အေရးၾကီး ကသြီးနီးရမယ္

ပါေမာကၡ ေဒါက္တာေအးေက်ာ္ႏွင့္ အင္တာဗ်ဴး

9/10/2010

Adjust font size:  

ေဒါက္တာေအးေက်ာ္ကို ၁၉၃၉ ခုႏွစ္ က ရခိုင္ျပည္နယ္ ေတာင္ကုတ္ၿမိဳ႕နယ္ တန္းလြဲေခ်ာင္း ႐ြာမ ရြာသစ္တြင္ ေမြးဖြားခဲ့သည္။

ေဒါက္တာေအးေက်ာ္ ဆည္းပူး ရရွိခဲ့ေသာ ပညာရပ္ဆိုင္ရာ ဘြဲ႕မ်ားမွာ B.A (History and Religion) ရန္ကုန္ တကၠသိုလ္ (၁၉၅၉) ၊ B.A (Honors) Oriental History ရန္ကုန္ တကၠသိုလ္ (၁၉၆၀) ၊ M.A (History of Asia) ရန္ကုန္ တကၠသိုလ္ (၁၉၆၄) ၊ B.L (Law) ရန္ကုန္ တကၠသိုလ္ (၁၉၆၆) ၊ PhD (History of Southeast Asia) Monash University. Australia. 1979 စသည္ တုိ႕ ျဖစ္သည္။

ေဒါက္တာေအးေက်ာ္သည္ ယခုအခါ အေမရိကန္တြင္ ေနထိုင္သည္။ ဆရာၾကီၤး ေဒါက္တာ ေအးေက်ာ္မွာ ရခိုင္တမ်ိဳးသားလံုးက ေလးစားရိုေသေသာ ပုဂၢိဳလ္ တစ္ဦး ျဖစ္သည္သာမက လက္ရွိ ျမန္မာႏိုင္ငံေရး ရခိုင္ႏိုင္ငံေရး အေပၚ မ်က္ေျခ မျပတ္ ေလ့လာ သံုးသပ္ ကၽြမ္း၀င္ေနသူ တစ္ဦးလည္း ျဖစ္သည္။ရခိုင္ အမ်ိဳးသား ပညာတတ္မ်ား ၾကံ႕ဖြတ္ပါတီႏွင့္ ပူးေပါင္းျပီး ေရြးေကာက္ပြဲ၀င္ရန္ စီစဥ္ေနမူအပါအ၀င္ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲ၊ ရခိုင္အမ်ိဳးသားမ်ား အနာဂတ္ အေျခအေနမ်ားကို ဆရာၾကီးကို ေမးျမန္းရာ ေအာက္ပါ အတိုင္း ေျဖဆိုထားပါသည္။

--------------------------------------------------------------------------------------------

ေမး။ ။ ကၽြန္ေတာ္တို႕ ေလ့လာစံုစမ္းၾကည့္တဲ့အခါ ရခိုင္ျပည္သူေတြက လက္ရွိ စစ္အစိုးရ အေပၚ အထူး နာက်ည္းခ်က္ေတြ ရွိေနျပီး သူတို႕ ထူေထာင္ထားတဲ့ ၾကံ႕ဖြံ႕ ပါတီကိုလည္း မလိုလားတာ ကိုေတြ႕ရပါ တယ္။ ဒါေပမယ့္ ရခိုင္ပညာတတ္ေတြ အထူးသျဖင့္ ျပည္သူေတြ ေလးစားတဲ့ ဆရာ၀န္ေတြဟာ စစ္အစိုးရ ထူေထာင္ထားတဲ့ ၾကံ႕ဖြံ႕ပါတီက ၀င္ေရာက္ျပီး ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ယွဥ္ျပိဳင္ဖို႕ လုပ္ေနတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။ အဲဒီ အေပၚ ဆရာၾကီးရဲ႕အျမင္ကို သိပါရေစ။

ေျဖ။ ။ ၾကံဖြံပါတီဆိုတာက အစိုးရပါတီ၊ အစိုးရပါတီဆိုတာက စစ္အုပ္ခ်ဳပ္တဲ့ စစ္အာဏာကို တည္ေထာင္ ေနတဲ့ အစိုးရရဲ႕ ပါတီျဖစ္တယ္။ စစ္အစိုးရဟာ ျပည္သူေတြကို ဆန္႕က်င္တယ္။ ဒီမိုကေရစီကို ဆန္႕က်င္တယ္။ လူ႕အခြင့္အေရးကို ဆန္႕က်င္တယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ စစ္အစိုးရကို လူေတြ မႀကဳိက္ဘူး။ ေနာက္တခုက စစ္အစိုးရ အုပ္ခ်ဳပ္တဲ့ သက္တမ္း ၾကာေလ ၾကာေလ ဖြတ္ႀကဳိးမွာ ျပာစု ဆိုသလို ျပည္သူေတြ မြဲျပာေတြ က်လာတယ္။ တဒိဒိ တဒိဒိ အခုထိ ဆင္းရဲ ႏြမ္းပါးတာကို ေတြ႕ရတယ္။ ျပည္သူလူထုေတြအ ေနနဲ႕႔ဘာမွ အက်ဳိး ျဖစ္ထြန္း တာ မရွိဘူး။ အဲလို အက်ဳိးျဖစ္ထြန္းတာ မရွိေတာ့ တလမ္းသြား ေမာင္းစနစ္။ ေနာက္တခါ စစ္တပ္မွ စစ္တပ္ ဆိုတဲ့ ၀ါဒ လြမ္းမိုးလာတဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ တိုင္းျပည္ဟာ အင္မတန္မွ နစ္နာ ဆံုးရႈံးမႈ ရွိတယ္။ အဲလို နစ္နာ ဆံုးရႈံး မႈရွိတဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ ျပည္သူေတြဟာ ဘယ္သူမွ ဒီလို အစိုးရမ်ဳိးကို မၾကဳိက္ဘူး။ အဲဒီေတာ့ ဒီလို အစိုးရမ်ဳိးကို မႀကဳိက္ေပမယ့္ ႀကံ႕ဖြံ႕ဟာ အစိုးရ ပါတီျဖစ္ေနေတာ့ တခ်ဳိ႕တခ်ဳိ႕ ရခုိင္ျပည္မွာရွိတဲ့ ပညာတတ္ေတြလို႕ ေခၚတဲ့ ဆရာ၀န္ေတြဟာ ႀကံ႕ဖြံ႕ပါတီမွာ ပါေနရတယ္ဆိုတာက က်ေနာ္ျမင္တာကေတာ့ အေၾကာင္း ႏွစ္ခုရွိတယ္။ တခုက မပါရင္မျဖစ္လို႕ ဖိအားေပးလို႕ တနည္းအားျဖင့္ စိုးရိမ္ပူပန္းမႈ ျဖစ္ေနရလို႕ ပါ၀င္တာ တပိုင္းျဖစ္တယ္။ တနည္းအားျဖင့္ ေျပာရမယ္ဆိုလို႕ရွိရင္ မိမိရဲ႕ဆႏၵအရ ပါ၀င္တာ မဟုတ္ဘူး။ အလိုလို ေၾကာက္ရြံ႕ၿပီးေတာ့ ဖိအားေပးလို႕ ပါ၀င္ရတာျဖစ္တယ္။ ဒါက နံပါတ္တစ္ အခ်က္ နံပတ္ႏွစ္ အခ်က္က ခုနားက ဆရာ၀န္ပညာ ရွင္ဆိုတာဟာ သမိုင္းပညာရွင္ေတြ မဟုတ္ဘူး။ အဲဒီေတာ့ သမုိင္း ပညာရွင္ေတြ မဟုတ္တဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ သမိုင္းကို ေလ့ေလ့လာလာ ရွိတဲ့ လူေတြ ျဖစ္ခ်င္မွ ျဖစ္မယ္။ အဲဒီေတာ့ ရခုိင္သမိုင္း၊ ဗမာသမိုင္းကို ေလ့ေလ့လာလာ ရွိတဲ့လူေတြဟာ ဘယ္နည္းနဲ႕မွ ႀကံ႕ဖြတ္မွာ မပါ၀င္ ခ်င္ၾကဘူး။ ႀကံ႕ဖြတ္မွာ ပါ၀င္သြားလို႕ရွိရင္ တသက္လံုး ႏွာမည္ေကာင္း ရလာတဲ့လူေတြဟာ တသက္လံုး ခ်က္လာတဲ့ ဒန္ေပါက္ ထမင္းအေမြး အႀကဳိင္ထဲမွာ မစင္တစက္က်သြားသလို စားလို႕မရ။ ေသာက္လို႕မရ။ တသက္လံုး ႏွာမည္ပ်က္သြားမယ့္ အစဥ္အလာေတြရွိတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ ဒီႀကံ႕ဖြတ္မွာပါတဲ့ ပညာရွင္ေတြဟာ သူတို႕ကိုယ္က်ဳိး ေကာင္းရင္ ေကာင္းလိမ့္မယ္။ ရခုိင္ျပည္သူ ျပည္သားအက်ဳိးေတာ့ ေကာင္းလာမယ့္ အေၾကာင္းတရား မျမင္ဘူး။ အခ်ဳပ္အားျဖင့္ ေျပာရမယ္ဆိုလို႕ရွိရင္ ရခုိင္အမ်ဳိးသားေရး ကိုသြယ္ဖီသြားတဲ့ သူတိုင္းဟာ ရခိုင္ျပည္အက်ဳိးကို သယ္ပိုးေဆာင္ရြက္ႏိုင္မွာ မဟုတ္ေတာ့ပါဘူး။

