တင္ျပသူ ေမာင္လွေအာင္
တုိင္းနန္႔ျပည္နယ္(၁၄)ခုမွာ အနွိမ္ခံရဆုံးျပည္နယ္ တခုၿဖိဳက္ေတ ရခုိင္ျပည္။ ႏွစ္ေပါင္း(၂၂၆)ႏွစ္တာ ကြ်န္သက္တမ္းနန္႔ မြီးဖြားလာရေရ ရခုိင္လူထုနန္႕ ၊ ဗစၿဖဲပနာ ရခုိင္ၿမီကုိလက္ညိဳးထုိးၿပီးေက တရုတ္ကုိ ေရာင္းစားနိန္ေရ ဗမာေခါင္းေဆာင္တိ။
ရလာေရ ေဖ့ခ်ာကုိ ၂၁ ရာစုသစ္မွာ ေနျပည္ေတာ္နန္း အၿဖိဳက္ အသက္သြင္းလာဖုိ႔ၿဖိဳက္ေတ။ေတာ္လွန္ ေရးကာလဆုိေရစကားေခ် တခြန္းနန္႔ ခရီးဆက္နိန္ရေရ ရခုိင္လူထု။
လမ္းစုိင္ကုိ ဂနိန္႔ထိ ၀ုိးတ၀ါးၿဖိဳက္နိန္ေရ ရခုိင္ႏုိင္ငံေရးလမ္းစုိင္။ အားလုံးျပတ္သားဖို ့တခုလုိအပ္နိန္ဗ်ာယ္ ၿဖိဳက္ေတ။
ရခုိင့္ေခါင္းေဆာင္တိ အနီနန္႔ျပတ္သားေရမူ၀ါဒတိရွိဖုိလုိအပ္လာေရ။ ဘာေရးဖ မကၠလာကုိေဆာင္းခ်င္ေရ စိတ္ဓာတ္တိကုိ ေဖ်ာက္ဖုိ႔လုိအပ္လာဗ်ာယ္ၿဖိဳက္ေတ။ ခုဗမာတိ သူရုိ႕ အခ်င္းခ်င္းစည္းရုံးလာဗ်ာယ္။ ျမန္မာတႏုိင္ငံလုံးဗမာစကားၿဖိဳက္ရမည္။ ဗမာစာကုိရြိးရမယ္ ဆုိေရ စီမံကိန္းကုိ မၾကာမိ အေကာင္အထည္ေဖာ္လာႏုိင္ေရ။
ေနာက္ဆုံးရခုိင္လူမ်ဳိးရုိ႔၏ မူလဇာတ္ျမစ္ ယုိင္ေက်းမႈတိလဲ ၀ါးမ်ဳိခံရဖုိၿဖ်ိက္ေတ။ ဂနိလူငယ္တိၾကား မိခင္ဘာသာစကားကုိ အသုံးမမ်ားဘဲ ။ဗမာစာကုိပုိရြီလားကတ္ဗ်ာယ္။
။ ရခုိင္စာနန္႔ ဗမာစာအတူတူုရာဆုိေရ စကားေခ် တခြန္းနန္႔ ႏွစ္ေပါင္းရာေက်ာ္ ျဖတ္သမ္းလာေရ ရခုိင္စာပီကုိ ေခ်ာင္းထဲကုိပစ္ခ်လုိက္ရဖုိ႔ ကိန္းၿဖိဳက္လာေရ။
အဂၤလိပ္တိ ႀကိဴးစားမႈေၾကာင္း တကမၻာလုံး အဂၤလိပ္စာအဂၤလိပ္စကားကုိ သုံးလာကတ္ဗ်ာယ္။ အဂၤလိပ္ဘာသာဆုိေက အားလုံးနီးပါး နားလည္ေရ။
