းေသာ ဦးထုပ္မ်ားကို ေဆာင္းေစခဲ့သည္။ ယင္းအျပင္ ဗမာ စစ္သားမ်ား ျမင္ႏိုင္ေသာ ေနရာမ်ားမွ စစ္ေရး ခ်ီတက္မူမ်ားကို ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။ ယင္းကဲ့သို႕ စစ္ေရးနည္း ပရိယာယ္မ်ားကို သံုးခဲ့သျဖင့္ ဗမာ နယ္ခ်ဲ႕ စစ္တပ္သည္ ခ်င္းပ်ံေတာ္လွန္ေရးအား ျဗိတိသွ် တို႕မွ အကူအညီေပးေနသည္ဟု တထစ္ခ် ယံုၾကည္ခဲ့သည္။ ၎ျပင္ ဗုိလ္ခ်င္းပ်ံသည္ အဂၤလိပ္ အစိုးရထံတြင္ အလုပ္လုပ္ကိုင္ေနၾကသည့္ ရခိုင္ အမ်ိဳးသားမ်ားႏွင့္ အဂၤလိပ္လူမ်ိဳး မဟုတ္ေသာ အျခား တိုင္းရင္းသားမ်ားကို ၾကိဳတင္လစာ ထုတ္ေပးျပီး မိမိတို႕ေတာ္လွန္ေရးတြင္ ပါလာေအာင္ သိမ္းသြင္းခဲ့သည္။

ထိုကဲ့သို႕ လူပ္ရွား ေဆာင္ရြက္မူမ်ားကုိ သိရွိသြားေသာ ကုမၸဏီအစိုးရသည္ ဗိုလ္ခ်င္းပံ်၏လႈပ္ရွားမႈကို ပိတ္ပင္ရန္အတြက္ မိမိပိုင္နယ္ေျမအထဲမွ လူမ်ားကို ရခုိင္ျပည္ ထဲသို႕ မ၀င္ရဟု အျပင္းအထန္ တားျမစ္ ခဲ့သည္။ သို႕ေသာ္လည္း ထိေရာက္စြာ ပိတ္ပင္တားဆီးႏိုင္ ျခင္းမရွိခဲ့ ေပ။ ခ်င္းပ်ံသည္ ေျမာက္ဦးျမိဳ႕ေတာ္ကို ေလးဘက္ေလးတန္ ၀ိုင္းညွပ္ျပီးလွ်င္ ဗမာနယ္ခ်ဲ႕အစိုးရကို လက္နက္ ခ်ခိုင္းသည္။ မၾကာမွီမွာ ေျမာက္ဦးျမိဳ႕ေတာ္ကို ခ်င္းပ်ံတို႕ တိုက္ခိုက္သိမ္းယူ ေအာင္ပြဲဆင္ႏိုင္ခဲ့သည္။ ဗိုလ္ခ်င္း ပ်ံအေနျဖင့္ ဖမ္းဆီး ရမိျပီးျဖစ္ေသာ ဗမာနယ္ခ်ဲ႕စစ္သားမ်ားကို စစ္သံုးပန္းအျဖစ္ ထားေသာ္လည္း ရဲေဘာ္ရဲ ဘက္မ်ားကမူ လက္စားေခ်လိုစိတ္ လြန္ကဲ ျပင္းျပေနၾကသည့္ အတြက္ ဗမာစစ္သားမ်ားကို သတ္ျဖတ္ လက္စား ေခ်ခဲ့ၾကသည္။ ယင္းအျပင္ ဗမာအလိုေတာ္ရိ၊ ရခိုင္တိုင္းရင္းသား လက္ကိုင္တုတ္မ်ားကိုပါ ကြပ္မ်က္ ခဲ့ၾကသည္။ ယင္းသို႕လုပ္ျခင္းျဖင့္ ဗမာအလိုေတာ္ရိ လက္ကိုင္တုတ္မ်ား၏ေဆြမ်ိဳးမ်ားက ခ်င္းပ်ံေတာ္လွန္ေရး အေပၚ မခံမရပ္ႏိုင္ျဖစ္လာၾကသည္။ ယင္းကိုအေျခခံ၍ ကုမၸဏီအစိုးရသည္ ခ်င္းပ်ံ၏ေတာ္လွန္ေရး၌ ရခိုင္ တစ္မ်ိဳးသားလံုးက ေထာက္ခံေနသည္ဟု ထင္ရေသာ္လည္း အားလံုးေသာ ျပည္သူတစ္ရပ္လံုး၏ ေထာက္ခံမႈ မရရွိခဲ့ေၾကာင္းကို သက္ေသျပရန္ အခြင့္အခါေကာင္းတစ္ရပ္ ရသြားခဲ့သည္။ မည္သို႕ပင္ ျဖစ္ေစ ဗိုလ္ခ်င္းပ်ံ သည္ ရခိုင္ျပည္ကို ကယ္တင္ရန္ေသာ္၎၊ ရခိုင္ျပည္လြတ္လပ္ေရးကို ရရွိရန္အတြက္ေသာ္၎ အဖက္ဖက္မွ အသက္ကိုစြန္႕၍ ေတာ္လွန္ခဲ့ေသာ ေတာ္လွန္ေရးေခါင္းေဆာင္ အာဇာနည္ေကာင္း တစ္ေယာက္ျဖစ္သည္ဟု အေရွ႕အိႏၵိယကုမၸဏီအစိုးရ၏ စာရြက္စာတမ္းမ်ားတြင္ သံုးသပ္ထားသည္ကုိ ေလ့လာေတြ႕ရွိရသည္။

ခ်င္းပ်ံေတာ္လွန္ေရး ေအာင္ျမင္မႈမ်ားကို ဗမာနယ္ခ်ဲ႕အစိုးရသည္ မခ်ိခံျပင္းျဖစ္ေလေလ၊ အေရွ႕အိႏၵိယကုမဏီ အစိုးရအေပၚတြင္ရွိေသာ သံသယမ်ားသည္လည္း ပိုမိုမ်ားျပားလာေလေလ ျဖစ္သည္ကို သိသာထင္ရွားစြာ ေတြ႕ျမင္လာရသည္။ ယင္းသံသယ ပိုကဲျခင္းကို သိသာရျခင္းမွာ----

ဗမာျပည္ပိုင္နက္ နယ္ေျမထဲတြင္ရွိေသာ အေရွ႕အိႏၵိယ ကုမၸဏီအစိုးရပိုင္ ကုန္တင္သေဘၤာသံုးစီးျဖစ္ေသာ “အပ္ဒမီးရာဒူရီ၊ ခ်ာေဟာအာေလာင္၊ အီလီမန္” တို႕ကို ဗမာပိုင္နက္ နယ္ေျမထဲမွ ထြက္ခြာျခင္း လံုး၀ မျပဳေတာ့ဘဲ တားဆီးထားျခင္းပင္ ျဖစ္သည္။ ယင္းသို႕ လြန္ကၽြံေအာင္ျပဳလုပ္ျပီးခါမွ ပဲခူးတြင္ရွိေသာဗမာ စစ္ဗိုလ္တစ္ဦးက ဗမာအစိုးရအေနျဖင့္ သေဘၤာသံုးစီးကို ၁၂ ပတ္ ဆိုင္းငံ့ထားျခင္းသည္ ေရတပ္တြင္ လံုျခံဳမႈ မရွိသျဖင့္ လံုျခံဳေရးအရသာလွ်င္ ထိန္း သိမ္းထားျခင္းျဖစ္သည္ဟု သေဘၤာသံုးစီးကို ျပန္လႊတ္ျပီးမွ အေၾကာင္းျပ အေျဖေပးခဲ့သည္။

ယင္းအျပင္ အေရွ႕အိႏၵိယ ကုမၸဏီစီးပြားေရး၏ လုပ္ငန္းရွင္ကိုယ္စားလွယ္မ်ား၏ စီးပြားေရး ယႏၱရားမ်ားကို ဖ်က္ဆီး ပစ္ခဲ့ပါသည္။ အေရွ႕အိႏၵိယ ကုမၸဏီအစိုးရသည္ မိမိတို႕အေပၚ ဗမာအစိုးရ၏ သံသယျမင္မႈကို ေျဖရွင္း ရန္အတြက္ေသာ္၎၊ ကုမၸဏီကိုယ္စားလွယ္မ်ား၏ စီးပြားေရး ျပန္လည္ ရွင္သန္ႏိုင္ေရး အတြက္ေသာ္၎၊ Lordmimto သည္ Captain Conning ေခါင္းေဆာင္ေသာ ေကာ္မရွင္ အဖြဲ႕တစ္ဖြဲ႕ကို ဗမာျပည္သို႕ ေစလႊတ္ လိုက္ရသည္။ ယင္းေကာ္မရွင္ အဖြဲ႕ကို ေစလႊတ္လိုက္ျခင္း၏အဓိက ဇစ္ျမစ္မွာ အေရွ႕အိႏၵိယ ကုမၸဏီ အစိုးရ အေနျဖင့္ ခ်င္းပ်ံေတာ္လွန္ေရး အေပၚ လံုး၀ အကူအညီ မေပးေၾကာင္းႏွင့္ အေရွ႕အိႏၵိယ ကုမၸဏီ အစိုးရႏွင့္ ဗမာ အစိုးရတို႕၏အၾကားတြင္ ျဖစ္ေပၚေနေသာ ပဋိပကၡမ်ား၊ သံသယမ်ားကို ေျဖရွင္းရန္ အတြက္ ျဖစ္သည္။ သို႕ေသာ္ လည္း ေကာ္မရွင္ေခါင္းေဆာင္ Captain Conning သည္ အေရွ႕ အိႏၵိယကုမၸဏီ အစိုးရအေနျဖင့္ ခ်င္းပ်ံေတာ္ လွန္ေရးတြင္ အကူအညီေပးေနသည္ဆိုေသာ ဗမာအစိုးရ၏ သံသယကို ေျပေပ်ာက္ေအာင္ မေျဖရွင္းႏိုင္ခဲ့ေပ။ ဗမာအစိုးရအေနျဖင့္ အေရွ႕အိႏၵိယကုမၸဏီ အစိုးရအေပၚ သံသယျဖစ္ရျခင္း အေၾကာင္းရင္းမ်ားမွာ -----

(က) ဗိုလ္ခ်င္းပ်ံ၏ ေနာက္လိုက္ေနာက္ပါ အမ်ားစုသည္ ဟာရ္ဘင္းသားမ်ား ျဖစ္ေနၾကျခင္း၊
(ခ) ဗိုလ္ခ်င္းပ်ံ၏ ဆုတ္စစ္မ်ားတြင္ စစ္တေကာင္းနယ္၌ အေရာင္ေပ်ာက္ ေနႏိုင္ျခင္း၊
(ဂ) ၁၈၁၁ ခုႏွစ္က အေရွ႕အိႏၵိယကုမၸဏီ အစိုးရႏွင့္ ဗမာအစိုးရတို႕၏ ျဖစ္ေပၚလွ်က္ရွိေနေသာ နယ္စပ္ျပႆနာ (Taknaf Border) တြင္ ခ်င္းပ်ံအေနျဖင့္ ယင္းနယ္စပ္တြင္ ေျခကုတ္ရယူျပီး ဗမာနယ္ခ်ဲ႕ မ်ားကို တုိက္ခိုက္ေနသည္ကို သိလွ်က္နဲ႕ အေရွ႕အိႏၵိယကုမၸဏီအစိုးရသည္ ေမလအထိ ဗိုလ္ခ်င္းပ်ံအေပၚ အေရးယူ ႏွင္ထုတ္မႈမရွိခဲ့ျခင္း၊
(ဃ) အေရွ႕အိႏၵိယကုမၸဏီ အစိုးရသည္ ခ်င္းပ်ံလႈပ္ရွားမႈအေပၚတြင္ တစ္စံုတစ္ရာ ထိေရာက္စြာ အေရးယူမႈ မရွိျခင္း၊
(င) အေရွ႕အိႏၵိယကုမၸဏီ အစိုးရပိုင္ စစ္တေကာင္းနယ္တြင္ အမႈထမ္းေနေသာ ဆရာ၀န္ Dr. Mack ႏွင့္ ဗိုလ္ခ်င္းပ်ံ အဆက္အသြယ္ရွိေနျခင္း၊ ယင္းသို႕ အဆက္အသြယ္ရွိေနသည္ဟု ဗမာနယ္ခ်ဲ႕အစိုးရက စြပ္စြဲျခင္းမွာ စစ္တေကာင္းနယ္ရွိ သေဘၤာက်င္းတစ္ခုမွ ဗိုလ္ခ်င္းပ်ံႏွင့္ေတာ္လွန္ေရး ရဲေဘာ္မ်ားသည္ ေသနတ္ အပါအ၀င္ လက္နက္ခဲယမ္းမီးေက်ာက္မ်ားကို လုယူသြားသည္ကို Dr. Mack အေနႏွင့္ တစ္စံုတစ္ရာမွ ထိေရာက္စြာ အေရးယူေဆာင္ရြက္မႈ မရွိသည့္ အတြက္ျဖစ္သည္။

သေဘၤာႏွင့္ေသနတ္မ်ားကို လုယူမႈအေပၚ Dr. Mack အေနျဖင့္ မသိက်ိဳးကၽြံျပဳေနျခင္းသည္ မျဖစ္ႏိုင္။ ယင္းေၾကာင့္ Dr. Mack အား အျပစ္ေပးရန္အတြက္ ဗမာနယ္ခ်ဲ႕အစိုးရလက္ထဲသို႕ အပ္ႏွံရမည္ဟု ဗမာ အစိုးရက ရာဇသံထုတ္လာပါသည္။

ယင္းအျပင္ နတ္ျမစ္အတြင္တြင္ရွိေသာ အေရွ႕အိႏၵိယကုမၸဏီ အစိုးရ လက္ေအာက္ခံ ေရတပ္မွ အေျမာက္ၾကီး တစ္လက္ကို ခ်င္းပ်ံႏွင့္ရဲေဘာ္ရဲဘက္မ်ားက ခိုးယူသြားသည္ကို သိလွ်က္ႏွင့္ လ်စ္လ်ဴရႈ႕ထားျခင္းသည္ ခ်င္းပ်ံ ေတာ္လွန္ေရးအေပၚ အေရွ႕အိႏၵိယကုမၸဏီအစိုးရသည္ တဆင့္ခံ အကူအညီေပးသည္ဟု ဗမာအစိုးရက အတိအက် စြပ္စြဲေျပာဆိုလာသည္။

ယင္းသို႕ေသာ စြပ္စြဲမႈမ်ား၊ သံသယမ်ားရွိေနသျဖင့္ ဗမာအစိုးရႏွင့္ ေဆြးေႏြးသည့္အခါ သတိထား၍ ေဆြးေႏြးရန္ အေရွ႕အိႏၵိယကုမၸဏီ အစိုးရသည္ ေကာ္မရွင္ေခါင္းေဆာင္ Captain Conning အား ထပ္မံမွာၾကားလိုက္ေသးသည္။