ေမး။ ။ အခု ၾက႕ံဖြံ႕ပါတီက ၀င္ေရာက္ယွဥ္ျပိဳင္ၾကမယ့္ ရခိုင္ပညာတတ္ေတြ ဆရာ၀န္ေတြဟာ တကယ္လို႕ အႏိုင္ရခဲ့ရင္ ရခိုင္ျပည္နယ္ တိုးတက္ေရးနဲ႕ ရခိုင္လူထု ေကာင္းစားေရးကို ေဆာင္ရြက္ႏိုင္မလို႕ ဆရာၾကီး ျမင္မိပါသလား။

ေျဖ။ ။ သူတို႕ ပါလီမန္ လြတ္ေတာ္ အမတ္ေတြ အေနနဲ႕ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္တဲ့ အပိုင္းဟာ ႏွစ္ပိုင္းရွိတယ္။ တပိုင္းက ဘာလဲ ဆိုလို႕ရွိရင္ သူတို႕ေရြးေကာက္ တင္ေျမွာက္လိုက္တဲ့ နယ္ေျမေဒသမွာ ေက်ာင္းလုိတယ္ ဆိုရင္ ေက်ာင္းေပးႏိုင္တဲ့ အပိုင္းေတြရွိမယ္။ ဒါေပမယ့္ တမ်ဳိးသားလံုးနဲ႕ ဆိုင္တဲ့ အမ်ဳိးသား ႏိုင္ငံေရးမွာေတာ့ လံုး၀သံုးလို႕ မရဘူး။ လံုး၀ ပါ၀င္ခြင့္လည္း ရမွာ မဟုတ္ဘူး။ ပါ၀င္လို႕ ရွိရင္လည္း သူတို႕ပါတီရဲ႕ အေရးယူမႈကို ခံရႏိုင္ဖြယ္ ရွိတယ္။ ပါ၀င္ႏိုင္မယ့္ စြမ္းရည္လည္း မရွိဘူး။ အဲဒါေၾကာင္း ခုနားက က်ေနာ္ေျပာတဲ့ အပိုင္း ႏွစ္ပိုင္း ထဲမွာ ေဒသတခုလံုးမွာ ပါ၀င္တဲ့ ဥပမာ ေက်ာင္းေဆာက္ ေပးတာဟာ ရခုိင္ျပည္ တိုးတက္တယ္လို႕ ေျပာလို႕ မရဘူး။ ရခုိင္ျပည္ တိုးတက္တယ္ဆိုတာက ရခိုင္တမ်ဳိးသားလုံုး တိုးတက္မွသာလွ်င္ ရခိုင္ျပည္တိုး တက္တာလို႕ သတ္မွတ္လို႕ရတယ္။ အဲလို တိုးတက္တဲ့အထဲမွာ က်ေနာ္ျဖစ္ေစခ်င္တာက ရခိုင္ျပည္မွာ ရခုိင္သမိုင္းကို သင္ရ မယ္။ ဒါဟာ အေရးၾကီးတဲ့ အခ်က္။ အဲဒီေတာ့ ေနာက္တခ်က္က ရခိုင္လူငယ္ေတြဟာ ရခိုင္စာကို သင္ရမယ္။ ဒါလည္း အေရးၾကီးတဲ့ အခ်က္တခု။ ေနာက္တခုက ရခုိင္ေက်ာင္းသား လူငယ္ေတြဟာ ရခိုင္ယဥ္ေက်းမႈ အႏုပညာ နဲ႕ ပတ္သက္တဲ့ ဓေလ့ထံုးစံေတြကို စနစ္တက် သင္ေပးတဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ ေနာင္အခါမွာ ရခုိင္ျပည္အတြက္ တာ၀န္ကိုျဖစ္ေစ ျမန္မာျပည္ တျပည္လံုး အတြက္ ေပးအပ္တဲ့ တာ၀န္ကို ျဖစ္ေစ၊ ဆထက္တပိုး သယ္ပိုးေဆာင္ ရြက္ႏိုင္လိမ့္မယ္လို႕ ယံုၾကည္တယ္။ ဘာေၾကာင့္လည္း ဆိုလို႕ရွိရင္ စကၤာပူႏိုင္ငံမွာ သံုးလမ္းေမာင္ ေလးလမ္းေမာင္း စနစ္ ရွိတယ္။ စကၤာပူႏိုင္ငံမွာ တရုတ္စာလည္း သင္ရတယ္။ အဂၤလိပ္စာလည္း သင္ရတယ္။ မေလးစာလည္း သင္ရတယ္။ တမီးစာလည္းသင္ရတယ္။ အဲဒီေတာ့ လူတေယာက္ဟာ စာေတြအမ်ားၾကီး တတ္တဲ့အခါမွာ သူလုိခ်င္တဲ့ အခ်က္အလက္ေတြနဲ႕ တိုင္းျပည္ တိုးတက္ေအာင္ ဘာေတြ လုပ္မယ္ဆိုတဲ့ သူ႕တုိ႕စိတ္ထဲမွာ ေပၚလာတာေတြကို အေကာင္အထည္ေဖၚလို႕ ရတယ္။ အဲဒီေတာ့ ဒီပုဂၢဳိလ္ေတြဟာ ခုနားက ႀကံ႕ဖြတ္ပါတီမွာ ပါတဲ့လူေတြ ရခုိင္ျပည္တမ်ဳိးသားလံုးရဲ႕ အမ်ဳိးသား အက်ဳိးတရားကိုေတာ့ ဘယ္နည္းနဲ႕မွ မေဆာင္ရြက္ႏိုင္ဘူး။ ေဆာင္ရြက္ရင္ ဘယ္သူနဲ႕ သြားဆန္႕က်င္မလဲ ဗမာနဲ႕ သြားဆန္႕က်င္မွာ ေသခ်ာတယ္။

