ရခိုင္ရုိးမ။ရန္ကုန္။ ။ရခုိင္လူမ်ဳိးပုိင္ေရ ARAKAN နာေမကုိ လူမ်ဳိးျခား ဘဂၤၤလီလူမ်ဳိးတိက ကို္ယ္ပုိင္ေဝါ ဟာရအၿဖိဳက္ သုံးစြီးနိန္ျခင္းအေပၚ ၾကီၿငာခ်က္တစ္ေစာင္ကုိ ထုတ္ျပန္လုိက္ ေၾကာင္း သတင္းရဟိန္ သည္။
ယင္းထုတ္ျပန္ ခ်က္ကုိ ျပည္တြင္းက ထုတ္ဝီလုိက္စြာၿဖိဳက္ၿပီးေက ရခုိင္ျပည္နယ္အႏွံ႔အျပား သုိ႔ ျဖန္႔ဝီလားဖို ့ အစီအစုိင္ဟိန္ ့ၾကာင္း ထုတ္ျပန္ရီးအဖဲြ႔မွာပါဝင္ေရ ရခုိင္သားတစ္ဦးက ရခုိင္ရုိးမ ကုိ ေၿပာျပ သည္။
“က်ေနာ္ရုိ႕က ေဒထုတ္ျပန္ခ်က္ကုိ ညကပင္ထုတ္ျပန္ဖုိ႔စြာ၊ ေယလဲ ညက ပဲြလုပ္ခြင့္ မရေရအတြက္ ထုတ္ၿပန္ခ်က္နန္႔ ျဖန္႔၀ီလိုက္ရစြာပါ၊ ေဒထုတ္ျပန္ခ်က္ကုိ ရခုိင္ျပည္အႏွံ႕ျဖန္႔လားပါဖုိ႔” လုိ႔ ေျပာသည္။ ARAKAN ေဝါဟာရကုိ လူမ်ဳိးျခားတိ သုံးစဲြနိန္စြာနန္႔ပတ္သတ္လုိ႔ ေဆြးႏြီးပဲြတရပ္ကို စက္တင္ဘာ ၁၈ ရက္ နိန္ ့ည က ရခုိင္ဓမၼာရုံအတြင္း လုပ္ဖို ့ အစီအစုိင္ဟိန္ေကလဲ အေရးၾကီးရက္တစ္ရက္နန္ တိုက္ ဆိုင္ေရ အတြက္ အာဏာပိုင္တိက လုပ္ပုိင္ ခြင့္မပီးေရအ တြက္ နန္ ပယ္ဖ်က္လုိက္ရေၾကာင္း သူက ဆက္ေျပာ သည္။
“က်ေနာ္ရုိ႕က ေဒထုတ္ျပန္ခ်က္ကုိ ညကပင္ထုတ္ျပန္ဖုိ႔စြာ၊ ေယလဲ ညက ပဲြလုပ္ခြင့္ မရေရအတြက္ ထုတ္ၿပန္ခ်က္နန္႔ ျဖန္႔၀ီလိုက္ရစြာပါ၊ ေဒထုတ္ျပန္ခ်က္ကုိ ရခုိင္ျပည္အႏွံ႕ျဖန္႔လားပါဖုိ႔” လုိ႔ ေျပာသည္။ ARAKAN ေဝါဟာရကုိ လူမ်ဳိးျခားတိ သုံးစဲြနိန္စြာနန္႔ပတ္သတ္လုိ႔ ေဆြးႏြီးပဲြတရပ္ကို စက္တင္ဘာ ၁၈ ရက္ နိန္ ့ည က ရခုိင္ဓမၼာရုံအတြင္း လုပ္ဖို ့ အစီအစုိင္ဟိန္ေကလဲ အေရးၾကီးရက္တစ္ရက္နန္ တိုက္ ဆိုင္ေရ အတြက္ အာဏာပိုင္တိက လုပ္ပုိင္ ခြင့္မပီးေရအ တြက္ နန္ ပယ္ဖ်က္လုိက္ရေၾကာင္း သူက ဆက္ေျပာ သည္။
“ဟုတ္ပါေရ၊ က်ေနာ္ရုိ႕က ေဒလ ၁၈ ရက္နိမွာလုပ္ဖုိ႔စြာပါ၊ လုပ္ပုိင္ခြင့္မရလုိ႔ မလုပ္ၿဖိဳက္လုိက္စြာပါ၊ ေယ လဲ ရခုိင္မွာေတာ ကန္႔ကြက္စာတိ ျဖန္႔ဝီ လား ပါဖုိ႔။ ဇာလဲဆုိေက ေဒရုိဟင္ဂ်ာဆုိေရ ကိစၥကုိ ထုိလ ၃၀ ရက္ နိက ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္မွာ ရိုဟင္ဂ်ာ ဆုိ သူတိက တိုင္းရင္းသား မဟုတ္ဆုိစြာကုိ တရားဝင္ ထုတ္ျပန္ထားပါေရ”လုိ႔ ရွင္းျပသည္။
လက္ဟိန္ ့တြင္ ဘဂၤလီမ်ားက ARAKAN နာမည္နန္႔ ရခုိင္ျပည္အတြင္းၿပည္ပမွာ ဂ်ာနယ္ ထုတ္ဝီမႈတိဟိန္ ့လာေၾကာင္း ယင္းအ တြက္ ထုတ္ျပန္ခ်က္ကုိ အက်ယ္တဝင့္ျဖန္႔ခ်ီလားဖုိ႔ဟိန္ ့ပါေၾကာင္း သူက ဆုိေရ။
စာမ်က္ႏွာ ၁၄ မ်က္ႏွာပါ ဟိန္ ့ေရ ယင္းထုတ္ျပန္ခ်က္ေရ ဗမာဘာသာနန္႔ရြီးထားၿပီးေက ရခုိင္ မ်ဳိးႏြယ္ အေၾကာင္း၊ရခိုင္မ်ိဳႏြယ္စုအထဲမွာ ရုိဟင္ဂ်ာ မဟိန္ ့ၾကာင္း၊ ဘဂၤၤလီမ်ားေၾကာင့္ ရခုိင္ျပည္သူ မ်ား လူ႔အခြင့္အေရး ဆုံးရႈံးနီပုံ၊ ဘဂၤၤလီတစ္ခ်ဳိ႔႕ ရခိုင္နာေမARAKAN ကုိ သုံးစဲြနီၿခင္းအား အတိအလင္း ကန္႔ကြက္ခ်က္၊ ဘဂၤလီလူလိမ္တစ္ စုေၾကာင့္ အနာဂတ္ ရခုိင္ျပည္ သူ အခြင့္္အရီးမ်ားသာမက ကမၻာ့လူ႔အခြင့္အရီး မ်ားဆုံးရႈံးလားနိုင္ပုံ စေရ က႑တိကုိ ျပည့္ ျပည့္ စုံစုံေဖာ္ထားသည္။
ဘဂၤလီတိေၾကာင္း ရခုိင္ျပည္သူတိ လူ႔အခြင့္အေရးဆုံး ရႈံးနိန္ရပုံကုိ အဆုိပါ ရခုိင္အမ်ဳိးသားက
“ေျပာရဖုိ႔ဆုိေက ရခုိင္ျပည္မာရွိေရ လယ္ကြက္တိက ကုလားလက္ ထဲကုိ ေရာက္လားစြာတိ အမ်ားႀကီး၊ ၿပီးေက ၁၉၄၂ ခုႏွစ္မတုိင္ခင္က ေမာင္ေတာမွာ ရခုိင္ရြာ ၁၉၅ ရြာ ရွိ ခေရ အဂု ၄၆ ရြာေလာက္ရာဟိန္ ဗ်ာယ္၊ ယင့္ခ်င့္ေတာင္ ၁၉၉၂ ခုႏွစ္အရသိမ့္၊ အဂုတလ ႏွစ္လအတြင္းမွာ ဘဂၤလီတိ အၾကမ္းဖက္ သမား လက္ခ်က္ေၾကာင္း ရခုိင္သား ၄ ေယာက္ ဒဏ္ရာ ရခစြာတိလည္းဟိန္ေရ”လို႔ ေျပာျပသည္။
ေဒလ ၁၄ ရက္အတြင္းက စစ္ေတြၿမိဳ႕က ရခုိင္သားတစ္ေယာက္ကို နာဇီရြာက ကုလားတိ ဝုိင္းသတ္ ကတ္လုိ႔ ဆီးရုံတင္ လုိက္ေရေရပုိင္ ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕ေပါင္းတုတ္မွာလည္း ဆုိင္ကယ္စီးလာေရ ရခုိင္သားေခ် တစ္ ေယာက္ကုိ ဘဂၤ လီတိ ဝုိင္းရုိက္လုိ႔ဆီးရုံတင္လုိက္ရေၾကာင္း ယင္းအျပင္ ၇ လပုိင္းအတြင္းက လည္း မင္းဂံရပ္ကြက္က အ သက္ ၅၂ ဟိန္ ့ရခိုင္သားတစ္ေယာက္ေရ နာဇီရြာမွာ လမ္းမီးျပင္နိန္စုိင္ ဘဂၤလီတိ ဝုိင္း သတ္လုိ႔ ဆီရုံးတင္လုိက္ ရေၾကာင္းလဲ သိရသည္။
အဂုအခါ ယင္းသုိ႔ၿဖိဳက္ရပ္တိေရ ရခုိင္ျပည္နယ္ နိန္ရာအႏွံ႔မွာ ၿဖိဳက္ေပၚလာ ေၾကာင္း စုံစမ္းသိရွိရသည္။
အခုပိုင္လူအခြင့္အရီးအရီၿခံဳ နိန္ၿမီခ်ဲ့ထြင္ရီးဘဂၤလီ ကုလားတိ လုပ္ရပ္ကို နိုင္ငံရီးကဇက္ကြက္တစ္ခုအၿဖစ္ စတင္ ခစြာ အခ်ိန္ က ပင္ ကုလားဗစီႏြားဗစီ ေတာင္းလာစြာကို သတိၿပဳ ဗ်ာလ္ လက္ဟိန္ တာ၀န္ထမ္း နိန္ေရ လူတိ အတြက္ၾကီးမားေရ ဥပမာ တစ္ခုအၿဖစ္ မွတ္ယူသင့္ေရလို ေၿပာဆို နိန္ကတ္ပါေရ။
ဘဂၤလားအစိုးရကလည္းအကြက္က်က်နန္ ၿမန္မာနိုင္ငံအထဲ က ရခိုင္ဘိုးဘီပိုင္ရခိုင္ရီပိုင္နက္ကို သူရုိပိုင္ ဘာေရ ဆိုၿပီးေက ေတာင္းဆို ဗ်ာလ္ ကမၻာ့ကုလသမဂၢမွာ တရားရင္ဆိုင္နီတုန္းၿဖစ္ပါေရ။
ဘဂၤလားအစိုးရကလည္းအကြက္က်က်နန္ ၿမန္မာနိုင္ငံအထဲ က ရခိုင္ဘိုးဘီပိုင္ရခိုင္ရီပိုင္နက္ကို သူရုိပိုင္ ဘာေရ ဆိုၿပီးေက ေတာင္းဆို ဗ်ာလ္ ကမၻာ့ကုလသမဂၢမွာ တရားရင္ဆိုင္နီတုန္းၿဖစ္ပါေရ။