လူမ်ုိးတမ်ဳိး၏ စာပီကုိ ယင္းလူမ်ဳိး က မေဖာ္ထုတ္ေကတျခားလူမ်ဳိးက ေဖာ္ထုတ္လာဖုိ႔မဟုတ္ပါ။ ရခုိင္သားရုိ႕ၾကားမွာ အမ်ားစုထြက္နိန္ေရစကားတခုရွိေရ ရခုိင္စ ာ အရြိးအသားျပႆနာ ၊ တခ်ဳိ႕ကလဲ စံနန္႔ ရြီးရဖို႔ တခ်ဳိ႕လဲ ေဒသိယ စကားနန္႔ အမ်ဳိးမ်ဳိးကဲြျပားနိန္ေရ။ ရခုိင္စာ အရြိအသားစံတရပ္ကုိ ေစာင့္နိန္ဖုိ႔ဆုိေက မၾကာမီ မာ ရခုိင္စာ၀ါးမ်ဳိးခံရဖုိၿဖိဳက္ေတ ၉၉ ရာခုိင္ႏွုန္းက ဗမာစာကုိသုံးနိန္ကတ္ဗ်ာယ္။
ကုိယ့္စာရွိယင့္သားနန္႔သူမ်ားစာကုိ အငွားသုံး၇ေရ အဆင့္ဆုိစြာ သူမ်ားစာကုိ အထင္ႀကီးလုိ႔ ၿဖိဳက္ေတ ။ ရခုိင္စာ ပီေရရခုိင္လူမ်ဳိး၏ အသက္၊ ရခုိင္လူမ်ဳီး၏ အသည္းႏွလုံး၊ ရခုိင္စာရာေဒပုိင္တစတစေပ်ာက္လားဖုိ႔ဆုိေက ေနာက္ဆုံးရခုိင္လူမ်ဳိးဇာက ဆင္းသက္လာေရလဲဆုိစြာ မိန္းခြန္းထုတ္လာကတ္ဖုိၿဖိဳက္ေတ။
ကမၻာတ၀ွမ္း စပိန္ ၊ျပင္သစ္၊ဂ်ာမန္၊တရုတ္၊၈်ပန္ ၊စေရ လူမ်ိဳးတိက မိမိရုိ႕ဘာသာနန္႔အဂၤလိပ္ဘသာ တထပ္တည္းက်ေအာင္ စုိင္းျပင္းနိကတ္ဗ်ာယ္။ ကုိယ္လူမ်ုိးစာပီ မေပ်ာက္ရေအာင္ ႀကိဴးစားနိန္ကတ္ဗ်ာယ္။
အလားတူ ကရင္၊ခ်င္း ၊ရွမ္းရုိ႕လဲ မိမိရုိ႕စာပီမေပ်ာက္ေအာင္ ႀကိဴးစားနိန္ကတ္ဗ်ာယ္၊ အင္တာနက္ စာမ်က္ႏွာတိ မွာလဲ သူရုိ႕ဘာသာတိနန္႔ လႊင့္တင္ထားစြာကုိလဲ အားလုံးအသိပင္။
ဆုိေက ဂနိရခုိင္ရုိ႕ မွာ စာလုံးေပါင္းသတ္ပုံ၊ သဒၵါဆုိေရ မူ၀ါဒနန္႔ ရခုိင္စာကုိေက်ာခုိင္းလားဗ်ာယ္၊ ရခုိင္စာ အရြီးအသားမွန္မ ရခုိင္စာကုိေဖာ္ထုတ္ရဖုိ႔ဆုိေက ရခုိင္စာလုံးေပါင္းဇာနိမွန္လာဖုိ႔၊ ရခုိင္စံ အရြီးသားစံတရပ္ဇာနိေပၚလာဖုိ႔လဲ၊ယင္းပုိင္ေပၚလာစြာကုိထုိင္ပနာေစာင္နီရဖို႔လားလုိ႔မိန္းခြန္းထုတ္စရာတိၿဖိဳက္လာပါေရ
ယင္းပုိင္ဆုိေက အဂုသုံးနိန္ကတ္ေတ ေဒသိယစကားတိ ကားရခိုင္စကားမဟုတ္လား၊ ဆုိစြာတိ မိန္းစရာၿဖိဳက္လာပါေရ။