ေမး။ ။ ကၽြန္ေတာ္တို႕ ေက်ာက္ျဖဴျမိဳ႕နယ္ ေက်းရြာေတြက လယ္သမားေတြ၊ ပညာတတ္ လူငယ္ ေတြနဲ႕ ေတြ႕တဲ့အခါ သူတို႕က ေက်ာက္ျဖဴျမိဳ႕နယ္မွာ ရခိုင္အေျချပဳ အမ်ိဳးသားပါတီေတြကိ္ု ေထာက္ခံမူ ေတြ အထူး တိုးပြားေနတယ္လို႕ ေျပာပါတယ္။ ရခိုင္အမ်ိဳးသားပါတီေတြ မဲရမယ္လို႕လည္း ေျပာပါတယ္။ ပီးရင္ ေက်ာက္ျဖဴမွာ ပညာတတ္ၾကီးေတြဟာ ရခိုင္အမ်ိဳးသားပါတီေတြမွာ အခုအခါ တက္တက္ၾကြၾကြနဲ႕ ေဆာင္ရြက္ ေနၾကတာကုိ ေတြ႕ရပါတယ္။ အရင္က ဒီလိုအေျခအေနမ်ိဳး မရွိခဲ့ဘူးလို႕သိရပါတယ္။ အဲဒီအေပၚမွာေကာ ဆရာ ၾကီး ဘယ္လိုျမင္ပါသလဲ။

ေျဖ။ ။ က်ေနာ္က ေတာင္ကုတ္ၿမဳိ႕သားလို႕ ေျပာေပမယ့္ ေက်ာက္ျဖဴ ၿမဳိ႕သားလို႕လည္း က်ေနာ္ကေျပာလို႕ရ တယ္။ ဘာေၾကာင့္လည္းဆိုေတာ့ က်ေနာ္ အမ်ဳိးသမီးဟာ ေက်ာက္ျဖဴသူပါ။ ရခုိင္သမ စစ္စစ္ပဲ။ ေနာက္တခုက က်ေနာ္ဟာ ေက်ာက္ျဖဴ ေကာလိပ္က ထြက္လာတဲ့ ေက်ာင္းသားေဟာင္း တဦးျဖစ္တယ္။ အဲဒီေတာ့ ေက်ာက္ျဖဴလို႕ ေျပာလိုက္လို႕ ရွိရင္ ေက်ာက္ျဖဴဟာ က်ေနာ္ၿမဳိ႕ ျဖစ္တယ္။ ေက်ာက္ျဖဴနယ္ဟာ က်ေနာ္နယ္ ျဖစ္တယ္။ ေနာက္တခုက ေက်ာက္ျဖဴမွာေနတဲ့၊ ေက်ာက္ျဖဴခရိုင္မွာေနတဲ့ လူငယ္ေတြ ေက်ာင္းေနဖက္ေတြ က်ေနာ္မွာ အမ်ားၾကီးရွိတယ္။ သံေယာဇဥ္လည္းရွိတယ္။ အဲဒီေတာ့ ခုနားက ေမးသလိုပဲ ေက်ာက္ျဖဴနယ္မွာ ရွိတဲ့ ရခုိင္လူငယ္ေတြ ပညာတတ္ေတြဟာ ရခုိင္ျပည္ရဲ႕ ဇာတိျဖစ္တဲ့ ရခိုင္အမ်ဳိးသားရဲ႕ အက်ဳိးကို သယ္ပိုး ေဆာင္ရြက္မယ့္ ပါတီကို ေထာက္ခံအားေပးၾကတယ္ဆိုတာဟာ က်ေနာ္အေနနဲက အင္မတန္မွ ၀မ္းေျမာက္ တယ္။ အင္မတန္မွလည္း ဂုဏ္ယူတယ္။ က်ေနာ္သူငယ္ခ်င္းေတြ ဒီအထဲမွာ ပါမွာပဲ က်ေနာ္ တပည့္ လက္သား ေတြလည္းပါမွာပဲ။ က်ေနာ္သူငယ္ခ်င္းေတြကိုလည္း က်ေနာ္အမ်ားၾကီး ခ်ီးက်ဴးတယ္။ ေလးစားတယ္။ ေနာက္တခုက က်ေနာ္ တပည့္ လက္သားေတြ ဆိုလို႕ရွိရင္လည္း က်ေနာ္ေလး စားတယ္။ ဘာေၾကာင့္လည္း ဆိုရင္ နံပါတ္တစ္က အျမင္မွန္ရတာ။ အျမင္မွန္ဆိုတာ ဘာလည္းဆိုလို႕ရွိရင္ ဒီေနရာမွာ က်ေနာ္တို႕ ရခိုင္ေတြဟာ ရခုိင္ အက်ဳိးကို ေဆာင္ရြက္ရမယ္။ ရခုိင္ေတြဟာ ရခုိင္ေတြအက်ဳိးကို မေဆာင္ရြက္ရင္ ဘယ္သူမွ လာၿပီးေတာ့ ေဆာင္ရြက္ ေပးစရာအေၾကာင္းမရွိဘူး။ တရုတ္ကလာၿပီးေတာ့ ကူညီဖို႕ အေၾကာင္းတရားမရွိ။ ကုလားကလည္း လာကူညီမယ့္ အေၾကာင္းတရား မရွိ။ တရုတ္ေတြ၊ ကုလားေတြ လာတယ္ဆုိတာက သူတို႕ ကုိယ္က်ဳိးအတြက္ လာတာ။ က်ေနာ္တို႕ ရခုိင္သူရခုိင္သား။ က်ေနာ္တို႕ ရခုိင္လူမ်ဳိးေတြရဲ႕ ေကာင္းစားေရးကို လာလုပ္တာ မဟုတ္ဘူး။ ဒါကို က်ေနာ္တို႕က သတိျပဳရမယ္။ ေနာက္တခ်က္က ဒီလို အျမင္မွန္ရတာဟာ အထူး ေကာင္းတယ္။ ကုိယ့္မိ ကိုယ့္ဖရဲ႕ ဇာတိေသြး ဇာတိမာန္ ကိုယ့္မိကိုယ့္ဖရဲ႕ ဘိုးဘီးဇူးဇိုင္က တည္ေထာင္ခဲ့ၾကတဲ့ က်ေနာ္တို႕ ရခုိင္ျပည္ ရခိုင္ေျမဟာ အင္မတန္ တန္ဖိုး ရွိတယ္။ ငါတို႕ ေစာင့္ေရွာက္ ရမယ္ဆိုတဲ့ အျမင္မွန္ရတာဟာ ကိုယ့္မိကိုယ့္ဖရဲ႕ ေမတၱာတရား ကိုယ့္မိ ကိုယ့္ဖရဲ႕ ေစတနာ၊ ကိုယ့္မိကိုယ္ဖရဲ႕ ေက်းဇူး တရားကို ျပန္ဆပ္ရာေရာက္တယ္။ ဒီလိုမွ မဟုတ္ပဲနဲ႕ ကုိယ့္အိမ္မွာ မိဘေတြ ေကၽြးေမြးလုိက္တဲ့ ထမင္းဟင္းကို စားၿပီးေတာ့ ေယာကၡမအိမ္ကို သြားၿပီး လယ္ထြန္တဲ့ အျဖစ္မ်ဳိး ျဖစ္ေနရင္ ဒါဟာ အေမေက်ာ္ ေဒြးေတာ္ လြမ္းသလို ျဖစ္ေနလိမ့္မယ္။ ေနာက္တခုက ရခုိင္မွာ နယ္နမိတ္သတ္ မွတ္ထားတဲ့ ရခုိင္ရိုးမ ေတာင္ဆိုတာ ရွိတယ္။ ဒီရခုိင္ရိုးမေတာင္ကို ေက်ာ္ၿပီးေတာ့ အျခားပါတီကို ေထာက္ခံ အားေပးေနရင္ မွားတဲ့ သာဓကေတြ အမ်ားၾကီးရွိတယ္။ အဲဒီအမွားလမ္းေတြကို မလိုက္မိဖို႕ အတြက္ အၿမဲ သတိျပဳရမယ္။ ဒီလို လမ္းမွားခဲ့လို႕ က်ေနာ္တို႕ ရခုိင္ျပည္သူျပည္သားေတြ လိုအပ္ေနတဲ့ ပန္းတိုင္ကုိ မေရာက္ႏိုင္တာျဖစ္တယ္။