အဂၤလိပ္အစိုးရ သည္ ဗိုလ္ခ်င္းပ်ံ၏ ေတာ္လွန္ေရးကို အကူအညီေပးခဲ့ေၾကာင္း W.White ၏ သမိုင္း စာအုပ္တြင္ အတိအက် ေရးသားထားသည္ကို ေတြ႕ရသည္။ နတ္ျမစ္၀ရွိ ေရတပ္မွ အေျမာက္ၾကီး ေပ်ာက္ဆံုးသြားျခင္းကိစၥတြင္ ဗိုလ္ခ်င္းပ်ံႏွင့္ Dr. Mack တို႕ အဆက္အသြယ္ရွိခဲ့သည္ဟုလည္း ေရးသားထားပါသည္။ သို႕ေသာ္ W.White ၏ ေရးသားခ်က္မ်ားသည္ အမွန္တရားႏွင့္ဆက္ႏြယ္မႈမရွိေသာ လုပ္ဇာတ္ခင္းမႈ တစ္ခုသာျဖစ္သည္ဟု အျခား သမိုင္းဆရာမ်ားက ေ၀ဖန္ခဲ့ၾကေလသည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ ဆိုေသာ္ ဗိုလ္ခ်င္းပ်ံေနေသာ နတ္ျမစ္ကမ္းေျခ တေလွ်ာက္တြင္ ေတာေတာင္ထူထပ္သည္က တစ္ေၾကာင္း၊ ဗိုလ္ခ်င္းပ်ံ၏ လႈပ္ရွားမႈကို ႏွိပ္ကြပ္ရန္အတြက္ အေရွ႕အိႏၵိယကုမၸဏီ အစိုးရတြင္ ထိေရာက္ေသာ အင္အား မရွိသည္က တစ္ေၾကာင္း စသည့္အေၾကာင္း တို႕ေၾကာင့္ ျဖစ္သည္ဟု ကိုးကားေဖၚျပေပသည္။

Captain Conning သည္ ခ်င္းပ်ံေတာ္လွန္ေရးအေပၚတြင္ အေရွ႕အိႏၵိယကုမၸဏီ အစိုးရအေနျဖင့္ အကူအညီ မေပးေၾကာင္းႏွင့္ ၾကားေနအျဖစ္သာ ေနေၾကာင္းကိုတင္ျပရန္ အၾကိမ္ၾကိမ္ၾကိဳးစားခဲ့သည္။ Captain Conning ႏွင့္ ဗမာအစိုးရတို႕ ေဆြးေႏြး ဆံုးျဖတ္ခ်က္တြင္ အေရွ႕အိႏၵိယ ကုမၸဏီ အစိုးရအေနျဖင့္ ခ်င္းပ်ံ ေတာ္လွန္ေရး အတြက္ လက္နက္၊ စားနပ္ရိကၡာကို မိမိအစိုးရ ပိုင္နက္ နယ္ေျမထဲတြင္ မရွာရေအာင္ တားျမစ္ေပးမည္။ သို႕ေသာ္ ဗိုလ္ခ်င္းပ်ံအား ဖမ္းဆီးျပီး ဗမာအစိုးရ၏လက္ထဲသို႕ အပ္ႏွံရန္မွာ မျဖစ္ႏိုင္ေၾကာင္း ျငင္းဆိုခဲ့သည္။ ယင္းျငင္းပယ္ခ်က္ အေပၚတြင္ ဗမာအစိုးရသည္ အေရွ႕အိႏၵိယ ကုမၸဏီ အစိုးရအေပၚ မ်ားစြာမေက်မနပ္ ျဖစ္ခဲ့ေလသည္။

မိုးရာသီကုန္သြားသည္ႏွင့္ တျပိဳက္နက္တည္း ဗမာနယ္ခ်ဲ႕အစိုးရသည္ ဗိုလ္ခ်င္းပ်ံ သိမ္းပိုက္ ထားေသာ နယ္ေျမ မ်ားကို ျပန္လည္သိမ္းယူရန္ ၾကိဳးစားလာပါသည္။ ဗိုလ္ခ်င္းပ်ံႏွင့္ ဗမာစစ္တပ္တို႕၏ မာန္ေအာင္ကၽြန္းတြင္ ျဖစ္ပြားေသာစစ္ပြဲ၌ ဗိုလ္ခ်င္းပ်ံဘက္မွ တပ္သားမ်ားႏွင့္ စစ္သေဘၤာအေျမာက္အမ်ား က်ဆံုး နစ္နာခဲ့သည္။ ဗိ္ုလ္ခ်င္းပ်ံသည္ က်န္ရွိေသာ စစ္သည္အင္းအား၊ စစ္သေဘၤာအင္အားမ်ားႏွင့္ ျပန္လည္ တိုက္ခိုက္ခဲ့ေသာ္လည္း ေအာင္ျမင္မႈမရွိခဲ့ေပ။ မာန္ေအာင္ကၽြန္းသည္လည္း ဗမာနယ္ခ်ဲ႕လက္ေအာက္သို႕ ျပန္လည္ေရာက္သြားခဲ့သည္။ တျဖည္းျဖည္းႏွင့္ပင္ ဗမာနယ္ခ်ဲ႕သမားမ်ားသည္ ဗိုလ္ခ်င္းပ်ံသိမ္းပိုက္ထားေသာ နယ္ေျမမ်ားကို အလံုးအရင္း ႏွင့္ ၀င္ေရာက္ တိုက္ခိုက္လာသည့္ အခါ အင္အားခ်င္း မမွ်သည့္ အတြက္ ဗိုလ္ခ်င္းပ်ံႏွင့္ ေတာ္လွန္ေရး ရဲေဘာ္ မ်ားသည္ တဖန္ျပန္၍ စစ္တေကာင္းနယ္ ေတာင္တန္းေဒသမ်ားတြင္ ခိုလႈံလာၾကရသည္။

Captain Conning သည္ ဗမာအစိုးရအေပၚတြင္ ေပးထားသည့္ ခ်င္းပ်ံအား အေရွ႕အိႏၵိယကုမၸဏီ အစိုးရပိုင္ နယ္ေျမထဲမွ တိုက္ထုတ္ပစ္မည့္ ဆႏၵသေဘာထားမ်ားသည္ ေျပာင္းလြဲသြားသည္ကို ေတြ႕ရ၏။ အဘယ္ ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ဗိုလ္ခ်င္းပ်ံႏွင့္ ရဲေဘာ္ရဲဘက္မ်ားကို ဖမ္းဆီးရမိက စစ္တေကာင္းေတာင္တန္းနယ္ တ၀ိုက္တြင္ အကြဲကြဲအျပားျပား ဖမ္းဆီးခ်ဳပ္ေႏွာင္ထားမည္ဆိုသည့္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ားကိုသာ ခ်မွတ္လာခဲ့ေသာေၾကာင့္ျဖစ္ သည္။ ယင္းသို႕ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို ဗမာနယ္ခ်ဲ႕အစိုးရ သိရွိသြားေသာ အခါတြင္ အေရွ႕အိႏၵိယကုမၸဏီ အစိုးရအား ဆန္႕က်င္တုန္႕ျပန္သည့္အေနျဖင့္ ခ်င္းပ်ံႏွင့္တကြ သူ၏ရဲေဘာ္ရဲဘက္မ်ားကို ဗမာအစိုးရလက္ထဲသို႕ အပ္ႏွံ ရမည္ဟူေသာ အမိန္႕ကို ခ်မွတ္လာခဲ့သည္။ ယင္းနည္းတူ Dr. Mack ကိုလည္း ဗမာအစိုးရလက္ထဲသို႕ အပ္ႏွံ ရန္ ရာဇသံ ထပ္ဆင့္ ေပးလာသည္။ ဤခ်မွတ္ထားေသာရာဇသံကို အာဏာဖီဆန္ပါက ဗမာစစ္တပ္မ်ားသည္ စစ္တေကာင္းနယ္ အတြင္းသို႕ ၀င္ေရာက္ ရလိမ့္မည္ဟု အမိန္႕ခ်မွတ္ခဲ့သည္။ အေရွ႕အိႏၵိယ ကုမၸဏီ အစိုးရသည္ Dr. Mack ကိုေခၚယူ၍ ဗမာအစိုးရ၏ စြပ္စြဲခ်က္ကို ရွင္းလင္းရန္ႏွင့္ ထုေခ် ေပးရန္ ေျပာေလသည္။ Dr. Mack က ေခ်ပရာတြင္ မိမိအေနျဖင့္ ဆရာ၀န္ တစ္ေယာက္ျဖစ္ျပီး ရခုိင္ျပည္မွ စစ္ေျပးဒုကၡသည္မ်ားကို ျပဳစုရန္ တာ၀န္ ေပးထားခံရသူျဖစ္၍ ျပဳစုကူညီခဲ့ေၾကာင္း၊ ဗိုလ္ခ်င္းပ်ံႏွင့္ သိသည္ဆုိရံုသာ သိေၾကာင္းႏွင့္ အျခားအမ်ိဳးမ်ိဳးေသာ လုပ္ငန္းမ်ားအေပၚတြင္ အေၾကာင္းျပျပီး ဗမာနယ္ခ်ဲ႕အစိုးရက စြပ္စြဲခ်က္မ်ားသည္ မမွန္ကန္ေၾကာင္း ျပန္လည္ ထုေခ်တင္ျပခဲ့ေပသည္။ ယင္းသို႕ Dr.Mack ၏ထုေခ်တင္ျပခ်က္ကို အေရွ႕ အိႏၵိယကုမၸဏီ အစိုးရအေနျဖင့္ ေက်နပ္မႈရေနျပီး ဗမာနယ္ခ်ဲ႕အစိုးရ၏ လိမ္လည္ၾကံရြယ္ စြပ္စြဲမႈ မ်ားသာျဖစ္သည္ဟု ဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ား ခ်ခဲ့ေပ သည္။ ယင္းေနာက္ပိုင္းတြင္ အေရွ႕အိႏၵိယကုမၸဏီ အစိုးရ ဘုရင္ခံ Lordmimto သည္ ရခုိင္စစ္ေဘး ဒုကၡသည္မ်ား အေပၚတြင္ အဆင့္ သံုးဆင့္ ခြဲျခားလိုက္သည္။

(က) ခ်င္းပ်ံႏွင့္တကြ ေတာ္လွန္ေရးေခါင္းေဆာင္မ်ား
(ခ) ေခါင္းေဆာင္မ်ား၏ ဦးေဆာင္မႈကိုခံယူျပီး ေတာ္လွန္ေသာျပည္သူမ်ား၊
(ဂ) ဗမာနယ္ခ်ဲ႕အစိုးရ၏ ႏိွပ္စက္ညွင္းပမ္းမႈမွ လြတ္ေျမာက္ေအာင္ တိမ္းေရွာင္ေနေသာ ရခိုင္ျပည္သူမ်ားဟူ၍ ျဖစ္သည္။
(က) အဆင့္တြင္ပါ၀င္ေသာ ေတာ္လွန္ေရးေခါင္းေဆာင္မ်ားကို Lordmimto သည္ ဗမာလက္ထဲ အပ္ရန္ သေဘာ မတူခဲ့ေပ။ (ခ) အဆင့္တြင္ပါ၀င္ေသာ ေတာ္လွန္ေသာျပည္သူမ်ားကိုလည္း ဗမာနယ္ခ်ဲ႕တို႕၏ ႏွိပ္စက္မႈမွ လြတ္ရန္အတြက္ အေရွ႕အိႏၵိယကုမၸဏီ အစိုးရ ပိုင္နက္နယ္ေျမထဲတြင္ ေနထိုင္ခြင့္ ေပးခဲ့သည္။ (ဂ) အဆင့္တြင္ပါ၀င္ေသာ Refugees မ်ားကိုလည္း အေရွ႕အိႏၵိယကုမၸဏီ အစိုးရနယ္ေျမထဲ၌ အျမဲတမ္းလုပ္ကိုင္ စားေသာက္ရန္ ေနထိုင္ခြင့္ေပးခဲ့သည္။ ဗမာနယ္ခ်ဲ႕အစိုးရသည္ ရခိုင္စစ္ေျပးဒုကၡသည္မ်ားကို ျပန္လည္ ေတာင္းခံသည္ကို အမ်ိဳးမ်ိဳးစဥ္းစားလွ်က္ Lordmimto သည္ စိတ္အေျပာင္းအလဲျဖစ္သည္ဟု သိရွိရေသာ္ လည္း ေနာက္ဆံုးတြင္ ရခုိင္စစ္ေျပးဒုကၡသည္မ်ားကို ဗမာနယ္ခ်ဲ႕လက္ထဲသို႕ လံုး၀မအပ္ႏွံခဲ့ေပ။

ခ်င္းပ်ံသည္ စစ္ေအာင္မႈမရရွိပဲ အေရွ႕အိႏၵိယကုမၸဏီ အစိုးရပိုင္ စစ္တေကာင္းနယ္ထဲတြင္ ခိုလႈံေနသည္ကို အေရွ႕အိႏၵိယကုမၸဏီ အစိုးရအေနျဖင့္ ႏွင္ထုတ္မႈ လံုး၀မရွိခဲ့ေပ။ ၁၈၁၂ ခု ေဖေဖၚ၀ါရီလတြင္ Teknaf ရဲဌာနာ သည္ ခ်င္းပ်ံကို ဖမ္းယူသြားပါသည္။ သို႕ေသာ္လည္း ဗိုလ္ခ်င္းပ်ံသည္ ယင္းဌာနာလက္ထဲမွ ထြက္ေျပးႏိုင္ခဲ့ပါ သည္။ ခ်င္းပ်ံအေပၚတြင္ အေရွ႕အိႏၵိယကုမၸဏီ အစိုးရ၏ အေရးယူမႈမ်ားသည္ ထိေရာက္မႈမရွိသည့္ အတြက္ ဗမာနယ္ခ်ဲ႕ အစိုးရသည္ အေရွ႕အိႏၵိယ ကုမၸဏီ အစိုးရအေပၚတြင္ မ်ားစြာေဒါသထြက္လွ်က္ရွိေနသည္။ ယင္း ေၾကာင့္ ဗမာစစ္သား ၆ ေယာက္သည္ အေရွ႕အိႏၵိယကုမၸဏီအစိုးရပိုင္ စစ္တေကာင္းနယ္ထဲသို႕ ခိုး၀င္လွ်က္ ရခိုင္ ေတာ္လွန္ေရးသမားမ်ားကို တိုက္ခိုက္လာသည္။ ယင္းအေၾကာင္းေၾကာင့္ ၁၇၉၄ ခုႏွစ္တြင္ ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ နယ္ေျမ က်ဴးေက်ာ္မႈ ျပႆနာသည္ ယခုတဖန္ ျပန္လည္ေပၚေပါက္လာခဲ့ျပန္သည္။ ဗမာအစိုးရသည္ နယ္စပ္ ေဒသတေလွ်ာက္တြင္ စစ္တပ္မ်ား ခ်ထားေၾကာင္းကို သိထားယံုၾကည္ေသာ အေရွ႕အိႏၵိယကုမၸဏီ အစိုးရသည္ ဒကၠားျမိဳ႕မွ အမွတ္ ၁၂ ေၾကးတပ္ ၂ တပ္ကို Teknaf နယ္စပ္မွာ ခ်ထားလိုက္သည္။ ယင္းအခ်ိန္တြင္ အေရွ႕ အိႏၵိယကုမၸဏီအစိုးရ၏ ေထာက္လွမ္းေရးသတင္းပို႕သူ ခၽြိဳက္ေရာ့ဒ္ အဟာမြတ္ ဘာဒါဒီသည္ ဗမာအစိုးရ၏ သတင္းကို ပို႕ရန္လာစဥ္ ရခိုင္ျပည္တြင္ အဖမ္းခံခဲ့ရသည္။ ခၽြိဳက္၏ ေျပာျပခ်က္အရ Dr.Mac ႏွင့္ ရခိုင္စစ္ ေျပးဒုကၡသည္မ်ားကို ဗမာနယ္ခ်ဲ႕အစိုးရထံ အပ္ႏွံရန္ေတာင္းဆိုခ်က္အရ ဗမာစစ္သားမ်ားကို နယ္စပ္တ ေလွ်ာက္ခ်ထားေၾကာင္း သိရသည္။ အကယ္၍ မလြဲအပ္ပါက ဗမာတပ္မ်ားသည္ Teknaf မွ Dhaka သို႕ ခ်ီတက္ရလိမ့္မည္။ ထိုမွတစ္ဆင့္ Calacutta သို႕ထိ စစ္ခ်ီမည္။ ဗမာနယ္ခ်ဲ႕ဘက္မွ စစ္ေရးအကူအညီေပးရန္ ျပင္သစ္အစိုးရသည္ အဆင္သင့္ရွိေၾကာင္းကိုလည္း ဗမာအစိုးရမွ ေျပာၾကားေၾကာင္း သိရသည္။

