အခမ္းအနားကုိ ရခုိင္မဂၤလာစည္းေတာ္ျဖင့္တီခတ္ဖြင့္လွစ္ကာ ၊ ကရင္၊ ကခ်င္၊ မြန္၊ ရွမ္း၊ခ်င္း စေသာတုိင္းရင္းသာ ကိုယ္စလွယ္မ်ား၊ အရခုိင္အဖြဲ႔အစည္းအသီသီးမွေခါင္းေဆာင္မ်ားနွင့္ စိတ္ပါ၀င္စားသူ ရခုိင္ျပည္သူမ်ား
စုစုေပါင္း(၂၅၄)ဦးခန္႔တက္ေရာက္ခဲ့သည္ဟု သိရသည္။ ထုိအခမ္းအနားကုိ ယေန႔ ေန႔လည္ (၁)နာရီမွ ညေန(၄)နာရီ မိနစ္ (၃၀)အထိ ကြာလာလမ္ပူ(Chinese Assembly Hall ) တြင္ က်င္းပျပဳလုပ္ခဲ့သည္ဟု ဆုိသည္။
ရဒဖ(ျပည္ပ)မေလးသွ်ားမွ ကုိခုိင္ျမတ္သွ်င္က "ယခင္ အခုလုိမ်ဳိး ရခုိင္အခ်ဳပ္အျခာအာဏာက်ဆုံးျခင္း ေအာက္ေမ့ဖြယ္အခမ္းအနားကုိစည္ကားသုိက္ျမဳိက္စြာက်င္းပလည္းမရွိခဲ့ပါဘူး၊အခုလုိ က်င္းပတာကုိ ေတြ႔ရေတာ့ က်ေနာ္အရမ္း၀မ္းေျမာက္မိပါတယ္၊ဘာလုိ႔လဲဆုိရင္ က်ေနာ္တုိ႔ ရခုိင္အဖြဲ႔အစည္းမ်ားသည္ စည္းလုံးျခင္းတရပ္တည္ေဆာက္တယ္လုိ႔ေျပာလုိ႔ရပါတယ္၊ ရခုိင္လူထုတရပ္လုံးလည္း အတုိင္းထက္အလြန္၀မ္းသာၾကပါတယ္၊အခုလုိ ရခုိင္ႏုိင္ငံေတာ္ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာက်ဆုံးျခင္း ေအာက္ေမ့ဖြယ္အခမ္းအနားကုိ က်င္းပလုိက္တာဟာ က်ေနာ္တုိ႔ရခုိင္လူထုတရပ္လုံးကုိ ႏုိင္ငံေရးအသိစိတ္ဓာတ္ပုိမုိးႏုိးၾကားေစပါတယ္၊" ဟု ေျပာသည္။
ရခုိင္ဘုရင့္ႏုိင္ငံေတာ္သည္ ရွည္လွ်ားေသာသမုိင္းတေခတ္ကုိ ႏွစ္ေပါင္း(၅၀၀၀)ေက်ာ္တုိင္တုိင္ စည္းလုံးျခင္းျဖင့္ တည္ေဆာက္ခဲ့ၾကသည္။ ျမန္မာ့(ဗမာ့)ဘုရင္ ဘုိးေတာ္ေမာင္၀ုိင္း စစ္မေၾကျငာဘဲ က်ဴးေက်ာ္၀င္ေရာက္တုိက္ခုိက္မွုေၾကာင့္ ရခုိင္ဘုရင့္ႏုိင္ငံေတာ္သည္ (၁၁၄၆) ခု-ျပာသုိလျပည့္ေက်ာ္ (၇) (၁၇၈၄- ဒီဇင္ဘာ-၃၁) ရက္ေန႔တြင္ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာက်ဆုံးျပီး ဗမာ့နယ္ခ်ဲ႔ ကုိလုိနိီ သူ႔ကြ်န္အျဖစ္သုိ႔လုံးလုံးလ်ားလ်ား က်ေရာက္ခဲ့သည္။ လူမ်ဳိးျပဳန္း မ်ဳိးတုန္းေအာင္စီဖံခ်က္ျဖင့္ ကေလး အရြယ္မွစျပီး ဇရာအရြယ္သက္ၾကီးအုိမ်ားပါမက်န္ (၂၃၆၀၀၀)ေသာလူဦးေရကုိ လူမဆန္စြာသတ္ျဖတ္ခဲ့သည္။ ထုိေၾကာင့္ က်ေနာ္တုိ႔သည္၊အဖိႏွိပ္ခံ ကြ်န္ဘ၀မွ လြတ္ေျမာက္ရန္၊ ရခုိင္လူထုတရပ္လုံးႏုိင္ငံေရးအသိစိတ္ဓာတ္ ပုိမုိးျပင္ထန္လာေစရန္ ရြယ္ရည္ခ်က္ျဖင့္က်ေနာ္တုိ႔ ရခုိင္ႏုိင္ငံေတာ္က်ဆုံးျခင္း ေအာက္ေမ့ဖြယ္အခမ္းအနားကုိ က်င္းပရျခင္းျဖစ္တယ္ဟု သူကေျပာသည္။
လူမ်ဳိးတမ်ဳိးစီတုိင္း အသက္ေသြးေၾကာသည္ ယင္းလူမ်ဳိး၏ စာေပ၊ယဥ္ေက်းမႈ၊ေရွးေဟာင္းအေမြအႏွစ္မ်ားသည္ ပဓာန က်ေသာအခ်က္အလက္ျဖစ္သည္။ ယဥ္ေက်းမွုအေမြအႏွစ္သာမက လူမ်ဳိးတခုလုံးကုိပါ၀ါးမ်ဳိပုိက္ရန္ၾကံစည္ေနေသာ ရန္သူ(ဗမာ့)ျမန္မာ၀ါဒၾကီးလူမ်ဳိးတုိ႔သည္ က်ေနာ္တုိ႔အား အဖိႏွိပ္ခံဗုိလ္က် အုပ္ခ်ဳပ္ေနျခင္းအေပၚ ေခါင္းငုံ႔မခံဘဲ မိမိကံၾကမၼာကုိ မိမိဖန္တီးႏုိင္ေရးအတြက္ သမုိင္းပီးတာ၀န္ကုိ လွ်စ္လွ်ဴရႈ႕မထားဘဲ စည္းလုံးညီညြတ္ျခင္းကုိတည္ေဆာက္ကာ လက္ေတြ႔က်က် တုိက္ပြဲ၀င္ၾကရန္ ရခုိင္အဖြဲအစည္းအသီးသီမွေခါင္းမ်ား ေျပာၾကားခဲ့သည္။
တုိင္းရင္းသားအဖြဲအစည္းေတြအားလုံးကုိယ္စား "ကရင္ဒုကၡသည္အဖြဲ႔အစည္း"မွ ဥကၠဌ ဦးမင္းစိန္သန္း မွ က်ေနာ္တုိ႔၏ မဟာရန္သူကုိ အျမစ္ျပတ္ေခ်မႈန္းႏုိင္ေရးအတြက္ က်ေနာ္တုိ႔တုိင္းရင္းသားေတြလည္း ညီညြတ္ျခင္းတည္ေဆာက္ျပီး မျပီးဆုံးေသးေသာ တုိက္ပြဲေတြအတြက္ လက္တြဲလုပ္ေဆာင္သြားဖုိ႔အေရးၾကီးတယ္ ဟု ေျပာသြားခဲ့သည္။ အလားတူ ရခုိင္ဘုရင့္ႏုိင္ငံေတာ္က်ဆုံးျခင္း ေအာက္ေမ့ဖြယ္အခမ္းအနားကုိ ဂ်ပန္ ALD (ျပည္ပ)ဌာနခ်ဳပ္မွ ဒီဇင္ဘာ (၂၆) ရက္ေန႔ က်င္းပျပဳလုပ္ခဲ့ေၾကာင္းသိရသည္။
ထုိေနာက္ ရခုိင္အဖြဲ႔အစည္းအသီးသီးမွာ ကဗ်ာရြက္ဖတ္ျခင္း၊ ျပည္ပအဖြဲ႔အစည္းအသီးသီးမွေပးပုိ႔လိုက္ေသာ သ၀ဏ္လႊာမ်ားအားဖတ္ၾကားျခင္း၊ ထုတ္ျပန္ေၾကျငာခ်က္ဖတ္ၾကားျပီး၊ အခမ္းအနားကုိ ရခုိင္မဂၤလာစည္ေတာ္အဖြဲ႔မွ မဂၤလာစည္ေတာ္မ်ားတီးခတ္ေနစဥ္ ရတနာေရြမုိး၊ေငြမုိးရြာသန္းေပးကာ အခမ္းအနားကုိ ေအာင္ျမင္စြာ ရုပ္သိမ္းခဲ့ေၾကာင္းသတင္းရရွိသည္။