ေမး။ ။ ေနာက္တစ္ခုက ဆရာၾကီးရဲ႕ ခ်က္ျမဳပ္ေျမ ျဖစ္တဲ့ ေတာင္ကုတ္ဟာ စစ္အစိုးရ ဆန္႕က်င္ေရး ဒီမုိကေရစီ အေရး အတြက္ ေရွ႕ဆံုးမွာ ပါခဲ့တဲ့ ျမိဳ႕ျဖစ္ပါတယ္။ အမ်ိဳးသားေရး အပိုင္းမွာလည္း အတက္ၾကြဆံုး ျမိဳ႕နယ္ တစ္ခု ျဖစ္ျပီး ဆရာၾကီးတို႕လို အမ်ိဳးသားေရးအတြက္ တစိုက္မတ္မတ္ ေဆာင္ရြက္လာတဲ့ ေခါင္းေဆာင္ၾကီးေတြကို ေမြးထုတ္ရာ အရပ္လည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ရခိုင္အမ်ိဳးသား ပါတီေတြ ေတာင္ကုတ္မွာ ရပ္တည္ခြင့္ မရသလို ေရြးေကာက္ပြဲအတြက္ ကုိယ္စားလွယ္ေလာင္း တစ္ဦးကုိေတာင္မွ တင္သြင္းခြင့္မရခဲ့ဘူးလို႕ သိရ ပါတယ္။ ၾကံ႕ခိုင္ဖြံ႕ျဖိဳးနဲ႕ တစညကေတာင္မွ ေတာင္ကုတ္ျမိဳ႕နယ္အတြက္ ကုိယ္စားလွယ္အျပည့္ တင္သြင္း ႏိုင္ခဲ့ျပီး ရခိုင္အမ်ိဳးသား ပါတီေတြက မတင္သြင္းႏိုင္ခဲ့တာ ဘာေၾကာင့္လို႕ ထင္ပါသလဲ။

ေျဖ။ ။ ေတာင္းကုတ္ၿမဳိ႕နယ္က ဒီမုိကေရစီလႈပ္ရွားမႈ ရခုိင္အမ်ဳိးသားေရးရာ လႈပ္ရွားမႈေတြမွာ ေရွ႕တန္းက ပါတယ္ဆိုတာဟာ အမွန္ပဲ။ အင္မတန္မွ ဂုဏ္ယူစရာ ျဖစ္ပါတယ္။ သမိုင္းေၾကာင္းအရ ေျပာရရင္ ၁၇၈၄-ခုႏွစ္ ဘိုးေတာ္ေမာင္၀ိုင္းဟာ ရခုိင္ျပည္ကို က်ဴးေက်ာ္ သိမ္းပိုက္တဲ့အခါမွာ ပထမဦးဆံုး ေရွ႕တန္းမွ ေခါင္းေဆာင္ၿပီး ရခုိင္ျပည္သူ အားလံုး အတြက္ ခုခံ ေတာ္လွန္ ခဲ့တဲ့ ေခါင္းေဆာင္ဟာ ေတာင္ကုတ္နယ္စား တန္းလြဲစားက်ားရည္၀တ္ ဗိုလ္ေက်ာ္ထြီး ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီဗိုလ္ေက်ာ္ထြီး ပထမဆံုး ခုခံေတာ္လွႏ္တဲ့ အေၾကာင္းနဲ႕ ပတ္သက္လို႕ ဦးေမာင္ေမာင္တင္ ျပဳစုတဲ့ ကုန္းေဘာင္ဆက္ မဟာရာဇာ၀င္မွာ သံုးေလးေၾကာင္းေလာက္ပဲ မွတ္တမ္း တင္ေရးထားပါတယ္။ က်ေနာ္ကိုယ္ပိုင္စာအုပ္မွာေတာ့ ေနာင္လာေနာက္ သားေတြ ဖတ္လို႕ရွိရင္ လြယ္လြယ္ကူကူနဲ႕ ေတြ႕ေအာင္ဆိုၿပီး မွင္နီနဲ႕ တားထားပါတယ္။ တန္းလြဲကို ေရာက္ဖူးသူ လူတိုင္းသိပါတယ္။ ၿမဳိ႕ေတာင္၊ ယမ္းတိုက္ေတာင္၊ သိမ္ေတာင္ စတဲ့ေနရာေတြဟာ အင္မတန္ေရွ႕က်တဲ့ ေနရာေတြ ျဖစ္တယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တို႕ အေရွ႕ေတာင္အာရွမွာ အေရးၾကီးတဲ့ ေက်ာက္စာ တခုျဖစ္တဲ့ ေယဓမၼာ ဂါထာ ေက်ာက္စာကို တန္းလြဲေခ်ာင္း ငလံုးေမာ္ရြာမွာေတြ႕တယ္။ ေနာက္ၿပီး မၾကာမွီကပဲ ရြာမဘုန္းၾကီးေက်ာင္း အနီးမွာရွိတဲ့ ေမာင္းထာင္းမွာ ဘုရားတဆူ ေပၚလာတယ္။ ဓါတ္ေတာ္ေတြလည္း အမ်ားၾကီးရတယ္။ အဲဒီ ဘုရားဆင္းထုေတာ္ရဲ႕ ေအာက္ေျခမွာ ျဗဟၼီး စာနဲ႕ေတြ႕ရတယ္။ အဲဒီေတာ့ သမိုင္းေၾကာင္းအရ အလြန္ ေရွးက်တဲ့ သမိုင္းေၾကာင္း ျဖစ္တယ္။ ေတာင္ကုတ္ၿမဳိ႕နယ္သူ ၿမဳိ႕နယ္သားေတြဟာ ရခုိင္ အမ်ဳိးသား ေခါင္းေဆာင္ၾကီး ဗိုလ္ေက်ာ္ထြီးရဲ႕ သားသမီး ေျမးျမစ္ေတြ ျဖစ္တယ္။ အဲဒီ ဗိုလ္ေက်ာ္ထြီးဟာ ရခုိင္ျပည္အႏွံ စည္းရံုးၿပီးေတာ့ ဘိုးေတာ္ေမာင္၀ိုင္ရဲ႕ က်ဴးေက်ာ္မႈကို အျပန္အလွန္တိုက္ခဲ့တာ၊ ရခုိင္သမုိင္း မွတ္တမ္းမွာေတာ့ အက်ယ္အ၀န္း အေထာက္အထားေတြကို ေတြ႕ရတယ္။ ဒီအစဥ္ အလာဟာ ေတာင္ကုတ္ နယ္သူ နယ္သားေတြရဲ႕ ရိုးတြင္းျခင္ဆီထဲမွာ ရွိေနတံုးပဲ ျဖစ္တယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ အခုလူငယ္ေတြဟာ ရခုိင္ တမ်ဳိးသားလံုးရဲ႕ အက်ဳိးအတြက္ အနစ္နာခံၿပီးေတာ့ ေရွ႕တန္းက ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ေနတာဟာ ဗိုလ္ေက်ာ္ထြီးရဲ႕ အစဥ္အလာကို ျပန္လည္ ေဖၚထုတ္ ျခင္းသာ ျဖစ္တယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ ေတာင္ကုတ္ၿမဳိ႕သူ ၿမဳိ႕သားေတြဟာ ဘိုးစဥ္ ေဘာင္ဆက္က ေတာ္စပ္ခဲ့တဲ့ ရခုိင္အမ်ဳိးသား ေခါင္းေဆာင္ တန္းလြဲစား၊ ေတာင္ကုတ္စားရဲ႕ ေက်းဇူးကို ေထာက္ထားမယ္ဆိုရင္ ႀကံ႕ဖြတ္ပါတီကို တနယ္လံုးက သပိတ္ေမွာက္ဖို႕ပါပဲ။ ဒီေလာက္ သမုိင္း အစဥ္အလာၾကီးမားတဲ့ ေတာင္ကုတ္ နယ္သူနယ္သားေတြရဲ႕ ၾကီးမားတဲ့ အစဥ္အလာကို ဆန္႕က်င္ၿပီး ရခုိင္တိုင္းရင္းသား တိုးတက္ေရးပါတီကို မဲဆႏၵ ေပးခြင့္မရတာဟာ ေတာင္ကုတ္ ၿမဳိ႕နယ္သူ ၿမဳိ႕နယ္သား ေတြဟာ အင္မတန္မွ ရွက္စရာလည္း ေကာင္းတယ္။ ၀မ္းနည္းစရာလည္းေကာင္းတယ္။ က်ေနာ္က ေတာင္ကုတ္ကဆိုေတာ့ ေတာ္ေတာ္ စိတ္မေကာင္းျဖစ္တယ္။ မျဖစ္သင့္တာ ျဖစ္တယ္လို႕လည္း ယူဆမိတယ္။