ဗမာအစိုးရအေနျဖင့္ Dr. Mac အပါအ၀င္ ရခိုင္စစ္ေျပးဒုကၡသည္မ်ားႏွင့္ ခၽြိဳက္ကို ဖလွယ္ရန္ အတြက္ ဓါးစာခံ ဖမ္းထားခဲ့ ေသာ္လည္း အေရွ႕အိႏၵိယကုမၸဏီ အစိုးရထံသို႕ စာႏွစ္ေစာင္ကို ေပးပို႕မည့္သူ မရွိသည့္ အတြက္ ခၽြိဳက္ကို ေစ လႊတ္ခိုင္းျခင္းျဖင့္ ခၽြိဳက္သည္ ဗမာအစိုးရလက္ထဲက လြတ္လာခဲ့သည္။ ယင္းစာႏွစ္ေစာင္တြင္ အေရွ႕အိႏၵိယ ကုမၸဏီအစိုးရႏွင့္ စစ္မက္ျဖစ္ပြားမည္ဆိုပါက ဗမာစစ္တပ္ဘက္မွ ျပင္သစ္အစိုးရသည္ စစ္ကူေပးရန္အဆင္ သင့္ရွိေၾကာင္း၊ နယ္စပ္တေလွ်ာက္မွာလည္း စစ္တပ္အေျမာက္အမ်ား ခ်ထားေၾကာင္း ပါရွိသည္။ သို႕ေသာ္ လည္း အေရွ႕အိႏၵိယကုမၸဏီအစိုးရအေနျဖင့္ ယင္းစာမ်ားတြင္ ပါေသာ အေၾကာင္း အရာမ်ားသည္ ဗမာမ်ား၏ လိမ္လည္ေျခာက္လွန္႕မႈမ်ားသာ ျဖစ္သည္ဟု သေဘာေပါက္နားလည္ျပီးသား ျဖစ္ေနပါေတာ့သည္။

ဤသုိ႕အေျခအေနတြင္ အေရွ႕အိႏၵိယကုမၸဏီ အစိုးရသည္ ဗိုလ္ခ်င္းပ်ံကို ဖမ္းဆီးလွ်က္ ဗိုလ္ခ်င္းပ်ံ၏ ေတာ္ လွန္ေရးကို ရပ္စဲပစ္ရန္ ၾကဳိးစားပါသည္။ ဗိုလ္မွဴး တြက္မက္္ေမာ္လင္းသည္ ေရာ္နာပူေလာင္ အရပ္၏ အေရွ႕ ေျမာက္ဘက္သို႕ စစ္ဆင္ေရး ထြက္ျပီးလွ်င္ ဗိုလ္ခ်င္းပ်ံႏွင့္ ေတာ္လွန္ေရး ေခါင္းေဆာင္မ်ား၏ မိသားစု ၂၈ ေယာက္ကို ဖမ္းဆီးခဲ့ေပသည္။

ဗိုလ္မွဴးၾကီးေမာ္ဂင္သည္ ေတာ္လွန္ေရးသမားမ်ား၏မိသားစုမ်ားကို ဖမ္းဆီးျခင္းအားျဖင့္ ေခါင္းေဆာင္မ်ားကို ဖမ္းဆီးရလိမ့္မည္ဟု ထင္ခဲ့သည္။ ေမာ္ဂင္ထင္ျမင္လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ားသည္ အထင္ႏွင့္အျမင္ အားလံုးကုန္စင္ ေအာင္ လြဲမွားေၾကာင္းကို အေရွ႕အိႏၵိယကုမၸဏီ အစိုးရသည္ ေနာက္မွ သိလာခဲ့သည္။ အေရွ႕အိႏၵိယကုမၸဏီ အစိုးရသည္ ဖမ္းဆီးရမိထားေသာ မိသားစု (၂၈)ေယာက္ကို ဗမာနယ္ခ်ဲ႕လက္ထဲသို႕ မအပ္ႏွံခဲ့ပါ။ ယင္းသို႕ မအပ္ႏွံသည့္အတြက္ ဗမာနယ္ခ်ဲ႕အစိုးရသည္ မိမိတို႕အား တိုက္ခုိက္လာလိမ့္မည္ဟု ထင္ျမင္သံုးသပ္ခဲ့သည္။ ယင္းအျပင္ ဖမ္းဆီးရမိျပီးျဖစ္ေသာ မိသားစု ၂၈ ေယာက္ကိုလည္း လြတ္ပစ္ပါက ဗမာနယ္ခ်ဲ႕အစိုးရသည္ မိမိ အစိုးရအေပၚ တင္ရွိေသာသံသယမ်ား ပိုမိုၾကီးထြားလာႏို္င္သည္ဟု သံုးသပ္ျပီး ယင္းမိသားစုမ်ားကို စစ္တ ေကာင္းမွတစ္ဆင့္ ဒကၠားျမိဳ႕သို႕ယူေဆာင္သြားခဲ့သည္။ စစ္တေကာင္းမွ တရာသူၾကီး P.W ပိရွ္လ္သည္ ခ်င္းပ်ံႏွင့္ အေရွ႕အိႏၵိယကုမၸဏီ အစိုးရတို႕ ဆက္သြယ္မႈမရွိေၾကာင္းကို ရခိုင္ျပည္အား အုပ္ခ်ဳပ္ေနေသာ ဗမာ နယ္ခ်ဲ႕ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ သိေစရန္ စကားျပန္ တိတ္ေလာ့မွ တစ္ဆင့္ ျပန္ၾကားလိုက္သည္။ ယင္းျပန္ၾကားလႊာတြင္ ခ်င္းပ်ံကို ဖမ္းဆီးရန္အတြက္ ၀ရမ္း ထုတ္ထားျပီျဖစ္ေၾကာင္း၊ သို႕ေသာ္လည္း ခ်င္းပ်ံကို ဖမ္းဆီးရမိက ဗမာ အစိုးရထံသို႕ ပို႕မည္မပို႕မည္ကို အထက္အရာရွိပုိင္း၏ သေဘာထားကို လိုက္နာရမည္ဟု ပါရွိသည္။ General Lordmimto ကလည္း တရားသူၾကီး P.W ပိရွ္လ္၏သတင္းေပးခ်က္ကို သေဘာတူလက္ခံ အတည္ျပဳခဲ့သည္။ General Lordmimto ကပင္ ဗိုလ္ခ်င္းပ်ံကို ဖမ္းဆီးရမိပါက အေရွ႕အိႏၵိယကုမၸဏီ အစိုးရ၏ အထက္ပိုင္း အရာရွိမ်ား၏ သေဘာထားကို ၾကည့္ရမည္ဟု လွည့္ပတ္ေျပာဆိုခဲ့သည္။ မိမိ၏ေျပာဆိုခ်က္မ်ားကို ဗမာ နယ္ခ်ဲ႕အစိုးရအေနျဖင့္ ခ်င္းပ်ံကို ဖမ္းဆီးရမိပါက သူတို႕လက္ထဲသို႕ အပ္လာလိမ့္မည္ဟု ထင္ျမင္ေနမွာ ေသခ်ာေၾကာင္းကိုလည္း ေျပာခဲ့ေပသည္။

ဗိုလ္ခ်င္းပ်ံ၏မိသားစုကို ဖမ္းဆီးမိျပီးေနာက္ ခ်င္းပ်ံကို ထပ္မံဖမ္းမည္ဆိုေသာ ဗုိလ္မွဴးၾကီးေမာ္ဂင္၏အစီအစဥ္ သည္ အထမေျမာက္ခဲ့ေပ။ ၁၈၁၂ ခုေဖေဖၚ၀ါရီလကုန္ပိုင္း နတ္ျမစ္အေရွ႕ဘက္ကမ္းတြင္ ဗမာနယ္ခ်ဲ႕အစိုးရ၏ စစ္သေဘၤာမ်ားႏွင့္ စစ္သည္ေတာ္အင္အား အေျမာက္အမ်ားခ်ထားသျဖင့္ ဗမာနယ္ခ်ဲ႕အစိုးရႏွင့္ အေရွ႕အိႏၵိယ ကုမၸဏီ အစိုးရတို႕သည္ ရန္ေစာင္မႈမ်ား တျဖည္းျဖည္းတင္းမာလာခဲ့ၾကသည္။ နယ္စပ္ျပႆနာ ပိုမိုတင္းမာလာ သည့္အတြက္ အေရွ႕အိႏၵိယကုမၸဏီ အစိုးရမွပို႕ထားေသာ ေကာ္မရွင္အဖြဲ႕ အတြက္ စိုးရိမ္ေၾကာင့္ၾက စဥ္းစား ရမည့္အေျခအေနသို႕ ေရာက္လာျပန္သည္။ ဗမာနယ္ခ်ဲ႕အစိုးရႏွင့္ ဤကဲ့သို႕ စစ္သည္အင္အားမ်ား နယ္စပ္ တြင္ ပိုမိုခ်ထားသည္ကို အေရွ႕အိႏၵိယကုမၸဏီ အစိုးရအေနျဖင့္ သံုးသပ္ၾကည့္ေသာအခါ အေျဖ ၂ ခုထြက္လာ ပါသည္။

၁။ အကယ္၍ ဒကၠားႏွင့္ ကာလကတၱားသို႕သာ ဗမာတပ္မ်ားက်ဴးေက်ာ္လာသည္ရွိက ဗမာႏွင့္ အဂၤလိပ္ အစိုးရတို႕ စစ္ျဖစ္ရန္ အေျခအေနရွိသည္။
၂။ ဗိုလ္ခ်င္းပ်ံႏွင့္ ေတာ္လွန္ေရးသမားမ်ားကိုသာ ဗမာနယ္ခ်ဲ႕အစိုးရလက္ထဲသို႕ မအပ္ႏွံခဲ့လွ်င္ Captain Conning ေခါင္းေဆာင္ေသာ ေကာ္မရွင္ အဖြဲ႕သည္ အလိုအေလွ်ာက္ ဓါးစာခံဘ၀သို႕ က်ေရာက္ႏိုင္သည္ဟု သံုးသပ္ခဲ့ၾက၏။ ယင္းေၾကာင့္ အေရွ႕အိႏၵိယကုမၸဏီ အစိုးရသည္ ေကာ္မရွင္အဖြဲ႕ႏွင့္တကြ ရန္ကုန္ျမိဳ႕တြင္ရွိေန ေသာ အဂၤလိပ္လူမ်ိဳးမ်ား၏ လံုျခံဳေရးအတြက္ မိမိအစိုးရပိုင္ အင္ပြိဳင္နာႏွင့္ မာလာဘာအမည္ရွိ သေဘၤာႏွစ္စီး ကို ရန္ကုန္သို႕ ေစလႊတ္လိုက္သည္။ တခ်ိန္တည္းမွာပင္ အေရွ႕အိႏၵိယကုမၸဏီ အစိုးရသည္ စစ္တေကာင္း နယ္၌ စစ္သေဘၤာမ်ားႏွင့္ စစ္သည္အင္အားကို ထပ္ေလာင္းျဖည့္စြက္ ေနရာခ်ထားလိုက္သည္။ သုိ႕ေသာ္လည္း ဗမာနယ္ခ်ဲ႕အစိုးရႏွင့္ ပဋိပကၡမျဖစ္ရေအာင္ ၾကိဳးစားလွ်က္ရွိသည္။
ဗမာစစ္သားမ်ားသည္ အေရွ႕အိႏၵိယကုမၸဏီ အစိုးရ၏ စစ္သားမ်ားကို စတင္က်ဴးေက်ာ္ ပစ္ခတ္ခဲ့သည္။ ထိုအခါ ဗုိလ္မွဴးေမာ္ဂင္က ဤသို႕ ပစ္ခတ္ရျခင္း ဇစ္ျမစ္အေၾကာင္းတရားကို ဗမာအစိုးရထံ ေတာင္းဆိုခဲ့သည္။ ယင္းေတာင္ခံခ်က္ အေပၚ ဗမာစစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္က ဤသို႕ပစ္ခတ္သည္ကို မိမိအေနနဲ႕ မသိ ေၾကာင္း၊ ဤသို႕ ျဖစ္ရသည့္ အတြက္ မ်ားစြာယူက်ံဳးမရျဖစ္မိေၾကာင္း ေျပာဆိုျပန္ၾကားခဲ့သည္။ အေရွ႕အိႏၵိယ ကုမၸဏီ အစိုးရ အေနျဖင့္ ဗုိလ္ခ်င္းပ်ံကိုဖမ္းဆီးရန္ ၾကိဳးစားေနသည္ဟူေသာ တင္ျပခ်က္ကိုမူ ဗမာနယ္ခ်ဲ႕အစိုး ရသည္ ေက်နပ္မႈ မရွိခဲ့ေပ။ ေဆြးေႏြးေနစဥ္အတြင္းမွာပင္ ဗမာနယ္ခ်ဲ႕အစိုးရသည္ နယ္စပ္၌ စစ္သည္အင္အား အျပည့္ ခ်ထားလွ်က္ရွိသည္ကို ေတြ႕ရသည္။ ယင္းသို႕ျပင္ဆင္ျခင္းႏွင့္ တျပိဳင္နက္တည္းမွာပင္ ဗမာနယ္ခ်ဲ႕အစိုး ရသည္ အေရွ႕အိႏၵိယကုမၸဏီ အစိုးရ၏စစ္အင္အားကို သိရွိႏိုင္ရန္ သူလွ်ိဳမ်ားကို ေစလႊတ္ ေပးပို႕လိုက္ေၾကာင္း ကို ျဗိတိသွ်တို႕ သတင္းရေလသည္။ သုိ႕အတြက္ နယ္စပ္ ျပႆနာ ေျပလည္ေရး အတြက္ ေဆြးေႏြးရန္ အေရွ႕အိႏၵိယကုမၸဏီ က စီစဥ္ခဲ့ေလသည္။ သို႕ေသာ္လည္း ေဆြးေႏြးေနစဥ္အတြင္း အပစ္အခတ္ ရပ္စဲ လွ်က္ရွိသျဖင့္ ဗမာစစ္သားမ်ားသည္ အေရွ႕အိႏၵိယကုမၸဏီ အစိုးရ ပိုင္နယ္ေျမထဲသို႕ ၀င္ေရာက္ ႏိုင္သည္ဟု အေရွ႕အိႏၵိယကုမၸဏီ အစိုးရက ခန္႕မွန္းထားသည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ ဆိုေသာ္ ၁၈၁၂ ခုႏွစ္ မတ္လတြင္ ဗမာစစ္သားမ်ားသည္ အေရွ႕အိႏၵိယကုမၸဏီ အစိုးရပိုင္ နယ္စပ္ထဲသို႕ ခ်င္းႏွင္း ၀င္ေရာက္လာသျဖင့္ အဂၤလိပ္အစိုးရႏွင့္ တိုက္ပြဲတစ္ခုျဖစ္ပြားျပီး ဗမာစစ္သားႏွစ္ဦးကို အရွင္ဖမ္းဆီးရ မိခဲ့သည္။ ဤျဖစ္ရပ္ အေၾကာင္းကို ဗမာစစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္က Teknaf တြင္ရွိေသာ Commanding officer ထံသို႕ ေျပာဆိုသည္မွာ “ ဤသို႕ျဖစ္ရျခင္းသည္ မိမိထံတစ္စံုတစ္ရာေသာ အခြင့္မရရွိဘဲ ၀င္ေရာက္ေၾကာင္းႏွင့္ ယင္းဗမာ စစ္သားႏွစ္ဦးအား မိမိတို႕က ျပစ္ဒဏ္ အျဖစ္ ေသဒဏ္ခ်ရန္ စီစဥ္ထားသျဖင့္ ျပန္လည္ ေပးပို႕ရန္ ေျပာၾကား လာသည္။ မည္သို႕ပင္ေျပာေျပာ ယင္းတိုက္ပြဲမွာ ဗမာစစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္၏ အစီအစဥ္တစ္ရပ္ျဖစ္ရမည္ဟု အေရွ႕အိႏၵိယကုမၸဏီ အစိုးရအေနျဖင့္ သံသယျဖစ္ခဲ့သည္။ ယင္းတိုက္ပြဲငယ္ျပီးသည့္ေနာက္ပိုင္းတြင္လည္း တိုက္ပြဲငယ္မ်ား မၾကာမၾကာ ျဖစ္ပြားခဲ့ျပီး နယ္စပ္ အေျခအေနသည္ တစ တစတင္းမာ လာခဲ့သည္။