ေမး။ ။ ေတာင္ကုတ္က ရခိုင္အမ်ိဳးသား ကုိယ္စားျပဳ ပါတီေတြကို လက္မခံဘူးဆိုပီး ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ က်ယ္က်ယ္ျပန္႕ျပန္႕ သတင္းေတြ ထြက္ေပၚေနတာေတြကို ကၽြန္ေတာ္တို႕ၾကားေနရပါတယ္။ အဲဒီအေပၚ ဆရာ ၾကီးက ဘယ္လိုျမင္ပါသလဲ။

ေျဖ။ ။ က်ေနာ္က ေတာင္ကုတ္သားဆိုေတာ့ခါ ေတာင္ကုတ္က လူေတြကိုလည္း က်ေနာ္ တယ္လီဖံုးနဲ႕ ေမးၾကည့္တယ္။ ေနာက္တခါ စံုစမ္း ေထာက္လွမ္း ၾကည့္တဲ့ အခါမွာေတာ့ ရခုိင္တိုင္းရင္းသားကို အေျခခံတဲ့ ပါတီ တခုမွ ပါခြင့္မရဘူးလို႕ သိရေတာ့ ေတာင္ကုတ္သားအေနနဲ႕ က်ေနာ္အင္မတန္မွ ရွက္တယ္။ အင္မတန္မွ စိတ္မေကာင္းလည္း ျဖစ္တယ္။ ေတာင္ကုတ္သားလို႕ေျပာေပမယ့္ ေတာင္ကုတ္က ပါေမာကၡတေယာက္က ဒီလိုေျပာတယ္ဆိုတာ အင္မတန္မွအေရးၾကီးတယ္။ ဘာေၾကာင့္လည္း ဆိုလို႕ရွိရင္ ေတာင္ကုတ္ၿမဳိ႕ရဲ႕ အျဖစ္အပ်က္ အေျခအေနက ေတာင္ကုတ္ၿမဳိ႕မွာ ႀကံ႕ဖြတ္က ေတာင္ကုတ္ ၿမဳိ႕စားလို ခံေနတဲ့ “ေက်ာက္ေတာင္”။ ေက်ာက္ေတာင္ ဆိုတဲ့ သူက အားလံုး ဦးစီးေဆာင္ရြက္လုပ္ေနတဲ့အခါမွာ ေတာင္ကုတ္ ၿမဳိ႕နယ္ တခုလံုးဟာ ေက်ာက္ေတာင္ရဲ႕ ၿမဳိ႕နယ္တခုလို ျဖစ္ေနတယ္။ အဲဒီေတာ့ ဒီေက်ာက္ေတာင္က ဦးစီး လုပ္ၿပီးေတာ့ အာဏာေတြ ယူၿပီးေတာ့ အျခားျခားလူေတြကို သိမ္းသြင္းၿပီးေတာ့ လုပ္တာ။ ေထာက္လွန္းၿပီး တမ်ဳိး၊ ၿခိမ္းေျခာက္ၿပီးတမ်ဳိး၊ အဲလိုလုပ္တဲ့ အျပင္ စီးပြားေရး အရလည္း ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္တာကို ေတြ႕ရတယ္။ အဲဒီေတာ့ က်ေနာ္အေနနဲ႕ ေျပာခ်င္တာကေတာ့ခါ ဒိေတာင္ကုတ္ၿမဳိ႕နယ္က ရခုိင္တိုင္းရင္းသားပါတီ ၀င္ခြင့္မရ ဘူးဆိုတာ ေက်ာက္ေတာင္က လုပ္တာ။ အဲဒီ ေက်ာက္ေတာင္ရဲ႕ ၾသဇာအာဏာဟာ ေတာင္ကုတ္ၿမဳိနယ္မွာ လြမ္းမိုးေန သမွ် ကာလပတ္လံုး ေတာင္ကုတ္ၿမဳိ႕နယ္ဟာ ဘယ္ေတာ့မွ မေကာင္းစားဘူး။ ဘယ္ေတာ့မွ ဒီမိုကေရစီ မရဘူး။ က်ေနာ္တို႕ ေတာင္ကုတ္ၿမဳိ႕နယ္ဟာ အင္မတန္တိုးတက္တဲ့ ၿမဳိ႕နယ္ ပညာတတ္ေတြ အင္မတန္ထြက္တဲ့၊ ပညာရွင္ေတြ အင္မတန္ထြက္တဲ့ ၿမဳိ႕နယ္ျဖစ္ေပမယ့္ ဒီေက်ာက္ေတာင္လို စီးပြါးေရးကို အေၾကာင္းျပၿပီး ၾသဇာလြမ္းမိုးတဲ့အခါမွာ က်ေနာ္တို႕ ၂၁ ရာစုကို မသြားပဲ ၁၉ ရာစုကို ျပန္သြားေနတဲ့ ေျမရွင္ ပေဒသရာဇ္ စနစ္ ေတာင္ကုတ္နဲ႕ တူတယ္။ ေတာင္ကုတ္ဟာ အင္မတန္ ေခတ္ေနာက္က် သြားမယ္။ အဲဒီေတာ့ ဒီလို တေယာက္တည္း လက္၀ါးၾကီးအုပ္စနစ္ကို ေတာင္ကုတ္ၿမဳိ႕သူၿမဳိ႕သား၊ ေတာင္ကုတ္ၿမဳိ႕နယ္မွာ ရွိတဲ့ ျပည္သူေတြ အားလံုးဟာ ေတာ္လွန္ ပစ္ရမယ္။ အျမစ္ျဖတ္ပစ္ရမယ္။ ဒီလိုအျမစ္ ျပတ္သြားမွ က်ေနာ္တို႕ ေတာင္ကုတ္ၿမဳိ႕နယ္ဟာ ကိုယ့္မင္း၊ ကိုယ့္ခ်င္း၊ ကိုယ့္အပင္ ကိုယ့္အေျခအေနနဲ႕ တိုးတက္ဖြံ႕ၿဖဳိးလာတဲ့ ၿမဳိ႕နယ္ တနယ္ျဖစ္မွာ ေသခ်ာတယ္။ ဒါမွမဟုတ္ရင္ ဘယ္ေတာ့မွ မတိုးတက္၊ ဘယ္ေတာ့မွ လူရာမ၀င္ ျဖစ္သြားမယ္။

ေမး။ ။ ျပည္ပမွာ ေရာက္ရွိေနတဲ့ ရခိုင္အမ်ိဳးသားေတြဟာ အခုအခါ ေတာင္ပိုင္း ေျမာက္ပိုင္းဆိုတဲ့ စိတ္ထားေတြ မရွိဘဲ အထူး ညီညီညြတ္ညြတ္နဲ႕ ရခိုင္အေရး အတြက္ ေဆာင္ရြက္ လုပ္ကိုင္ေနတာကို ေတြ႕ရပါ တယ္။ ရခိုင္ ေတာ္လွန္ေရးထဲက လူငယ္ေတြထဲမွာလည္း ရမ္းျဗဲ ေက်ာက္ျဖဴဘက္က လူငယ္ေတြ ပိုမ်ားလာ တာကို ေတြ႕ရ ပါတယ္။ ဒါဟာ အမ်ိဳးသားေရး အတြက္ ေကာင္းတဲ့ လကၡဏာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီထက္ပိုပီး ညီညြတ္ ေအာင္ ဘာေတြကို ေရွာင္ျပီး ဘာေတြကို လုပ္သင့္တယ္ ဆိုတာကို ဆရာၾကီး ေျပာျပ ေပးေစ ခ်င္ပါတယ္။

ေျဖ။ ။ ရခုိင္လူငယ္ေတြဟာ ေတာင္ပိုင္းေျမာက္ပိုင္း စိတ္ဓါတ္မရွိတာဟာ က်ေနာ္တို႕ရခုိင္ျပည္အ တြက္ အင္မတန္မွ အေရးၾကီးတယ္။ အဲဒီေတာ့ မေလးရွားတို႕ ထိုင္းတို႕ကို ေရာက္ေနတဲ့ ရခုိင္လူငယ္ေတြကို က်ေနာ္ ရင္းရင္းႏွီးႏွီး ေတြ႕ဆံုခြင့္ ရတယ္။ သူတို႕ရဲ႕ အခက္အခဲေတြကိုလည္း ေန႕စဥ္ႏွင့္အမွ် ေျဖရွင္း ေပးေနပါတယ္။ ေျမာက္ပိုင္း ေတာင္ပိုင္း စိတ္၀မ္း ကြဲျပားမႈဟာ တစစ ေပ်ာက္ကြယ္သြားတာကိုေတြ႕ရတယ္။ အခက္အခဲ အၾကပ္တည္း ေတြ႕တဲ့ အခါမွာ ရခုိင္ေတြကို ရခုိင္ကပဲ ကူညီ ေစာင့္ေရွာက္ၾကတယ္။ မည္သည့္ အျခား လူမ်ဳိးေတြမွ ရခုိင္ေတြကို ေစာင့္ေရွာက္တာကို မေတြ႕ဖူးဘူး။ အဲဒီေတာ့ ရခုိင္ကို ရခိုင္ ေစာင့္ေရွာက္ရမယ္ဆိုတဲ့ အသိ စိတ္ဓါတ္ဟာ ရခုိင္လူငယ္ထဲမွာ စြဲစြဲၿမဲၿမဲ ယံုယံုၾကည္ၾကည္ ခိုင္ခိုင္မာမာ ရွိလာတယ္။ ေနာက္တခ်က္က ရခုိင္ အႏုပညာရွင္ေတြ သီဆိုထားတဲ့ ဂႏၵ၀င္ ေျမာက္ သီျခင္း ေတြကို အေ၀းေရာက္ရခုိင္ေတြ လြတ္လပ္စြာနား ေထာင္ႏိုင္ခြင့္ရွိလို႕လည္း ရခုိင္ေတြရဲ႕ စည္းရံုးမႈဟာ ပိုမိုခိုင္မွာ လာတယ္။ “မင္းလဲရခုိင္ ငါလဲရခုိင္”ဆိုတဲ့ အယူအဆဟာ ရခုိင္လူငယ္ေတြရဲ႕ ရင္ထဲမွာ စြဲၿမဲလာတယ္။ ေနာက္တခ်က္က ဗမာျပည္တြင္းမွာ ထုတ္ေ၀ခြင့္ မရတဲ့ ရခုိင္ သမိုင္းေတြ ရခုိင္ႏိုင္ငံေရး အေတြးအေခၚေတြကို ရခုိင္လူငယ္ေတြ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ဖတ္ခြင့္ ေလ့လာခြင့္ရွိတဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ ရခုိင္ေတြရဲ႕ အမ်ဳိးသားေရး စိတ္ဓါတ္ ပိုမိုႏိုးၾကားလာတာနဲ႕ အတူ ေျမာက္ပိုင္း ေတာင္ပိုင္း ခြဲျခားမႈလည္း ေပ်ာက္ကြယ္လာခဲ့တယ္။ ရခုိင္အစ ဒြါရ၀တီက ဆိုတဲ့ ရခုိင္သမိုင္း အေၾကာင္း ကိုလည္း အားလံုး သူက နားလည္ လာၾကတယ္။ ကမၻာ့ေရွးအေဟာင္းဆံုး ၿမဳိ႕သံုးၿမဳိ႕ထဲမွာ ဒြါရာ၀တီ ၿမဳိ႕လည္း ပါ၀င္တဲ့ အတြက္ေၾကာင္း ဂြသူ ဂြသား။ သံတြဲသူ သံတြဲသားေတြဟာလည္း အမ်ုိးသားေရး စိတ္ဓါတ္ ပိုမိုႏိုးၾကား လာခဲ့တယ္။ ခြဲျခားမႈ ကင္းလာခဲ့တယ္။

ေမး။ ။ ကၽြန္ေတာ္တို႕ လက္ရွိ ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ မီဒီယာထဲမွာ ေရဒီယိုေရာ၊ သတင္းစာေရာ၊ အိြင္လိုင္းေရာ၊ ၀က္ဆိုက္ေရာ အျပည့္အစံုရွိပါတယ္။ ရခိုင္ျပည္နဲ႕ အနီးဆံုးေနရာမွာ ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့အတြက္ လူထု နားထဲကို ေရာက္ေအာင္လည္း ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ပါတယ္။ ဆရာၾကီးအေနနဲ႕ ရခိုင္ျပည္သူေတြကိုေရာ၊ ေက်ာင္း သား လူငယ္ေတြကို ေျပာစရာ စကားေတြမ်ား ရွိခဲ့ရင္ ကၽြန္ေတာ္တို႕ သူတို႕ထဲကို ေရာက္ေအာင္ အတတ္ႏိုင္ဆံုး ပို႕ေဆာင္ေပးႏိုင္ပါတယ္။ အဲဒီေျပာခ်င္တဲ့ စကားေတြကို ေျပာၾကား ေပးေစလိုပါတယ္။ ဘာ ေၾကာင့္ အဲဒီစကားကို အမွာပါးခ်င္ရတာလဲ ဆိုတာကိုလည္း နည္းနည္း ရွင္းျပေပးေစခ်င္ပါတယ္။

ေျဖ။ ။ ရခုိင္ျပည္သူ ျပည္သားမ်ားနဲ႕ ရခိုင္လူငယ္မ်ားကို က်ေနာ္ရဲ႕ ဆႏၵကို ေျပာခြင့္ရတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ အင္မတန္မွ ေက်းဇူး တင္ပါတယ္။ က်ေနာ္ ျဖစ္ေစခ်င္တဲ့ အေၾကာင္းအရာေတြကို တင္ျပပါရေစ။ ရခုိင္ေတြဟာ ရခိုင္ပီသေအာင္ ဦးစြာပထမ လုပ္ရမယ္။ ရခုိင္ဆိုတာဟာ အမ်ဳိးကိုေစာင့္တယ္။ သီလကိုေစာင့္တယ္။ သီလထဲမွာ ဗုဒၵဘာသာ ပါ၀င္တဲ့ အျပင္ ရခိုင္စကားလည္းပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ ၇ခုိင္ေတြဟာ ရခုိင္ပီသဖို႕ အတြက္ အဓိက အေျခခံႏွစ္ခ်က္ လိုအပ္တယ္။ တခ်က္က ဗုဒၵဘာသာျဖစ္ဖို႕။ ေနာက္တခ်က္က ရခုိင္ စကားေျပာဖို႕ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ က်ေနာ္တို႕ ရခိုင္တိုင္း ရခိုင္ဆရာေတာ္တိုင္းက လူနည္းစု ေတြအေပၚမွာ အထင္ေသးတဲ့ စိတ္ဓါတ္ေတြကို ေဖ်ာက္ပစ္ရမယ္။ ဗုဒၵဘာသာ ျဖစ္၀င္ျဖစ္ ေအာင္ စည္းရံုး အားေပးရမယ့္ တာ၀န္ရွိတယ္။