ထိုသို႕ အေရွ႕အိႏၵိယကုမၸဏီ အစုိးရႏွင့္ ဗမာနယ္ခ်ဲ႕ စစ္တပ္တို႕အၾကား နယ္စပ္ ျပႆနာမ်ား ေျပလည္ မသြားဘဲ တစ တစ ၾကီးထြားလာေနခ်ိန္တြင္ ရခိုင္ေတာ္လွန္ေရး ေခါင္းေဆာင္ ဗိုလ္ခ်င္းပ်ံသည္ ေကာဇာ သကၠရာဇ္ ၁၁၇၇ ခုႏွစ္၊ ခရစ္ သကၠရာဇ္ ၁၈၁၅ ခုႏွစ္ ဇႏၷ၀ါရီလ ၂၅ ရက္ေန႕တြင္ ၎ပုန္းေအာင္းေနရာ ပင္း၀ါ ေခ်ာင္းဖ်ား ေတာင္တန္း တေနရာတြင္ ငွက္ဖ်ား ေရာဂါျဖင့္ ကြယ္လြန္ အနိစၥေရာက္သြားခဲ့ေလသည္။ ဗိုလ္ခ်င္းပ်ံ ကြယ္လြန္ျပီး ေနာက္ပိုင္းတြင္ ရခိုင္ျပည္ လြတ္လပ္ေရး တိုက္ပြဲသည္လည္း ေခတၱခဏမွ် ျငိမ္သက္ သြားခဲ့ေသာ္လည္း ေနာက္က်န္ ရခိုင္ ေတာ္လွန္ေရး ေခါင္းေဆာင္မ်ား၏ ဗမာ ပေဒသရာဇ္ နယ္ခ်ဲ႕မ်ား အေပၚ ဆန္႔က်င္ ေတာ္လွန္ တိုက္ခုိက္မူမ်ားေၾကာင့္ နယ္စပ္ ျပႆနာမွာ ပိုမို တင္းမာလာခဲ့ျပီး အဂၤလိပ္- ျမန္မာ ပထမ စစ္ပြဲ ျဖစ္ပြားခဲ့ရေသာ အဆင့္ထိ ေရာက္ရွိခဲ့ရေလသည္။ (ျပီး)

---------------------------------------------
( ကုိဦးရွင္ႏွင့္ ကုိေအာင္ေက်ာ္သိန္းတို႕ ဘာသာျပန္ေသာ ေဆာင္းပါးမွာ ေပ်ာက္ကြယ္ေနသျဖင့္ မူရင္း ေခါင္းစဥ္ကို ေဖၚျပေပးႏိုင္ျခင္း မရွိပါ။)

Friday, September 10, 2010

အေရးၾကီး ကသြီးနီးရမယ္

ပါေမာကၡ ေဒါက္တာေအးေက်ာ္ႏွင့္ အင္တာဗ်ဴး


9/10/2010
Adjust font size:  

ေဒါက္တာေအးေက်ာ္ကို ၁၉၃၉ ခုႏွစ္ က ရခိုင္ျပည္နယ္ ေတာင္ကုတ္ၿမိဳ႕နယ္ တန္းလြဲေခ်ာင္း ႐ြာမ ရြာသစ္တြင္ ေမြးဖြားခဲ့သည္။


ေဒါက္တာေအးေက်ာ္ ဆည္းပူး ရရွိခဲ့ေသာ ပညာရပ္ဆိုင္ရာ ဘြဲ႕မ်ားမွာ B.A (History and Religion) ရန္ကုန္ တကၠသိုလ္ (၁၉၅၉) ၊ B.A (Honors) Oriental History ရန္ကုန္ တကၠသိုလ္ (၁၉၆၀) ၊ M.A (History of Asia) ရန္ကုန္ တကၠသိုလ္ (၁၉၆၄) ၊ B.L (Law) ရန္ကုန္ တကၠသိုလ္ (၁၉၆၆) ၊ PhD (History of Southeast Asia) Monash University. Australia. 1979 စသည္ တုိ႕ ျဖစ္သည္။

ေဒါက္တာေအးေက်ာ္သည္ ယခုအခါ အေမရိကန္တြင္ ေနထိုင္သည္။ ဆရာၾကီၤး ေဒါက္တာ ေအးေက်ာ္မွာ ရခိုင္တမ်ိဳးသားလံုးက ေလးစားရိုေသေသာ ပုဂၢိဳလ္ တစ္ဦး ျဖစ္သည္သာမက လက္ရွိ ျမန္မာႏိုင္ငံေရး ရခိုင္ႏိုင္ငံေရး အေပၚ မ်က္ေျခ မျပတ္ ေလ့လာ သံုးသပ္ ကၽြမ္း၀င္ေနသူ တစ္ဦးလည္း ျဖစ္သည္။ရခိုင္ အမ်ိဳးသား ပညာတတ္မ်ား ၾကံ႕ဖြတ္ပါတီႏွင့္ ပူးေပါင္းျပီး ေရြးေကာက္ပြဲ၀င္ရန္ စီစဥ္ေနမူအပါအ၀င္ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲ၊ ရခိုင္အမ်ိဳးသားမ်ား အနာဂတ္ အေျခအေနမ်ားကို ဆရာၾကီးကို ေမးျမန္းရာ ေအာက္ပါ အတိုင္း ေျဖဆိုထားပါသည္။

--------------------------------------------------------------------------------------------

ေမး။ ။ ကၽြန္ေတာ္တို႕ ေလ့လာစံုစမ္းၾကည့္တဲ့အခါ ရခိုင္ျပည္သူေတြက လက္ရွိ စစ္အစိုးရ အေပၚ အထူး နာက်ည္းခ်က္ေတြ ရွိေနျပီး သူတို႕ ထူေထာင္ထားတဲ့ ၾကံ႕ဖြံ႕ ပါတီကိုလည္း မလိုလားတာ ကိုေတြ႕ရပါ တယ္။ ဒါေပမယ့္ ရခိုင္ပညာတတ္ေတြ အထူးသျဖင့္ ျပည္သူေတြ ေလးစားတဲ့ ဆရာ၀န္ေတြဟာ စစ္အစိုးရ ထူေထာင္ထားတဲ့ ၾကံ႕ဖြံ႕ပါတီက ၀င္ေရာက္ျပီး ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ယွဥ္ျပိဳင္ဖို႕ လုပ္ေနတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။ အဲဒီ အေပၚ ဆရာၾကီးရဲ႕အျမင္ကို သိပါရေစ။

ေျဖ။ ။ ၾကံဖြံပါတီဆိုတာက အစိုးရပါတီ၊ အစိုးရပါတီဆိုတာက စစ္အုပ္ခ်ဳပ္တဲ့ စစ္အာဏာကို တည္ေထာင္ ေနတဲ့ အစိုးရရဲ႕ ပါတီျဖစ္တယ္။ စစ္အစိုးရဟာ ျပည္သူေတြကို ဆန္႕က်င္တယ္။ ဒီမိုကေရစီကို ဆန္႕က်င္တယ္။ လူ႕အခြင့္အေရးကို ဆန္႕က်င္တယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ စစ္အစိုးရကို လူေတြ မႀကဳိက္ဘူး။ ေနာက္တခုက စစ္အစိုးရ အုပ္ခ်ဳပ္တဲ့ သက္တမ္း ၾကာေလ ၾကာေလ ဖြတ္ႀကဳိးမွာ ျပာစု ဆိုသလို ျပည္သူေတြ မြဲျပာေတြ က်လာတယ္။ တဒိဒိ တဒိဒိ အခုထိ ဆင္းရဲ ႏြမ္းပါးတာကို ေတြ႕ရတယ္။ ျပည္သူလူထုေတြအ ေနနဲ႕႔ဘာမွ အက်ဳိး ျဖစ္ထြန္း တာ မရွိဘူး။ အဲလို အက်ဳိးျဖစ္ထြန္းတာ မရွိေတာ့ တလမ္းသြား ေမာင္းစနစ္။ ေနာက္တခါ စစ္တပ္မွ စစ္တပ္ ဆိုတဲ့ ၀ါဒ လြမ္းမိုးလာတဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ တိုင္းျပည္ဟာ အင္မတန္မွ နစ္နာ ဆံုးရႈံးမႈ ရွိတယ္။ အဲလို နစ္နာ ဆံုးရႈံး မႈရွိတဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ ျပည္သူေတြဟာ ဘယ္သူမွ ဒီလို အစိုးရမ်ဳိးကို မၾကဳိက္ဘူး။ အဲဒီေတာ့ ဒီလို အစိုးရမ်ဳိးကို မႀကဳိက္ေပမယ့္ ႀကံ႕ဖြံ႕ဟာ အစိုးရ ပါတီျဖစ္ေနေတာ့ တခ်ဳိ႕တခ်ဳိ႕ ရခုိင္ျပည္မွာရွိတဲ့ ပညာတတ္ေတြလို႕ ေခၚတဲ့ ဆရာ၀န္ေတြဟာ ႀကံ႕ဖြံ႕ပါတီမွာ ပါေနရတယ္ဆိုတာက က်ေနာ္ျမင္တာကေတာ့ အေၾကာင္း ႏွစ္ခုရွိတယ္။ တခုက မပါရင္မျဖစ္လို႕ ဖိအားေပးလို႕ တနည္းအားျဖင့္ စိုးရိမ္ပူပန္းမႈ ျဖစ္ေနရလို႕ ပါ၀င္တာ တပိုင္းျဖစ္တယ္။ တနည္းအားျဖင့္ ေျပာရမယ္ဆိုလို႕ရွိရင္ မိမိရဲ႕ဆႏၵအရ ပါ၀င္တာ မဟုတ္ဘူး။ အလိုလို ေၾကာက္ရြံ႕ၿပီးေတာ့ ဖိအားေပးလို႕ ပါ၀င္ရတာျဖစ္တယ္။ ဒါက နံပါတ္တစ္ အခ်က္ နံပတ္ႏွစ္ အခ်က္က ခုနားက ဆရာ၀န္ပညာ ရွင္ဆိုတာဟာ သမိုင္းပညာရွင္ေတြ မဟုတ္ဘူး။ အဲဒီေတာ့ သမုိင္း ပညာရွင္ေတြ မဟုတ္တဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ သမိုင္းကို ေလ့ေလ့လာလာ ရွိတဲ့ လူေတြ ျဖစ္ခ်င္မွ ျဖစ္မယ္။ အဲဒီေတာ့ ရခုိင္သမိုင္း၊ ဗမာသမိုင္းကို ေလ့ေလ့လာလာ ရွိတဲ့လူေတြဟာ ဘယ္နည္းနဲ႕မွ ႀကံ႕ဖြတ္မွာ မပါ၀င္ ခ်င္ၾကဘူး။ ႀကံ႕ဖြတ္မွာ ပါ၀င္သြားလို႕ရွိရင္ တသက္လံုး ႏွာမည္ေကာင္း ရလာတဲ့လူေတြဟာ တသက္လံုး ခ်က္လာတဲ့ ဒန္ေပါက္ ထမင္းအေမြး အႀကဳိင္ထဲမွာ မစင္တစက္က်သြားသလို စားလို႕မရ။ ေသာက္လို႕မရ။ တသက္လံုး ႏွာမည္ပ်က္သြားမယ့္ အစဥ္အလာေတြရွိတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ ဒီႀကံ႕ဖြတ္မွာပါတဲ့ ပညာရွင္ေတြဟာ သူတို႕ကိုယ္က်ဳိး ေကာင္းရင္ ေကာင္းလိမ့္မယ္။ ရခုိင္ျပည္သူ ျပည္သားအက်ဳိးေတာ့ ေကာင္းလာမယ့္ အေၾကာင္းတရား မျမင္ဘူး။ အခ်ဳပ္အားျဖင့္ ေျပာရမယ္ဆိုလို႕ရွိရင္ ရခုိင္အမ်ဳိးသားေရး ကိုသြယ္ဖီသြားတဲ့ သူတိုင္းဟာ ရခိုင္ျပည္အက်ဳိးကို သယ္ပိုးေဆာင္ရြက္ႏိုင္မွာ မဟုတ္ေတာ့ပါဘူး။

ေမး။ ။ အခု ၾက႕ံဖြံ႕ပါတီက ၀င္ေရာက္ယွဥ္ျပိဳင္ၾကမယ့္ ရခိုင္ပညာတတ္ေတြ ဆရာ၀န္ေတြဟာ တကယ္လို႕ အႏိုင္ရခဲ့ရင္ ရခိုင္ျပည္နယ္ တိုးတက္ေရးနဲ႕ ရခိုင္လူထု ေကာင္းစားေရးကို ေဆာင္ရြက္ႏိုင္မလို႕ ဆရာၾကီး ျမင္မိပါသလား။