မေလးရွားႏိုင္ငံမွာေတာ့ မေလးရွားမွာလူငယ္ေတြက (Ornag Malayu လို႕ ေျပာရင္ မေလးႏိုင္ငံသားျဖစ္ၿပီး ၁၊ မူဆလင္ျဖစ္ရမယ္။ ၂။ မေလးစကားေျပာရမယ္။ ဒီအတိုင္းပဲ Origin (ရခုိင္)လို႕ေျပာရင္ ၁၊ ဗုဒၶၶဘာသာျဖစ္ ရမယ္။ ၂၊ ရခုိင္စကား ေျပာရမယ္။ ဒီအယူအဆဟာ အေ၀းေရာက္ ရခုိင္ေတြမွာ ပိုမို ခိုင္မာလာတယ္။ ဒီအခ်က္ကိုလည္း ေျမေတာင္ေျမာက္ေပး ရမယ္။ ရခုိင္ျပည္ တိုးတက္ေရး အတြက္ က်ေနာ္စိတ္တိုင္းက်လုပ္ရ မယ္ဆိုလို႕ရွိရင္ အသက္ ၁၈ ႏွစ္ျပည့္တဲ့ လူငယ္တိုင္းဟာ ရခုိင္အမ်ဳိးသားတပ္မေတာ္ (Arakan National Guard) ကို အနည္းဆံုး ေျခာက္လ၀င္ၿပီး စစ္ပညာသင္ရမယ္။ ဒီလိုစစ္ပညာသင္ထားတာဟာ တကုိယ္ေတာ္ လံုၿခံဳေရး အတြက္လည္း အေရးၾကီးတယ္။ ရခုိင္ျပည္လံုၿခဳံေရး အတြက္လည္း အေရးၾကီးတယ္။ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံ အတြက္လည္း အေရးၾကီးတယ္။ အဲဒီေတာ့ ရခုိင္လူငယ္ေတြဟာ ရခိုင္ျပည္ေစာင့္ တပ္မေတာ္မွာ ၀င္ေရာက္အမႈ ထမ္းလို႕ရွိရင္ တေယာက္နဲ႕တေယာက္ အင္မတန္ ရင္းႏွီးၿပီး ဆိုးတူေကာင္းဖက္ ျဖစ္သြားၾကမယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ဒီသင္တန္းမွာ ကြန္ပ်ဴတာကိုလည္း သင္ေပးမယ္။ အခ်ဳပ္အားျဖင့္ ေျပာရလ်င္ ရခုိင္ျပည္နယ္မွာ ရခုိင္သမိုင္းကို လူတိုင္း ရခုိင္တိုင္း သင္ခြင့္ရွိရမယ္။ ရခုိင္စာကိုလည္း ရခုိင္တိုင္းသင္ရမယ္။ တတ္ရမယ္။ ရခုိင္ယဥ္ေက်းမႈ အႏုပညာေတြကိုလည္း ရခုိင္တိုင္းနားလည္ရမယ္။ ေလးစားရမယ္၊ ေနာက္ၿပီးေတာ့ အေရးၾကီး တဲ့ ကိစၥက တေယာက္နဲ႕ တေယာက္ မသင့္မတင္ ျဖစ္လာလို႕ရွိရင္ ပုဂၢဳိလ္ ေရးရာကို ေရွ႕တန္း မတင္ပဲ အမ်ဳိးသားေရး ကိစၥကိုသာလွ်င္ ေရွ႕တန္းတင္ျခင္းအားျဖင့္ စုစည္း ညီညာႏိုင္မယ္။ ေနာက္အေရးၾကီး တဲ့အခ်က္တခုက ရခုိင္ေတြဟာ ျမန္မာျပည္မွာလည္း လူနည္းစု မေလးရွား၊ ထိုင္း ႏိုင္ငံ၊ ဂ်ပန္၊ အေမရိကန္ စတဲ့ႏိုင္ငံ ေတြမွာလည္း လူနည္းစု၊ ဒီလို လူနည္းစု ျဖစ္တယ္ဆိုတဲ့ အခ်က္ကို ေသေအာင္ထိ စြဲစြဲၿမဲၿမဲမွတ္ၿပီး လူအမ်ားစု ထက္ေတာ္ေအာင္ ၾကဳိးစားရမယ့္ စိတ္ဓါတ္၊ ႀကဳိးစားခ်င္တဲ့စိတ္ဓါတ္၊ ႀကဳိးစားရမယ္ ဆိုတဲ့ ခံယူခ်က္ ခိုင္ခိုင္မာမာ ခ်မွတ္လာလို႕ ရွိရင္ ရခုိင္ေတြဟာ ဒီထက္ ပိုမို စည္းရံုးလာမယ္။ ေတာ္လာမယ္။ က်ေနာ္ကေတာ့ ရခုိင္ျပည္ကို ကိုအစၥေရးႏိုင္ငံလိုျဖစ္ ေစခ်င္တယ္။ အစၥေရးႏိုင္ငံ ျဖစ္လာဖို႕ အတြက္ ဂ်ဴးလူမ်ဳိးေတြဟာ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ႀကဳိးစားခ့ဲရတယ္။ အစၥေရးႏိုင္ငံဟာ ႏွစ္ေပါင္း ႏွစ္ေထာင္ေလာက္ ေပ်ာက္သြားတယ္။ ရခုိင္အခ်ဳပ္အျခာအာဏာ ေပ်ာက္သြားတာ ႏွစ္ေပါင္း ႏွစ္ရာေလာက္ပဲ ရွိေသးတယ္။ ဂ်ဴးေတြဟာ ဥာဏအင္အား၊ ကာယအင္အား ျပည့္စုံေအာင္ သူမတူေအာင္ ၾကဳိးစားတယ္။ ႀကဳိးစားၿပီးေတာ့ အစၥေရးႏိုင္ငံကို ျပန္လည္တည္ေထာင္တယ္။ အဓိကက ရခုိင္ေတြဟာ ရခုိင္ျပည္ကိုလိုခ်င္ရင္ ဂ်ဴးလူမ်ဳိးေတြလို ဥာဏအား ကာယအား ရွိရမယ္။ ဥာဏအား ရွိဖို႕အတြက္ ရခုိင္လူငယ္ေတြဟာ ပညာတတ္ေအာင္ ဥာဏ အင္အား ေကာင္းေအာင္ ႀကဳိးစားရမယ္။ ကာယအင္အားဆို သည္မွာ စစ္ပညာကို ကၽႊမ္းက်င္ရမယ္။ အဲဒီ ကာယအင္အား ဥာဏအင္အားနဲ႕ ျပည္စံုမွ အစၥေရးႏိုင္ငံ လိုျဖစ္လာမယ္။

နိဂံုးခ်ဳပ္အေနနဲ႕ လူငယ္ေတြကို က်ေနာ္ေျပာခ်င္တာက လမ္းႏွစ္လမ္းရွိတယ္ တလမ္းကပ်ားရဲ႕လမ္း၊ တလမ္းက ယင္လမ္း။ ပ်ားရဲ႕ လမ္းဆိုတာက ပ်ားဟာ ဘယ္ေနရာမွာ အေမြးဆံုး ပန္းပင္ရွိမလဲ ဆိုၿပီး လိုက္ရွာ ၾကတယ္။ အဲဒီအေမြးဆံုးပန္းပြင့္ေတြက အရည္ၾကည္ ေလးေတြကို စုတ္ယူလာၿပီး ပ်ားသလက္ အျဖစ္ တည္ေဆာက္ ၾကတယ္။ ဒီေတာ့ ရခုိင္ လူငယ္ေတြဟာလည္း ဘယ္ႏိုင္ငံ ဘယ္ေဒသကိုပဲေရာက္ေရာက္ ခုနားက ပ်ားေတြလိုပဲ အႏွစ္သာရရွိတဲ့ ၀တ္မႈန္ရည္ေတြကို စုတ္ယူလာၿပီး မိမိရခုိင္ျပည္ တိုးတက္ဖြံ႕ၿဖဳိးေအာင္ လုပ္ေဆာင္ၾကရမယ္။ ေနာက္တခုက ယင္လမ္း ယင္ေတြက ဘယ္ေနရာမွာ အပုတ္အသိုး ရွိတယ္ ဆိုတာကို သိၾကတယ္။ ဒီေတာ့ ရခုိင္လူေတြကို က်ေနာ္မွာခ်င္တာက ယင္လမ္းစဥ္နဲ႕ ပ်ားလမ္းစဥ္မွာ ဘယ္လမ္းစဥ္ကို လိုက္သင့္သလဲဆို တာကို မိမိတို႕ရဲ႕ အသိစိတ္ဓါတ္နဲ႕ ခြဲျခမ္းစိတ္ျဖာၿပီး ဆံုးျဖတ္ၾကပါ။