ေျဖ။ ။ သူတို႕ ပါလီမန္ လြတ္ေတာ္ အမတ္ေတြ အေနနဲ႕ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္တဲ့ အပိုင္းဟာ ႏွစ္ပိုင္းရွိတယ္။ တပိုင္းက ဘာလဲ ဆိုလို႕ရွိရင္ သူတို႕ေရြးေကာက္ တင္ေျမွာက္လိုက္တဲ့ နယ္ေျမေဒသမွာ ေက်ာင္းလုိတယ္ ဆိုရင္ ေက်ာင္းေပးႏိုင္တဲ့ အပိုင္းေတြရွိမယ္။ ဒါေပမယ့္ တမ်ဳိးသားလံုးနဲ႕ ဆိုင္တဲ့ အမ်ဳိးသား ႏိုင္ငံေရးမွာေတာ့ လံုး၀သံုးလို႕ မရဘူး။ လံုး၀ ပါ၀င္ခြင့္လည္း ရမွာ မဟုတ္ဘူး။ ပါ၀င္လို႕ ရွိရင္လည္း သူတို႕ပါတီရဲ႕ အေရးယူမႈကို ခံရႏိုင္ဖြယ္ ရွိတယ္။ ပါ၀င္ႏိုင္မယ့္ စြမ္းရည္လည္း မရွိဘူး။ အဲဒါေၾကာင္း ခုနားက က်ေနာ္ေျပာတဲ့ အပိုင္း ႏွစ္ပိုင္း ထဲမွာ ေဒသတခုလံုးမွာ ပါ၀င္တဲ့ ဥပမာ ေက်ာင္းေဆာက္ ေပးတာဟာ ရခုိင္ျပည္ တိုးတက္တယ္လို႕ ေျပာလို႕ မရဘူး။ ရခုိင္ျပည္ တိုးတက္တယ္ဆိုတာက ရခိုင္တမ်ဳိးသားလုံုး တိုးတက္မွသာလွ်င္ ရခိုင္ျပည္တိုး တက္တာလို႕ သတ္မွတ္လို႕ရတယ္။ အဲလို တိုးတက္တဲ့အထဲမွာ က်ေနာ္ျဖစ္ေစခ်င္တာက ရခိုင္ျပည္မွာ ရခုိင္သမိုင္းကို သင္ရ မယ္။ ဒါဟာ အေရးၾကီးတဲ့ အခ်က္။ အဲဒီေတာ့ ေနာက္တခ်က္က ရခိုင္လူငယ္ေတြဟာ ရခိုင္စာကို သင္ရမယ္။ ဒါလည္း အေရးၾကီးတဲ့ အခ်က္တခု။ ေနာက္တခုက ရခုိင္ေက်ာင္းသား လူငယ္ေတြဟာ ရခိုင္ယဥ္ေက်းမႈ အႏုပညာ နဲ႕ ပတ္သက္တဲ့ ဓေလ့ထံုးစံေတြကို စနစ္တက် သင္ေပးတဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ ေနာင္အခါမွာ ရခုိင္ျပည္အတြက္ တာ၀န္ကိုျဖစ္ေစ ျမန္မာျပည္ တျပည္လံုး အတြက္ ေပးအပ္တဲ့ တာ၀န္ကို ျဖစ္ေစ၊ ဆထက္တပိုး သယ္ပိုးေဆာင္ ရြက္ႏိုင္လိမ့္မယ္လို႕ ယံုၾကည္တယ္။ ဘာေၾကာင့္လည္း ဆိုလို႕ရွိရင္ စကၤာပူႏိုင္ငံမွာ သံုးလမ္းေမာင္ ေလးလမ္းေမာင္း စနစ္ ရွိတယ္။ စကၤာပူႏိုင္ငံမွာ တရုတ္စာလည္း သင္ရတယ္။ အဂၤလိပ္စာလည္း သင္ရတယ္။ မေလးစာလည္း သင္ရတယ္။ တမီးစာလည္းသင္ရတယ္။ အဲဒီေတာ့ လူတေယာက္ဟာ စာေတြအမ်ားၾကီး တတ္တဲ့အခါမွာ သူလုိခ်င္တဲ့ အခ်က္အလက္ေတြနဲ႕ တိုင္းျပည္ တိုးတက္ေအာင္ ဘာေတြ လုပ္မယ္ဆိုတဲ့ သူ႕တုိ႕စိတ္ထဲမွာ ေပၚလာတာေတြကို အေကာင္အထည္ေဖၚလို႕ ရတယ္။ အဲဒီေတာ့ ဒီပုဂၢဳိလ္ေတြဟာ ခုနားက ႀကံ႕ဖြတ္ပါတီမွာ ပါတဲ့လူေတြ ရခုိင္ျပည္တမ်ဳိးသားလံုးရဲ႕ အမ်ဳိးသား အက်ဳိးတရားကိုေတာ့ ဘယ္နည္းနဲ႕မွ မေဆာင္ရြက္ႏိုင္ဘူး။ ေဆာင္ရြက္ရင္ ဘယ္သူနဲ႕ သြားဆန္႕က်င္မလဲ ဗမာနဲ႕ သြားဆန္႕က်င္မွာ ေသခ်ာတယ္။

ေမး။ ။ ကၽြန္ေတာ္တို႕ ေက်ာက္ျဖဴျမိဳ႕နယ္ ေက်းရြာေတြက လယ္သမားေတြ၊ ပညာတတ္ လူငယ္ ေတြနဲ႕ ေတြ႕တဲ့အခါ သူတို႕က ေက်ာက္ျဖဴျမိဳ႕နယ္မွာ ရခိုင္အေျချပဳ အမ်ိဳးသားပါတီေတြကိ္ု ေထာက္ခံမူ ေတြ အထူး တိုးပြားေနတယ္လို႕ ေျပာပါတယ္။ ရခိုင္အမ်ိဳးသားပါတီေတြ မဲရမယ္လို႕လည္း ေျပာပါတယ္။ ပီးရင္ ေက်ာက္ျဖဴမွာ ပညာတတ္ၾကီးေတြဟာ ရခိုင္အမ်ိဳးသားပါတီေတြမွာ အခုအခါ တက္တက္ၾကြၾကြနဲ႕ ေဆာင္ရြက္ ေနၾကတာကုိ ေတြ႕ရပါတယ္။ အရင္က ဒီလိုအေျခအေနမ်ိဳး မရွိခဲ့ဘူးလို႕သိရပါတယ္။ အဲဒီအေပၚမွာေကာ ဆရာ ၾကီး ဘယ္လိုျမင္ပါသလဲ။

ေျဖ။ ။ က်ေနာ္က ေတာင္ကုတ္ၿမဳိ႕သားလို႕ ေျပာေပမယ့္ ေက်ာက္ျဖဴ ၿမဳိ႕သားလို႕လည္း က်ေနာ္ကေျပာလို႕ရ တယ္။ ဘာေၾကာင့္လည္းဆိုေတာ့ က်ေနာ္ အမ်ဳိးသမီးဟာ ေက်ာက္ျဖဴသူပါ။ ရခုိင္သမ စစ္စစ္ပဲ။ ေနာက္တခုက က်ေနာ္ဟာ ေက်ာက္ျဖဴ ေကာလိပ္က ထြက္လာတဲ့ ေက်ာင္းသားေဟာင္း တဦးျဖစ္တယ္။ အဲဒီေတာ့ ေက်ာက္ျဖဴလို႕ ေျပာလိုက္လို႕ ရွိရင္ ေက်ာက္ျဖဴဟာ က်ေနာ္ၿမဳိ႕ ျဖစ္တယ္။ ေက်ာက္ျဖဴနယ္ဟာ က်ေနာ္နယ္ ျဖစ္တယ္။ ေနာက္တခုက ေက်ာက္ျဖဴမွာေနတဲ့၊ ေက်ာက္ျဖဴခရိုင္မွာေနတဲ့ လူငယ္ေတြ ေက်ာင္းေနဖက္ေတြ က်ေနာ္မွာ အမ်ားၾကီးရွိတယ္။ သံေယာဇဥ္လည္းရွိတယ္။ အဲဒီေတာ့ ခုနားက ေမးသလိုပဲ ေက်ာက္ျဖဴနယ္မွာ ရွိတဲ့ ရခုိင္လူငယ္ေတြ ပညာတတ္ေတြဟာ ရခုိင္ျပည္ရဲ႕ ဇာတိျဖစ္တဲ့ ရခိုင္အမ်ဳိးသားရဲ႕ အက်ဳိးကို သယ္ပိုး ေဆာင္ရြက္မယ့္ ပါတီကို ေထာက္ခံအားေပးၾကတယ္ဆိုတာဟာ က်ေနာ္အေနနဲက အင္မတန္မွ ၀မ္းေျမာက္ တယ္။ အင္မတန္မွလည္း ဂုဏ္ယူတယ္။ က်ေနာ္သူငယ္ခ်င္းေတြ ဒီအထဲမွာ ပါမွာပဲ က်ေနာ္ တပည့္ လက္သား ေတြလည္းပါမွာပဲ။ က်ေနာ္သူငယ္ခ်င္းေတြကိုလည္း က်ေနာ္အမ်ားၾကီး ခ်ီးက်ဴးတယ္။ ေလးစားတယ္။ ေနာက္တခုက က်ေနာ္ တပည့္ လက္သားေတြ ဆိုလို႕ရွိရင္လည္း က်ေနာ္ေလး စားတယ္။ ဘာေၾကာင့္လည္း ဆိုရင္ နံပါတ္တစ္က အျမင္မွန္ရတာ။ အျမင္မွန္ဆိုတာ ဘာလည္းဆိုလို႕ရွိရင္ ဒီေနရာမွာ က်ေနာ္တို႕ ရခိုင္ေတြဟာ ရခုိင္ အက်ဳိးကို ေဆာင္ရြက္ရမယ္။ ရခုိင္ေတြဟာ ရခုိင္ေတြအက်ဳိးကို မေဆာင္ရြက္ရင္ ဘယ္သူမွ လာၿပီးေတာ့ ေဆာင္ရြက္ ေပးစရာအေၾကာင္းမရွိဘူး။ တရုတ္ကလာၿပီးေတာ့ ကူညီဖို႕ အေၾကာင္းတရားမရွိ။ ကုလားကလည္း လာကူညီမယ့္ အေၾကာင္းတရား မရွိ။ တရုတ္ေတြ၊ ကုလားေတြ လာတယ္ဆုိတာက သူတို႕ ကုိယ္က်ဳိးအတြက္ လာတာ။ က်ေနာ္တို႕ ရခုိင္သူရခုိင္သား။ က်ေနာ္တို႕ ရခုိင္လူမ်ဳိးေတြရဲ႕ ေကာင္းစားေရးကို လာလုပ္တာ မဟုတ္ဘူး။ ဒါကို က်ေနာ္တို႕က သတိျပဳရမယ္။ ေနာက္တခ်က္က ဒီလို အျမင္မွန္ရတာဟာ အထူး ေကာင္းတယ္။ ကုိယ့္မိ ကိုယ့္ဖရဲ႕ ဇာတိေသြး ဇာတိမာန္ ကိုယ့္မိကိုယ့္ဖရဲ႕ ဘိုးဘီးဇူးဇိုင္က တည္ေထာင္ခဲ့ၾကတဲ့ က်ေနာ္တို႕ ရခုိင္ျပည္ ရခိုင္ေျမဟာ အင္မတန္ တန္ဖိုး ရွိတယ္။ ငါတို႕ ေစာင့္ေရွာက္ ရမယ္ဆိုတဲ့ အျမင္မွန္ရတာဟာ ကိုယ့္မိကိုယ့္ဖရဲ႕ ေမတၱာတရား ကိုယ့္မိ ကိုယ့္ဖရဲ႕ ေစတနာ၊ ကိုယ့္မိကိုယ္ဖရဲ႕ ေက်းဇူး တရားကို ျပန္ဆပ္ရာေရာက္တယ္။ ဒီလိုမွ မဟုတ္ပဲနဲ႕ ကုိယ့္အိမ္မွာ မိဘေတြ ေကၽြးေမြးလုိက္တဲ့ ထမင္းဟင္းကို စားၿပီးေတာ့ ေယာကၡမအိမ္ကို သြားၿပီး လယ္ထြန္တဲ့ အျဖစ္မ်ဳိး ျဖစ္ေနရင္ ဒါဟာ အေမေက်ာ္ ေဒြးေတာ္ လြမ္းသလို ျဖစ္ေနလိမ့္မယ္။ ေနာက္တခုက ရခုိင္မွာ နယ္နမိတ္သတ္ မွတ္ထားတဲ့ ရခုိင္ရိုးမ ေတာင္ဆိုတာ ရွိတယ္။ ဒီရခုိင္ရိုးမေတာင္ကို ေက်ာ္ၿပီးေတာ့ အျခားပါတီကို ေထာက္ခံ အားေပးေနရင္ မွားတဲ့ သာဓကေတြ အမ်ားၾကီးရွိတယ္။ အဲဒီအမွားလမ္းေတြကို မလိုက္မိဖို႕ အတြက္ အၿမဲ သတိျပဳရမယ္။ ဒီလို လမ္းမွားခဲ့လို႕ က်ေနာ္တို႕ ရခုိင္ျပည္သူျပည္သားေတြ လိုအပ္ေနတဲ့ ပန္းတိုင္ကုိ မေရာက္ႏိုင္တာျဖစ္တယ္။

ေမး။ ။ ေနာက္တစ္ခုက ဆရာၾကီးရဲ႕ ခ်က္ျမဳပ္ေျမ ျဖစ္တဲ့ ေတာင္ကုတ္ဟာ စစ္အစိုးရ ဆန္႕က်င္ေရး ဒီမုိကေရစီ အေရး အတြက္ ေရွ႕ဆံုးမွာ ပါခဲ့တဲ့ ျမိဳ႕ျဖစ္ပါတယ္။ အမ်ိဳးသားေရး အပိုင္းမွာလည္း အတက္ၾကြဆံုး ျမိဳ႕နယ္ တစ္ခု ျဖစ္ျပီး ဆရာၾကီးတို႕လို အမ်ိဳးသားေရးအတြက္ တစိုက္မတ္မတ္ ေဆာင္ရြက္လာတဲ့ ေခါင္းေဆာင္ၾကီးေတြကို ေမြးထုတ္ရာ အရပ္လည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ရခိုင္အမ်ိဳးသား ပါတီေတြ ေတာင္ကုတ္မွာ ရပ္တည္ခြင့္ မရသလို ေရြးေကာက္ပြဲအတြက္ ကုိယ္စားလွယ္ေလာင္း တစ္ဦးကုိေတာင္မွ တင္သြင္းခြင့္မရခဲ့ဘူးလို႕ သိရ ပါတယ္။ ၾကံ႕ခိုင္ဖြံ႕ျဖိဳးနဲ႕ တစညကေတာင္မွ ေတာင္ကုတ္ျမိဳ႕နယ္အတြက္ ကုိယ္စားလွယ္အျပည့္ တင္သြင္း ႏိုင္ခဲ့ျပီး ရခိုင္အမ်ိဳးသား ပါတီေတြက မတင္သြင္းႏိုင္ခဲ့တာ ဘာေၾကာင့္လို႕ ထင္ပါသလဲ။

ေျဖ။ ။ ေတာင္းကုတ္ၿမဳိ႕နယ္က ဒီမုိကေရစီလႈပ္ရွားမႈ ရခုိင္အမ်ဳိးသားေရးရာ လႈပ္ရွားမႈေတြမွာ ေရွ႕တန္းက ပါတယ္ဆိုတာဟာ အမွန္ပဲ။ အင္မတန္မွ ဂုဏ္ယူစရာ ျဖစ္ပါတယ္။ သမိုင္းေၾကာင္းအရ ေျပာရရင္ ၁၇၈၄-ခုႏွစ္ ဘိုးေတာ္ေမာင္၀ိုင္းဟာ ရခုိင္ျပည္ကို က်ဴးေက်ာ္ သိမ္းပိုက္တဲ့အခါမွာ ပထမဦးဆံုး ေရွ႕တန္းမွ ေခါင္းေဆာင္ၿပီး ရခုိင္ျပည္သူ အားလံုး အတြက္ ခုခံ ေတာ္လွန္ ခဲ့တဲ့ ေခါင္းေဆာင္ဟာ ေတာင္ကုတ္နယ္စား တန္းလြဲစားက်ားရည္၀တ္ ဗိုလ္ေက်ာ္ထြီး ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီဗိုလ္ေက်ာ္ထြီး ပထမဆံုး ခုခံေတာ္လွႏ္တဲ့ အေၾကာင္းနဲ႕ ပတ္သက္လို႕ ဦးေမာင္ေမာင္တင္ ျပဳစုတဲ့ ကုန္းေဘာင္ဆက္ မဟာရာဇာ၀င္မွာ သံုးေလးေၾကာင္းေလာက္ပဲ မွတ္တမ္း တင္ေရးထားပါတယ္။ က်ေနာ္ကိုယ္ပိုင္စာအုပ္မွာေတာ့ ေနာင္လာေနာက္ သားေတြ ဖတ္လို႕ရွိရင္ လြယ္လြယ္ကူကူနဲ႕ ေတြ႕ေအာင္ဆိုၿပီး မွင္နီနဲ႕ တားထားပါတယ္။ တန္းလြဲကို ေရာက္ဖူးသူ လူတိုင္းသိပါတယ္။ ၿမဳိ႕ေတာင္၊ ယမ္းတိုက္ေတာင္၊ သိမ္ေတာင္ စတဲ့ေနရာေတြဟာ အင္မတန္ေရွ႕က်တဲ့ ေနရာေတြ ျဖစ္တယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တို႕ အေရွ႕ေတာင္အာရွမွာ အေရးၾကီးတဲ့ ေက်ာက္စာ တခုျဖစ္တဲ့ ေယဓမၼာ ဂါထာ ေက်ာက္စာကို တန္းလြဲေခ်ာင္း ငလံုးေမာ္ရြာမွာေတြ႕တယ္။ ေနာက္ၿပီး မၾကာမွီကပဲ ရြာမဘုန္းၾကီးေက်ာင္း အနီးမွာရွိတဲ့ ေမာင္းထာင္းမွာ ဘုရားတဆူ ေပၚလာတယ္။ ဓါတ္ေတာ္ေတြလည္း အမ်ားၾကီးရတယ္။ အဲဒီ ဘုရားဆင္းထုေတာ္ရဲ႕ ေအာက္ေျခမွာ ျဗဟၼီး စာနဲ႕ေတြ႕ရတယ္။ အဲဒီေတာ့ သမိုင္းေၾကာင္းအရ အလြန္ ေရွးက်တဲ့ သမိုင္းေၾကာင္း ျဖစ္တယ္။ ေတာင္ကုတ္ၿမဳိ႕နယ္သူ ၿမဳိ႕နယ္သားေတြဟာ ရခုိင္ အမ်ဳိးသား ေခါင္းေဆာင္ၾကီး ဗိုလ္ေက်ာ္ထြီးရဲ႕ သားသမီး ေျမးျမစ္ေတြ ျဖစ္တယ္။ အဲဒီ ဗိုလ္ေက်ာ္ထြီးဟာ ရခုိင္ျပည္အႏွံ စည္းရံုးၿပီးေတာ့ ဘိုးေတာ္ေမာင္၀ိုင္ရဲ႕ က်ဴးေက်ာ္မႈကို အျပန္အလွန္တိုက္ခဲ့တာ၊ ရခုိင္သမုိင္း မွတ္တမ္းမွာေတာ့ အက်ယ္အ၀န္း အေထာက္အထားေတြကို ေတြ႕ရတယ္။ ဒီအစဥ္ အလာဟာ ေတာင္ကုတ္ နယ္သူ နယ္သားေတြရဲ႕ ရိုးတြင္းျခင္ဆီထဲမွာ ရွိေနတံုးပဲ ျဖစ္တယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ အခုလူငယ္ေတြဟာ ရခုိင္ တမ်ဳိးသားလံုးရဲ႕ အက်ဳိးအတြက္ အနစ္နာခံၿပီးေတာ့ ေရွ႕တန္းက ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ေနတာဟာ ဗိုလ္ေက်ာ္ထြီးရဲ႕ အစဥ္အလာကို ျပန္လည္ ေဖၚထုတ္ ျခင္းသာ ျဖစ္တယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ ေတာင္ကုတ္ၿမဳိ႕သူ ၿမဳိ႕သားေတြဟာ ဘိုးစဥ္ ေဘာင္ဆက္က ေတာ္စပ္ခဲ့တဲ့ ရခုိင္အမ်ဳိးသား ေခါင္းေဆာင္ တန္းလြဲစား၊ ေတာင္ကုတ္စားရဲ႕ ေက်းဇူးကို ေထာက္ထားမယ္ဆိုရင္ ႀကံ႕ဖြတ္ပါတီကို တနယ္လံုးက သပိတ္ေမွာက္ဖို႕ပါပဲ။ ဒီေလာက္ သမုိင္း အစဥ္အလာၾကီးမားတဲ့ ေတာင္ကုတ္ နယ္သူနယ္သားေတြရဲ႕ ၾကီးမားတဲ့ အစဥ္အလာကို ဆန္႕က်င္ၿပီး ရခုိင္တိုင္းရင္းသား တိုးတက္ေရးပါတီကို မဲဆႏၵ ေပးခြင့္မရတာဟာ ေတာင္ကုတ္ ၿမဳိ႕နယ္သူ ၿမဳိ႕နယ္သား ေတြဟာ အင္မတန္မွ ရွက္စရာလည္း ေကာင္းတယ္။ ၀မ္းနည္းစရာလည္းေကာင္းတယ္။ က်ေနာ္က ေတာင္ကုတ္ကဆိုေတာ့ ေတာ္ေတာ္ စိတ္မေကာင္းျဖစ္တယ္။ မျဖစ္သင့္တာ ျဖစ္တယ္လို႕လည္း ယူဆမိတယ္။

ေမး။ ။ ေတာင္ကုတ္က ရခိုင္အမ်ိဳးသား ကုိယ္စားျပဳ ပါတီေတြကို လက္မခံဘူးဆိုပီး ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ က်ယ္က်ယ္ျပန္႕ျပန္႕ သတင္းေတြ ထြက္ေပၚေနတာေတြကို ကၽြန္ေတာ္တို႕ၾကားေနရပါတယ္။ အဲဒီအေပၚ ဆရာ ၾကီးက ဘယ္လိုျမင္ပါသလဲ။

ေျဖ။ ။ က်ေနာ္က ေတာင္ကုတ္သားဆိုေတာ့ခါ ေတာင္ကုတ္က လူေတြကိုလည္း က်ေနာ္ တယ္လီဖံုးနဲ႕ ေမးၾကည့္တယ္။ ေနာက္တခါ စံုစမ္း ေထာက္လွမ္း ၾကည့္တဲ့ အခါမွာေတာ့ ရခုိင္တိုင္းရင္းသားကို အေျခခံတဲ့ ပါတီ တခုမွ ပါခြင့္မရဘူးလို႕ သိရေတာ့ ေတာင္ကုတ္သားအေနနဲ႕ က်ေနာ္အင္မတန္မွ ရွက္တယ္။ အင္မတန္မွ စိတ္မေကာင္းလည္း ျဖစ္တယ္။ ေတာင္ကုတ္သားလို႕ေျပာေပမယ့္ ေတာင္ကုတ္က ပါေမာကၡတေယာက္က ဒီလိုေျပာတယ္ဆိုတာ အင္မတန္မွအေရးၾကီးတယ္။ ဘာေၾကာင့္လည္း ဆိုလို႕ရွိရင္ ေတာင္ကုတ္ၿမဳိ႕ရဲ႕ အျဖစ္အပ်က္ အေျခအေနက ေတာင္ကုတ္ၿမဳိ႕မွာ ႀကံ႕ဖြတ္က ေတာင္ကုတ္ ၿမဳိ႕စားလို ခံေနတဲ့ “ေက်ာက္ေတာင္”။ ေက်ာက္ေတာင္ ဆိုတဲ့ သူက အားလံုး ဦးစီးေဆာင္ရြက္လုပ္ေနတဲ့အခါမွာ ေတာင္ကုတ္ ၿမဳိ႕နယ္ တခုလံုးဟာ ေက်ာက္ေတာင္ရဲ႕ ၿမဳိ႕နယ္တခုလို ျဖစ္ေနတယ္။ အဲဒီေတာ့ ဒီေက်ာက္ေတာင္က ဦးစီး လုပ္ၿပီးေတာ့ အာဏာေတြ ယူၿပီးေတာ့ အျခားျခားလူေတြကို သိမ္းသြင္းၿပီးေတာ့ လုပ္တာ။ ေထာက္လွန္းၿပီး တမ်ဳိး၊ ၿခိမ္းေျခာက္ၿပီးတမ်ဳိး၊ အဲလိုလုပ္တဲ့ အျပင္ စီးပြားေရး အရလည္း ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္တာကို ေတြ႕ရတယ္။ အဲဒီေတာ့ က်ေနာ္အေနနဲ႕ ေျပာခ်င္တာကေတာ့ခါ ဒိေတာင္ကုတ္ၿမဳိ႕နယ္က ရခုိင္တိုင္းရင္းသားပါတီ ၀င္ခြင့္မရ ဘူးဆိုတာ ေက်ာက္ေတာင္က လုပ္တာ။ အဲဒီ ေက်ာက္ေတာင္ရဲ႕ ၾသဇာအာဏာဟာ ေတာင္ကုတ္ၿမဳိနယ္မွာ လြမ္းမိုးေန သမွ် ကာလပတ္လံုး ေတာင္ကုတ္ၿမဳိ႕နယ္ဟာ ဘယ္ေတာ့မွ မေကာင္းစားဘူး။ ဘယ္ေတာ့မွ ဒီမိုကေရစီ မရဘူး။ က်ေနာ္တို႕ ေတာင္ကုတ္ၿမဳိ႕နယ္ဟာ အင္မတန္တိုးတက္တဲ့ ၿမဳိ႕နယ္ ပညာတတ္ေတြ အင္မတန္ထြက္တဲ့၊ ပညာရွင္ေတြ အင္မတန္ထြက္တဲ့ ၿမဳိ႕နယ္ျဖစ္ေပမယ့္ ဒီေက်ာက္ေတာင္လို စီးပြါးေရးကို အေၾကာင္းျပၿပီး ၾသဇာလြမ္းမိုးတဲ့အခါမွာ က်ေနာ္တို႕ ၂၁ ရာစုကို မသြားပဲ ၁၉ ရာစုကို ျပန္သြားေနတဲ့ ေျမရွင္ ပေဒသရာဇ္ စနစ္ ေတာင္ကုတ္နဲ႕ တူတယ္။ ေတာင္ကုတ္ဟာ အင္မတန္ ေခတ္ေနာက္က် သြားမယ္။ အဲဒီေတာ့ ဒီလို တေယာက္တည္း လက္၀ါးၾကီးအုပ္စနစ္ကို ေတာင္ကုတ္ၿမဳိ႕သူၿမဳိ႕သား၊ ေတာင္ကုတ္ၿမဳိ႕နယ္မွာ ရွိတဲ့ ျပည္သူေတြ အားလံုးဟာ ေတာ္လွန္ ပစ္ရမယ္။ အျမစ္ျဖတ္ပစ္ရမယ္။ ဒီလိုအျမစ္ ျပတ္သြားမွ က်ေနာ္တို႕ ေတာင္ကုတ္ၿမဳိ႕နယ္ဟာ ကိုယ့္မင္း၊ ကိုယ့္ခ်င္း၊ ကိုယ့္အပင္ ကိုယ့္အေျခအေနနဲ႕ တိုးတက္ဖြံ႕ၿဖဳိးလာတဲ့ ၿမဳိ႕နယ္ တနယ္ျဖစ္မွာ ေသခ်ာတယ္။ ဒါမွမဟုတ္ရင္ ဘယ္ေတာ့မွ မတိုးတက္၊ ဘယ္ေတာ့မွ လူရာမ၀င္ ျဖစ္သြားမယ္။

ေမး။ ။ ျပည္ပမွာ ေရာက္ရွိေနတဲ့ ရခိုင္အမ်ိဳးသားေတြဟာ အခုအခါ ေတာင္ပိုင္း ေျမာက္ပိုင္းဆိုတဲ့ စိတ္ထားေတြ မရွိဘဲ အထူး ညီညီညြတ္ညြတ္နဲ႕ ရခိုင္အေရး အတြက္ ေဆာင္ရြက္ လုပ္ကိုင္ေနတာကို ေတြ႕ရပါ တယ္။ ရခိုင္ ေတာ္လွန္ေရးထဲက လူငယ္ေတြထဲမွာလည္း ရမ္းျဗဲ ေက်ာက္ျဖဴဘက္က လူငယ္ေတြ ပိုမ်ားလာ တာကို ေတြ႕ရ ပါတယ္။ ဒါဟာ အမ်ိဳးသားေရး အတြက္ ေကာင္းတဲ့ လကၡဏာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီထက္ပိုပီး ညီညြတ္ ေအာင္ ဘာေတြကို ေရွာင္ျပီး ဘာေတြကို လုပ္သင့္တယ္ ဆိုတာကို ဆရာၾကီး ေျပာျပ ေပးေစ ခ်င္ပါတယ္။