က်ေနာ္တို႕ ရခုိင္လူမ်ဳိးေတြဟာ ဗုဒၵဘာသာ၀င္ေတြျဖစ္ၾကတယ္။ ဗုဒၵဘာသာရဲ႕ ပဌာန္း က်မ္းဂန္ထဲမွာ အဓိပဓိ ေလးပါးဆိုတာ ပါရွိတယ္။ အဲဒီ အဓိပဓိ ေလးပါးဆိုတာက

၁။ စိတၱအဓိပဓိ - စိတ္ထက္သန္ေအာင္လုပ္ရမယ္။ စိတ္ထက္သန္ေအာင္ လုပ္တဲ့အခါမွာ လူတေယာက္ဟာ မူယစ္ေဆး၀ါးသံုးစြဲေနလို႕ ဘယ္ေတာ့မွ စိတ္ထက္သန္မႈကို မရဘူး။

၂။ ဆႏၵအဓိပဓိ - မိမိျဖစ္ခ်င္တဲ့ ဆႏၵ။ မိမိႏိုင္ငံျဖစ္ခ်င္တဲ့ ဆႏၵ။ က်ေနာ္ရဲ႕ စိတ္ထဲမွာ တသက္လံုးရွိခဲ့တယ္။ ရခုိင္ျပည္ဟာ အနည္းဆံုး ဖက္ဒရယ္အဆင္ ့ျဖစ္ရမယ္။ အခု ဖက္ဒရယ္အဆင့္ကို ရေအာင္ ဆရာၾကီးတို႕က တိုက္ပြဲ၀င္ေနတာ။ ဖက္ဒရယ္အဆင့္ ေက်ာ္ၿပီးေတာ့ ရခိုင္ျပည္ကိုရရင္ေတာ့ အေကာင္းဆံုးေပါ့။ ရခုိင္ျပည္ ထက္ငယ္တဲ့ ႏိုင္ငံေတြ။ ရခိုင္ျပည္ေလာက္ ဧရိယာမရွိတဲ့ ႏိုင္ငံေတြ ကမၻာမွာ ၆၁ ႏိုင္ငံ ရွိတယ္။ ဒီေတာ့ က်ေနာ္တို႕ ရခုိင္ျပည္ဟာ ဧရိယာက်ဥ္းတယ္။ လူဦးေရ နည္းတယ္ဆိုၿပီး ထည့္စဥ္းစားစရာမလိုဘူး။ အေရးႀကီး တာက ရခုိင္သားတိုင္းဟာ ရခုိင္ျပည္ကို လိုခ်င္တဲ့ စိတ္ရွိရမယ္။

၃။ ၀ိရယ အဓိပဓိ - ၀ိရိယဆိုတာ ကိုယ္ျဖစ္ခ်င္တာေတြ (သို႕) ကိုလုိခ်င္တာေတြကို ထပ္ခါအလီလီ၊ ထပ္ခါ အလီလီ မျဖစ္မခ်င္း ေဆာင္ရြက္ျခင္းဟာ ၀ိရိယ အဓိပဓိ ျဖစ္တယ္။ တခ်ဳိ႕မွာ ၀ိရိယ ရွိလိုက္တာ ႏွစ္လေလာက္ လည္းၾကာ ေရာ ၀ိရိယ မရွိေတာ့ဘူး။

၄။ ၀ိမံသ အဓိပဓိ - လူတေယာက္ ႀကီးပြား ခ်မ္းသာဖို႕၊ ႏိုင္ငံတႏိုင္ငံ ႀကီးပြါးခ်မ္းသာဖို႕ ဆိုတာ အေတြ႕အႀကဳံ
ဗဟုသုတ လိုတယ္။ ပညာ ဗဟုသုတ လုိတယ္။ တနည္းအားျဖင့္ ကာယအင္အားလည္း ရွိရမယ္။ ဥာဏ အင္အားလည္း ရွိရမယ္။ ကာယအင္အား၊ ဥာဏအင္အားကိုေပါင္းၿပီးေတာ့ သမာသမတ္ ယထာဘူတ က်ေအာင္ လုပ္ျခင္းဟာ တိုင္းျပည္အတြက္လည္း ေကာင္းတယ္။ မိမိအတြက္လည္းေကာင္းတယ္လို ပဌာန္း က်မ္းဂန္မွာ ေတြ႕ရတယ္။

ဒီေတာ့ ဆႏၵအဓိပဓိ၊ စိတၱအဓိပဓိ၊ ၀ိရိယအဓိပဓိ၊ ၀ိမံသ အဓိပဓိ ဤအဓိပဓိ ေလးပါးနဲ႕ အညီ ျပည့္စံု လာလို႕ ရွိရင္ ဘာကိစၥမဆို မေအာင္ျမင္ႏိုင္စရာ အေၾကာင္းမရွိဘူး။ အဲဒီေတာ့ အထူးသျဖင့္ ဒီေန႕ ရခုိင္လူငယ္ေတြမွာ စာဖတ္ၾကပါ။ ေရာက္တဲ့ ေနရာမွာ ပညာကို ထူးခၽႊန္ေအာင္ သင္ၾကပါ။ ေနာက္ဆံုးမွာခ်င္တာက က်ေနာ္ဆရာ အရင္းျဖစ္တဲ့ ပါေမာကၡ ေဒါက္တာသန္းထြန္းကို သူ႕တပည့္ေတြက ေမးတယ္ “ ဆရာႀကီး သမိုင္းကို ဘာေၾကာင့္သင္သလဲ၊ ဆရာႀကီး ေဒါက္တာသန္းထြန္းက - သမိုင္းကို သင္တာဟာ မအ ေအာင္လို႕ သင္တာ”လို႕ ေျဖပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ ဆရာႀကီး ေဒါက္တာသန္းထြန္းရဲ႕ ဆံုးမၾသ၀ါဒအရ ကိုယ့္သမိုင္းကိုေတာင္မွ ကိုယ္မသိတဲ့ ရခုိင္ေတြဟာ - လူအ - ေတြ ျဖစ္ေၾကာင္းကို သတိထားၾကပါ။ အဲဒါေၾကာင့္ ရခိုင္ေက်ာင္းေတြမွာ ရခိုင္သမိုင္းကို သင္ရမယ္လို႕ က်ေနာ္ တသက္လံုး တင္ျပခဲ့ပါတယ္။ ရခုိင္သမိုင္း ရခုိင္ေက်ာင္းေတြမွာ သင္တာဟာ တိုင္းရင္းသား စည္းလံုးညီညြတ္ဖို႕ အတြက္ အလြန္႕အလြန္ေရးႀကီးပါတယ္။ ရခုိင္ျပည္ဟာ ဗမာျပည္ရဲ႕ မိတ္ေဆြအရင္းအခ်ာေတြပါ။ ဘဂၤလားေဒ့ခ်္ႏို္င္ငံႏွင့္ အိႏၵိယတို႕နဲ႕ မိတ္ေဆြအရင္း အခ်ာျဖစ္ဖို႕ပဲ လိုပါတယ္။ ရခုိင္ျပည္လို႕ ေပၚလာလို႕ အိမ္နီးနားခ်င္း ႏိုင္ငံေတြကို တိုက္ခိုက္ဖို႕အတြက္ မဟုတ္ဘူးဆိုတာ အားလံုးသူ နားလည္ထားသင့္တယ္။

(မူပိုင္- နိရဥၥရာ သတင္းဌာန)

စက္တဘၤာ ၇-ရက္ ၂၀၁၀