ေျဖ။ ။ ရခုိင္လူငယ္ေတြဟာ ေတာင္ပိုင္းေျမာက္ပိုင္း စိတ္ဓါတ္မရွိတာဟာ က်ေနာ္တို႕ရခုိင္ျပည္အ တြက္ အင္မတန္မွ အေရးၾကီးတယ္။ အဲဒီေတာ့ မေလးရွားတို႕ ထိုင္းတို႕ကို ေရာက္ေနတဲ့ ရခုိင္လူငယ္ေတြကို က်ေနာ္ ရင္းရင္းႏွီးႏွီး ေတြ႕ဆံုခြင့္ ရတယ္။ သူတို႕ရဲ႕ အခက္အခဲေတြကိုလည္း ေန႕စဥ္ႏွင့္အမွ် ေျဖရွင္း ေပးေနပါတယ္။ ေျမာက္ပိုင္း ေတာင္ပိုင္း စိတ္၀မ္း ကြဲျပားမႈဟာ တစစ ေပ်ာက္ကြယ္သြားတာကိုေတြ႕ရတယ္။ အခက္အခဲ အၾကပ္တည္း ေတြ႕တဲ့ အခါမွာ ရခုိင္ေတြကို ရခုိင္ကပဲ ကူညီ ေစာင့္ေရွာက္ၾကတယ္။ မည္သည့္ အျခား လူမ်ဳိးေတြမွ ရခုိင္ေတြကို ေစာင့္ေရွာက္တာကို မေတြ႕ဖူးဘူး။ အဲဒီေတာ့ ရခုိင္ကို ရခိုင္ ေစာင့္ေရွာက္ရမယ္ဆိုတဲ့ အသိ စိတ္ဓါတ္ဟာ ရခုိင္လူငယ္ထဲမွာ စြဲစြဲၿမဲၿမဲ ယံုယံုၾကည္ၾကည္ ခိုင္ခိုင္မာမာ ရွိလာတယ္။ ေနာက္တခ်က္က ရခုိင္ အႏုပညာရွင္ေတြ သီဆိုထားတဲ့ ဂႏၵ၀င္ ေျမာက္ သီျခင္း ေတြကို အေ၀းေရာက္ရခုိင္ေတြ လြတ္လပ္စြာနား ေထာင္ႏိုင္ခြင့္ရွိလို႕လည္း ရခုိင္ေတြရဲ႕ စည္းရံုးမႈဟာ ပိုမိုခိုင္မွာ လာတယ္။ “မင္းလဲရခုိင္ ငါလဲရခုိင္”ဆိုတဲ့ အယူအဆဟာ ရခုိင္လူငယ္ေတြရဲ႕ ရင္ထဲမွာ စြဲၿမဲလာတယ္။ ေနာက္တခ်က္က ဗမာျပည္တြင္းမွာ ထုတ္ေ၀ခြင့္ မရတဲ့ ရခုိင္ သမိုင္းေတြ ရခုိင္ႏိုင္ငံေရး အေတြးအေခၚေတြကို ရခုိင္လူငယ္ေတြ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ဖတ္ခြင့္ ေလ့လာခြင့္ရွိတဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ ရခုိင္ေတြရဲ႕ အမ်ဳိးသားေရး စိတ္ဓါတ္ ပိုမိုႏိုးၾကားလာတာနဲ႕ အတူ ေျမာက္ပိုင္း ေတာင္ပိုင္း ခြဲျခားမႈလည္း ေပ်ာက္ကြယ္လာခဲ့တယ္။ ရခုိင္အစ ဒြါရ၀တီက ဆိုတဲ့ ရခုိင္သမိုင္း အေၾကာင္း ကိုလည္း အားလံုး သူက နားလည္ လာၾကတယ္။ ကမၻာ့ေရွးအေဟာင္းဆံုး ၿမဳိ႕သံုးၿမဳိ႕ထဲမွာ ဒြါရာ၀တီ ၿမဳိ႕လည္း ပါ၀င္တဲ့ အတြက္ေၾကာင္း ဂြသူ ဂြသား။ သံတြဲသူ သံတြဲသားေတြဟာလည္း အမ်ုိးသားေရး စိတ္ဓါတ္ ပိုမိုႏိုးၾကား လာခဲ့တယ္။ ခြဲျခားမႈ ကင္းလာခဲ့တယ္။

ေမး။ ။ ကၽြန္ေတာ္တို႕ လက္ရွိ ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ မီဒီယာထဲမွာ ေရဒီယိုေရာ၊ သတင္းစာေရာ၊ အိြင္လိုင္းေရာ၊ ၀က္ဆိုက္ေရာ အျပည့္အစံုရွိပါတယ္။ ရခိုင္ျပည္နဲ႕ အနီးဆံုးေနရာမွာ ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့အတြက္ လူထု နားထဲကို ေရာက္ေအာင္လည္း ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ပါတယ္။ ဆရာၾကီးအေနနဲ႕ ရခိုင္ျပည္သူေတြကိုေရာ၊ ေက်ာင္း သား လူငယ္ေတြကို ေျပာစရာ စကားေတြမ်ား ရွိခဲ့ရင္ ကၽြန္ေတာ္တို႕ သူတို႕ထဲကို ေရာက္ေအာင္ အတတ္ႏိုင္ဆံုး ပို႕ေဆာင္ေပးႏိုင္ပါတယ္။ အဲဒီေျပာခ်င္တဲ့ စကားေတြကို ေျပာၾကား ေပးေစလိုပါတယ္။ ဘာ ေၾကာင့္ အဲဒီစကားကို အမွာပါးခ်င္ရတာလဲ ဆိုတာကိုလည္း နည္းနည္း ရွင္းျပေပးေစခ်င္ပါတယ္။

ေျဖ။ ။ ရခုိင္ျပည္သူ ျပည္သားမ်ားနဲ႕ ရခိုင္လူငယ္မ်ားကို က်ေနာ္ရဲ႕ ဆႏၵကို ေျပာခြင့္ရတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ အင္မတန္မွ ေက်းဇူး တင္ပါတယ္။ က်ေနာ္ ျဖစ္ေစခ်င္တဲ့ အေၾကာင္းအရာေတြကို တင္ျပပါရေစ။ ရခုိင္ေတြဟာ ရခိုင္ပီသေအာင္ ဦးစြာပထမ လုပ္ရမယ္။ ရခုိင္ဆိုတာဟာ အမ်ဳိးကိုေစာင့္တယ္။ သီလကိုေစာင့္တယ္။ သီလထဲမွာ ဗုဒၵဘာသာ ပါ၀င္တဲ့ အျပင္ ရခိုင္စကားလည္းပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ ၇ခုိင္ေတြဟာ ရခုိင္ပီသဖို႕ အတြက္ အဓိက အေျခခံႏွစ္ခ်က္ လိုအပ္တယ္။ တခ်က္က ဗုဒၵဘာသာျဖစ္ဖို႕။ ေနာက္တခ်က္က ရခုိင္ စကားေျပာဖို႕ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ က်ေနာ္တို႕ ရခိုင္တိုင္း ရခိုင္ဆရာေတာ္တိုင္းက လူနည္းစု ေတြအေပၚမွာ အထင္ေသးတဲ့ စိတ္ဓါတ္ေတြကို ေဖ်ာက္ပစ္ရမယ္။ ဗုဒၵဘာသာ ျဖစ္၀င္ျဖစ္ ေအာင္ စည္းရံုး အားေပးရမယ့္ တာ၀န္ရွိတယ္။

မေလးရွားႏိုင္ငံမွာေတာ့ မေလးရွားမွာလူငယ္ေတြက (Ornag Malayu လို႕ ေျပာရင္ မေလးႏိုင္ငံသားျဖစ္ၿပီး ၁၊ မူဆလင္ျဖစ္ရမယ္။ ၂။ မေလးစကားေျပာရမယ္။ ဒီအတိုင္းပဲ Origin (ရခုိင္)လို႕ေျပာရင္ ၁၊ ဗုဒၶၶဘာသာျဖစ္ ရမယ္။ ၂၊ ရခုိင္စကား ေျပာရမယ္။ ဒီအယူအဆဟာ အေ၀းေရာက္ ရခုိင္ေတြမွာ ပိုမို ခိုင္မာလာတယ္။ ဒီအခ်က္ကိုလည္း ေျမေတာင္ေျမာက္ေပး ရမယ္။ ရခုိင္ျပည္ တိုးတက္ေရး အတြက္ က်ေနာ္စိတ္တိုင္းက်လုပ္ရ မယ္ဆိုလို႕ရွိရင္ အသက္ ၁၈ ႏွစ္ျပည့္တဲ့ လူငယ္တိုင္းဟာ ရခုိင္အမ်ဳိးသားတပ္မေတာ္ (Arakan National Guard) ကို အနည္းဆံုး ေျခာက္လ၀င္ၿပီး စစ္ပညာသင္ရမယ္။ ဒီလိုစစ္ပညာသင္ထားတာဟာ တကုိယ္ေတာ္ လံုၿခံဳေရး အတြက္လည္း အေရးၾကီးတယ္။ ရခုိင္ျပည္လံုၿခဳံေရး အတြက္လည္း အေရးၾကီးတယ္။ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံ အတြက္လည္း အေရးၾကီးတယ္။ အဲဒီေတာ့ ရခုိင္လူငယ္ေတြဟာ ရခိုင္ျပည္ေစာင့္ တပ္မေတာ္မွာ ၀င္ေရာက္အမႈ ထမ္းလို႕ရွိရင္ တေယာက္နဲ႕တေယာက္ အင္မတန္ ရင္းႏွီးၿပီး ဆိုးတူေကာင္းဖက္ ျဖစ္သြားၾကမယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ဒီသင္တန္းမွာ ကြန္ပ်ဴတာကိုလည္း သင္ေပးမယ္။ အခ်ဳပ္အားျဖင့္ ေျပာရလ်င္ ရခုိင္ျပည္နယ္မွာ ရခုိင္သမိုင္းကို လူတိုင္း ရခုိင္တိုင္း သင္ခြင့္ရွိရမယ္။ ရခုိင္စာကိုလည္း ရခုိင္တိုင္းသင္ရမယ္။ တတ္ရမယ္။ ရခုိင္ယဥ္ေက်းမႈ အႏုပညာေတြကိုလည္း ရခုိင္တိုင္းနားလည္ရမယ္။ ေလးစားရမယ္၊ ေနာက္ၿပီးေတာ့ အေရးၾကီး တဲ့ ကိစၥက တေယာက္နဲ႕ တေယာက္ မသင့္မတင္ ျဖစ္လာလို႕ရွိရင္ ပုဂၢဳိလ္ ေရးရာကို ေရွ႕တန္း မတင္ပဲ အမ်ဳိးသားေရး ကိစၥကိုသာလွ်င္ ေရွ႕တန္းတင္ျခင္းအားျဖင့္ စုစည္း ညီညာႏိုင္မယ္။ ေနာက္အေရးၾကီး တဲ့အခ်က္တခုက ရခုိင္ေတြဟာ ျမန္မာျပည္မွာလည္း လူနည္းစု မေလးရွား၊ ထိုင္း ႏိုင္ငံ၊ ဂ်ပန္၊ အေမရိကန္ စတဲ့ႏိုင္ငံ ေတြမွာလည္း လူနည္းစု၊ ဒီလို လူနည္းစု ျဖစ္တယ္ဆိုတဲ့ အခ်က္ကို ေသေအာင္ထိ စြဲစြဲၿမဲၿမဲမွတ္ၿပီး လူအမ်ားစု ထက္ေတာ္ေအာင္ ၾကဳိးစားရမယ့္ စိတ္ဓါတ္၊ ႀကဳိးစားခ်င္တဲ့စိတ္ဓါတ္၊ ႀကဳိးစားရမယ္ ဆိုတဲ့ ခံယူခ်က္ ခိုင္ခိုင္မာမာ ခ်မွတ္လာလို႕ ရွိရင္ ရခုိင္ေတြဟာ ဒီထက္ ပိုမို စည္းရံုးလာမယ္။ ေတာ္လာမယ္။ က်ေနာ္ကေတာ့ ရခုိင္ျပည္ကို ကိုအစၥေရးႏိုင္ငံလိုျဖစ္ ေစခ်င္တယ္။ အစၥေရးႏိုင္ငံ ျဖစ္လာဖို႕ အတြက္ ဂ်ဴးလူမ်ဳိးေတြဟာ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ႀကဳိးစားခ့ဲရတယ္။ အစၥေရးႏိုင္ငံဟာ ႏွစ္ေပါင္း ႏွစ္ေထာင္ေလာက္ ေပ်ာက္သြားတယ္။ ရခုိင္အခ်ဳပ္အျခာအာဏာ ေပ်ာက္သြားတာ ႏွစ္ေပါင္း ႏွစ္ရာေလာက္ပဲ ရွိေသးတယ္။ ဂ်ဴးေတြဟာ ဥာဏအင္အား၊ ကာယအင္အား ျပည့္စုံေအာင္ သူမတူေအာင္ ၾကဳိးစားတယ္။ ႀကဳိးစားၿပီးေတာ့ အစၥေရးႏိုင္ငံကို ျပန္လည္တည္ေထာင္တယ္။ အဓိကက ရခုိင္ေတြဟာ ရခုိင္ျပည္ကိုလိုခ်င္ရင္ ဂ်ဴးလူမ်ဳိးေတြလို ဥာဏအား ကာယအား ရွိရမယ္။ ဥာဏအား ရွိဖို႕အတြက္ ရခုိင္လူငယ္ေတြဟာ ပညာတတ္ေအာင္ ဥာဏ အင္အား ေကာင္းေအာင္ ႀကဳိးစားရမယ္။ ကာယအင္အားဆို သည္မွာ စစ္ပညာကို ကၽႊမ္းက်င္ရမယ္။ အဲဒီ ကာယအင္အား ဥာဏအင္အားနဲ႕ ျပည္စံုမွ အစၥေရးႏိုင္ငံ လိုျဖစ္လာမယ္။

နိဂံုးခ်ဳပ္အေနနဲ႕ လူငယ္ေတြကို က်ေနာ္ေျပာခ်င္တာက လမ္းႏွစ္လမ္းရွိတယ္ တလမ္းကပ်ားရဲ႕လမ္း၊ တလမ္းက ယင္လမ္း။ ပ်ားရဲ႕ လမ္းဆိုတာက ပ်ားဟာ ဘယ္ေနရာမွာ အေမြးဆံုး ပန္းပင္ရွိမလဲ ဆိုၿပီး လိုက္ရွာ ၾကတယ္။ အဲဒီအေမြးဆံုးပန္းပြင့္ေတြက အရည္ၾကည္ ေလးေတြကို စုတ္ယူလာၿပီး ပ်ားသလက္ အျဖစ္ တည္ေဆာက္ ၾကတယ္။ ဒီေတာ့ ရခုိင္ လူငယ္ေတြဟာလည္း ဘယ္ႏိုင္ငံ ဘယ္ေဒသကိုပဲေရာက္ေရာက္ ခုနားက ပ်ားေတြလိုပဲ အႏွစ္သာရရွိတဲ့ ၀တ္မႈန္ရည္ေတြကို စုတ္ယူလာၿပီး မိမိရခုိင္ျပည္ တိုးတက္ဖြံ႕ၿဖဳိးေအာင္ လုပ္ေဆာင္ၾကရမယ္။ ေနာက္တခုက ယင္လမ္း ယင္ေတြက ဘယ္ေနရာမွာ အပုတ္အသိုး ရွိတယ္ ဆိုတာကို သိၾကတယ္။ ဒီေတာ့ ရခုိင္လူေတြကို က်ေနာ္မွာခ်င္တာက ယင္လမ္းစဥ္နဲ႕ ပ်ားလမ္းစဥ္မွာ ဘယ္လမ္းစဥ္ကို လိုက္သင့္သလဲဆို တာကို မိမိတို႕ရဲ႕ အသိစိတ္ဓါတ္နဲ႕ ခြဲျခမ္းစိတ္ျဖာၿပီး ဆံုးျဖတ္ၾကပါ။

က်ေနာ္တို႕ ရခုိင္လူမ်ဳိးေတြဟာ ဗုဒၵဘာသာ၀င္ေတြျဖစ္ၾကတယ္။ ဗုဒၵဘာသာရဲ႕ ပဌာန္း က်မ္းဂန္ထဲမွာ အဓိပဓိ ေလးပါးဆိုတာ ပါရွိတယ္။ အဲဒီ အဓိပဓိ ေလးပါးဆိုတာက

၁။ စိတၱအဓိပဓိ - စိတ္ထက္သန္ေအာင္လုပ္ရမယ္။ စိတ္ထက္သန္ေအာင္ လုပ္တဲ့အခါမွာ လူတေယာက္ဟာ မူယစ္ေဆး၀ါးသံုးစြဲေနလို႕ ဘယ္ေတာ့မွ စိတ္ထက္သန္မႈကို မရဘူး။

၂။ ဆႏၵအဓိပဓိ - မိမိျဖစ္ခ်င္တဲ့ ဆႏၵ။ မိမိႏိုင္ငံျဖစ္ခ်င္တဲ့ ဆႏၵ။ က်ေနာ္ရဲ႕ စိတ္ထဲမွာ တသက္လံုးရွိခဲ့တယ္။ ရခုိင္ျပည္ဟာ အနည္းဆံုး ဖက္ဒရယ္အဆင္ ့ျဖစ္ရမယ္။ အခု ဖက္ဒရယ္အဆင့္ကို ရေအာင္ ဆရာၾကီးတို႕က တိုက္ပြဲ၀င္ေနတာ။ ဖက္ဒရယ္အဆင့္ ေက်ာ္ၿပီးေတာ့ ရခိုင္ျပည္ကိုရရင္ေတာ့ အေကာင္းဆံုးေပါ့။ ရခုိင္ျပည္ ထက္ငယ္တဲ့ ႏိုင္ငံေတြ။ ရခိုင္ျပည္ေလာက္ ဧရိယာမရွိတဲ့ ႏိုင္ငံေတြ ကမၻာမွာ ၆၁ ႏိုင္ငံ ရွိတယ္။ ဒီေတာ့ က်ေနာ္တို႕ ရခုိင္ျပည္ဟာ ဧရိယာက်ဥ္းတယ္။ လူဦးေရ နည္းတယ္ဆိုၿပီး ထည့္စဥ္းစားစရာမလိုဘူး။ အေရးႀကီး တာက ရခုိင္သားတိုင္းဟာ ရခုိင္ျပည္ကို လိုခ်င္တဲ့ စိတ္ရွိရမယ္။

၃။ ၀ိရယ အဓိပဓိ - ၀ိရိယဆိုတာ ကိုယ္ျဖစ္ခ်င္တာေတြ (သို႕) ကိုလုိခ်င္တာေတြကို ထပ္ခါအလီလီ၊ ထပ္ခါ အလီလီ မျဖစ္မခ်င္း ေဆာင္ရြက္ျခင္းဟာ ၀ိရိယ အဓိပဓိ ျဖစ္တယ္။ တခ်ဳိ႕မွာ ၀ိရိယ ရွိလိုက္တာ ႏွစ္လေလာက္ လည္းၾကာ ေရာ ၀ိရိယ မရွိေတာ့ဘူး။

၄။ ၀ိမံသ အဓိပဓိ - လူတေယာက္ ႀကီးပြား ခ်မ္းသာဖို႕၊ ႏိုင္ငံတႏိုင္ငံ ႀကီးပြါးခ်မ္းသာဖို႕ ဆိုတာ အေတြ႕အႀကဳံ
ဗဟုသုတ လိုတယ္။ ပညာ ဗဟုသုတ လုိတယ္။ တနည္းအားျဖင့္ ကာယအင္အားလည္း ရွိရမယ္။ ဥာဏ အင္အားလည္း ရွိရမယ္။ ကာယအင္အား၊ ဥာဏအင္အားကိုေပါင္းၿပီးေတာ့ သမာသမတ္ ယထာဘူတ က်ေအာင္ လုပ္ျခင္းဟာ တိုင္းျပည္အတြက္လည္း ေကာင္းတယ္။ မိမိအတြက္လည္းေကာင္းတယ္လို ပဌာန္း က်မ္းဂန္မွာ ေတြ႕ရတယ္။

ဒီေတာ့ ဆႏၵအဓိပဓိ၊ စိတၱအဓိပဓိ၊ ၀ိရိယအဓိပဓိ၊ ၀ိမံသ အဓိပဓိ ဤအဓိပဓိ ေလးပါးနဲ႕ အညီ ျပည့္စံု လာလို႕ ရွိရင္ ဘာကိစၥမဆို မေအာင္ျမင္ႏိုင္စရာ အေၾကာင္းမရွိဘူး။ အဲဒီေတာ့ အထူးသျဖင့္ ဒီေန႕ ရခုိင္လူငယ္ေတြမွာ စာဖတ္ၾကပါ။ ေရာက္တဲ့ ေနရာမွာ ပညာကို ထူးခၽႊန္ေအာင္ သင္ၾကပါ။ ေနာက္ဆံုးမွာခ်င္တာက က်ေနာ္ဆရာ အရင္းျဖစ္တဲ့ ပါေမာကၡ ေဒါက္တာသန္းထြန္းကို သူ႕တပည့္ေတြက ေမးတယ္ “ ဆရာႀကီး သမိုင္းကို ဘာေၾကာင့္သင္သလဲ၊ ဆရာႀကီး ေဒါက္တာသန္းထြန္းက - သမိုင္းကို သင္တာဟာ မအ ေအာင္လို႕ သင္တာ”လို႕ ေျဖပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ ဆရာႀကီး ေဒါက္တာသန္းထြန္းရဲ႕ ဆံုးမၾသ၀ါဒအရ ကိုယ့္သမိုင္းကိုေတာင္မွ ကိုယ္မသိတဲ့ ရခုိင္ေတြဟာ - လူအ - ေတြ ျဖစ္ေၾကာင္းကို သတိထားၾကပါ။ အဲဒါေၾကာင့္ ရခိုင္ေက်ာင္းေတြမွာ ရခိုင္သမိုင္းကို သင္ရမယ္လို႕ က်ေနာ္ တသက္လံုး တင္ျပခဲ့ပါတယ္။ ရခုိင္သမိုင္း ရခုိင္ေက်ာင္းေတြမွာ သင္တာဟာ တိုင္းရင္းသား စည္းလံုးညီညြတ္ဖို႕ အတြက္ အလြန္႕အလြန္ေရးႀကီးပါတယ္။ ရခုိင္ျပည္ဟာ ဗမာျပည္ရဲ႕ မိတ္ေဆြအရင္းအခ်ာေတြပါ။ ဘဂၤလားေဒ့ခ်္ႏို္င္ငံႏွင့္ အိႏၵိယတို႕နဲ႕ မိတ္ေဆြအရင္း အခ်ာျဖစ္ဖို႕ပဲ လိုပါတယ္။ ရခုိင္ျပည္လို႕ ေပၚလာလို႕ အိမ္နီးနားခ်င္း ႏိုင္ငံေတြကို တိုက္ခိုက္ဖို႕အတြက္ မဟုတ္ဘူးဆိုတာ အားလံုးသူ နားလည္ထားသင့္တယ္။

(မူပိုင္- နိရဥၥရာ သတင္းဌာန)

စက္တဘၤာ ၇-ရက္ ၂၀၁၀

Saturday, September 4, 2010

ဆရာေတာ္ ဦးဥတၱမ ဂုဏ္ၿပဳကဗ်ာ

အို--- အရွင္
ရာဇ၀င္သမိုင္း
ခိုင္းႏွုိင္း ေမာ္ကြန္း
ေန ၀န္း အာရွ
ေရးထိုး ႀက ခ်ိန္
ေလာက လက္ခေမာင္းခတ္ၿပီေလ။
ထေလာ႔ ၿပည္သူ
ရွင္ လူ ရဟန္း
စီတန္းလက္တြဲ
ဥ မ ကြဲ ႏွင္႔
ေမ်ွာ္ဆဲမွနး္ရည္
ပန္းတိုင္ဆီသို႔
ညီညီညြတ္ကါ
သြားႀကပါလား
မိန္႔ၿမက္ႀကားသည္
ေသြးမ်ားရဲရဲနီခဲ႔ၿပီ။

ထေလာ႔ၿပည္သူ
ညီတူညြတ္မွ်
ေလာကအေရး
လြပ္လြပ္ေရးတည္႔
အေတြးစိတ္ထဲ
ၿမဲၿမဲ မွတ္ထား
ႏွလံုးသား၌
ဆီးတားမရွိ
ပကတိေလ
တမိနစ္မွ်
မေမ႔ေလွ်ာ႔ႏွင္႔ ၊။။

ထေလာ႔ၿပည္သူ
ဦးတည္ခ်က္ႏွင္႔
ဆက္လက္တိုက္ပြဲ
၀င္ရဲႀကေလာ႔
ေထာင္ကအၿပင္
တန္းလွ်င္မရွိ
အမိေသာ္လဲ
သားေတာ္ခဲ၏
တိုက္ရဲသူတြက္
ေအာင္ပြဲႀကိဳေန
ယံုႀကည္ေလၿပီ
ေရာင္နီဦးသမ္းခဲ႔ေလထင္႔၊။။

သူ႔ကၽႊန္ဘ၀
လြတ္ေၿမာက္ရေအာင္
ညီမွညြတ္မွ
စည္းရံုးမွဟု
ဗူး၀ကထြက္
မိန္႔ၿမြက္ဆိုတိုင္း
ၿပည္သူ႔လွုိင္းသည္
ၿမန္မာၿပည္မွာ
ခ်ီလာမစဲ
တသဲသဲႏွင္႔
အၿမဲထႀကြခဲ႔ႀကရာ။။။။။

ထေလာ႔ၿပည္သူ
အိုၿပည္သူတို႔
ရွင္လူရဟန္း
ဖက္ယမ္းႏွုတ္ဆက္
မၿပဳနိုင္ေသာ္
ဆရာေတာ္ကို
ထုတ္ေဖၚဂုဏ္ၿပဳ
ခ်ီးမွြမ္းမွုႏွင္႔
တိုင္တည္ၿဖင္႔လွွ်င္
ထယ္၀င္႔၀ါႀက
လြပ္ေၿမာက္ရခ်ိန္
ေပ်ာ္ႀကခ်ိမ္႔ခ်ိမ္႔သဲသဲေလ။။။

အုိ--အရွင္
ရာဇ၀င္ရိုင္း
ေသြးမုန္တိုင္းတို႔
တိုငး္ႏွင္႔ၿပည္ႏွံ႔
ေသြးရနံ႔ႏွင္႔
ပ်ံ႔ပ်ံ႔ေၿမလူး
ရင္၌စူးရ
ညီညြတ္ႀကေသာ
ကၽႊန္ဘ၀တိုက္ပြဲ
သူရဲေကာင္းမ်ား
မ ခံ စား တတ္
အားအင္မဲ႔သည္
ၿမန္ၿပည္လြပ္ေရး
ေသခ်ာေရးတြက္
၀ိဥာဥ္ဆက္ကာလာပါေလ၊ ။

ခိုင္ေအာင္ေက်ာ္(စစ္ေတြ)

- - - - - -

ရခိုင္၀ံလက္အားမာန္

ရခိုင္ေအာင္လံကို
တလူလူလႊင့္ထူျပီး
ရခိုင့္ဘုရင့္နိုင္ငံေတာ္အျဖစ္
ကမၺည္းထုဆစ္
(၁၇)ရာစုေခတ္က
ရခိုင့္ေရတပ္မေတာ္မွာ
̒̀၀ံလက္ ́တံဆိပ္ကိုခပ္ႏွိပ္
ျပည္သူေတြႏွစ္ျခိဳက္ခဲ့ဖူးတယ္။
ေရွးရခိုင္အမ်ိဳးသားေတြဟာ
ယံုၾကည္မႈအျဖစ္
၀ံလက္ကိုထုဆစ္
ပစၥကၡကာလအထိ
ရခိုင္အမ်ိဳးသားေတြရဲ့
ႏွလံုးေသြးသားထဲက
̀၀ံလက္ငွက္ ́
ေခ်ဖ်က္လို႔မရ
ရင္ထဲမွာထာ၀ရထုဆစ္ထားၾကတယ္။
ရခိုင္အမ်ိဳးသားေတြဟာ
၀ံလက္ငွက္ကို
̀မ်ိဳးေစာင့္ငွက္ ́အျဖစ္တမ်ိဳး
̀သူရဲ့ေကာင္းငွက္ ́အျဖစ္တဖံု
̀ငွက္ရာဇာ ́အျဖစ္တလီ
ယံုၾကည္မႈေတြနွင့္အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုၾကရင္း
ရကၡဘုမၼိကို တည္ေဆာက္ဖို႔ ပံုေဖၚေနၾကေလရဲ့။
ယံုၾကည္မႈသေကၤတအျဖစ္
၀ံလက္ငွက္ကိုထုဆစ္
ရခိုင္အမ်ိဳးသားတိုင္း ခ်စ္ေနဆဲျဖစ္တဲ့
̀၀ံလက္ရဲ့အားမာန္ ́ဆိုတာ
ညီညာေသြးစည္း ေပါင္းစည္းေရးျဖစ္တယ္။။
ေရးသားသူ ။   ။ ခိုင္လင္း(ေမဃ၀တီ)

ဒီမိုကေရစီ ႏွင့္ေတာ္၀င္ဆီမီးခြက္

ဆီမီးခြက္သည္၊ ရခိုင္ဒီမိုကေရစီသို႔
စြမ္းရည္ျပည့္မွန္း၊ အေမွာင္လႊမ္းေသာ္
ဆန္းစ လေရာင္၊ သူစြမ္းေဆာင္အံ့။
ဆီမီးခြက္သည္၊ ဖက္ဒရယ္ဆီသို႔
ရည္ရြယ္အလင္း၊ သူဖန္ဆင္းအံ့။
ဆီမီးခြက္သည္၊
ရခိုင္ျပည္အား၊ စြမ္းရည္ျမွင့္ေပး
လူမ်ိဳးေရးႏွင့္၊ ခြင့္ေရးဟူသမွ်
တန္းတူရေအာင္၊ အေမွာင္ဖယ္ရွင္း
ဖန္ဆင္းအေရာင္၊ သူစြမ္းေဆာင္မည္
လင္းေရာင္ျခည္ႏွင့္၊ စြမ္းရည္ႏွင့္။
အို-- သွ်င္ေနမင္းငဲ့
အလင္းဖန္တီး
ဤဆီမီး၏
ညီးညီးထိန္သာ
သူ႔ပါ၀ါသည္
ကမၻာေနသို႔ လင္းလိမ့္မည္။ ။

မုုုနိက ဗ်ာ

          ုုုနိက ဗ်ာ



၁၁၄၆) ဥၾသရီေသာက္ မုနိေပ်ာက္
ထိုသည္ခုႏွစ္ ေရာက္ေသာခါ

မုနိျမတ္မဟာ --။
ျပည္ျမန္မာ ပါလို႔လား
ယင္းမွာ ေထာင္ခ်ထား --။

တန္းေဆာင္ဘုန္းလဆန္း (၁၃)
ရက္က ကဠံဳပါ --။

ေဆာင္ယူလားရာ ထိုရက္နိ
ဤသို႔ မွတ္လို႔သိ --။

ေလးရပ္နန္႔ေလးဝတီ 6.DAT

ရကၡဌာနီ8.DAT ခိုင္ၿမတ္မင္း

အဖရခိုင္ၿပည္ ကိုခ်စ္ ေက က်ေရတာ၀န္ကိုထမ္းကပ္

ေလးရပ္၀တီ သီြးစည္ကပ္မယ္ ရခိုင္အခ်င္းခ်င္း လက္တြဲးမၿဖဳတ္စတမ္း ညီညြတ္ကတ္ပါ

ဆရာေတာ္ ဦးဥတၱမ အမွာ ကို ေတးၿခင္းလုပ္ဆိုထားပံု

ေလးရပ္၀တီ သီြးစည္ကပ္မယ္

ရခိုင္သားမွ ရခိုင္သား ရးဲရဲးေတာက္ငရုိရခိုင္သား

ကိုခိုင္ေဇာ္ ေတးၿခင္း

ေဆာင္းညည့္ ပဂ်ီ ဆိုေရေတးၿခင္း

3. Traditional Rakhine (Arakanese) Water Festival- Rakhaine Thungran Liv...

2. Traditional Rakhine (Arakanese) Water Festival- Rakhaine Thungran Liv...