ဂနိရခုိင္လူထု ေရ စစ္မွန္ေရလြတ္လပ္မႈကုုိရဗ်ာယ္လား၊ တကယ္လုိ႔ ဗမာေခါင္းေဆာင္တိ ဗမာတျပည္နယ္လုံး ဗမာစာဗမာစကားကုိရြီးရဖို႔လုိ႔ၾသဇာပီးလာေက ရခုိင္တိ ဇာပုိင္လုပ္ကတ္ပါဖုိ႔လဲ။
ရခုိင္အမ်ုိဳးသားတိ စုိင္းစားစရာအခ်က္တိ အမ်ားအျပားၿဖိဳက္လာနိန္ပါဗ်ာယ္။ စီးပြားေရး၀ါးမ်ဳိ၊ လူမ်ဳိးေရး ၀ါးမ်ဳိ၊ ေနာက္ဆုံးဘာသာစာပီ ပါ ၀ါးမ်ဳိးလာႏုိင္ပါေရ။
ဗမာအစုိးရ ေဒသခံရခုိင္လူထု အက်ဳိးစီးပြားထက္ မိမိရုိ႕ဗမာလူမ်ဳိး၀မ္း၀ေရးကုိပုိမုိဦးစားပီးနိန္စြာကုိရခုိင္ရုိ႕ အသိပင္ ၿဖိဳက္ေတ။
ရခုိင္ျပည္ နယ္ထြက္ သယံဇာတနန္႔ ေရာင္းရေငြတိကို ေတာင္ ေနျပည္ေတာ္အပါအ၀င္ မႏၱေလး နန္းကုိပင္ ရြီခ်လာဖုိ႔ ၿဖိဳက္ေတ။
ျပည္နယ္ ျပည္ပ မခဲြျခားဘဲ တျပည္းညီထားေရ ဆုိေရ ဗမာေခါင္းေဆာင္တိ မူ၀ါဒ ကား အဂုလက္ရွိ မွာ ဇာလဲဆုိစြာေပၚလြင္နိန္ေရ ။
မုိးရီခ်ိန္လကၡ၂၀၀ေတာင္မျပည့္ေရ စစ္ကုိင္းနန္႔ တျခားနိန္ရာတိမွာ သီးထပ္စပါး စိုက္ႏုိင္ဗ်ာယ္ ၊ရခုိင္ျပည္မာကား၀ီးလီစြ။
ရခုိင္ျပည္ကုိ ဘ႑ာတုိက္လုိ႔ဗမာစစ္ေခါင္းေဆာင္တိက သတ္မွတ္ထားေရပုိင္ ရခုိင္ျပည္မာက်လာေရ ဗုိလ္ရႈပ္တိ၊တုိင္းမႈတိေရ အျပန္ခရီးမွာ ေသာတၱာ အျပည့္ ခ်ီလားေရ။ ယင္းေဖ့သာတိဇာကရလဲ မီန္းစရာ ကား အမ်ားႀကီး။ ရခုိင္လူမ်ဳိးကုိဂုတ္သြီးစုပ္ပနာ ယူလားေရေဖ့သာနန္း ယာရွင္ကုိ ေမ်ာက္ႏွင္ဖုိ႔လုပ္နိန္ေရ လူတိဘားကလဲ မ်ဳိဆုိ႔လားလီယင့္။။
ေနာက္ဆုံးအနိန္နန္႔ေျပာရေက ရခုိင္အမ်ုဳိးသားတုိင္း တိက်ျပတ္သားမႈတခုကုိလုိအပ္နိန္ဗ်ာယ္ ၿဖိဳက္ေတ၊ လူမ်ဳိးေရး ၀ါးမ်ဳိခံဘ၀နန္႔နိန္လားရဖုိ႔လား။ ဆုိစြာ စုိင္းကတ္စီလုိပါေရ။
ေဒပိုင္ တိက်ေရလမ္းစုိင္းကုိမလုိက္ခဆုိေက သရက္ရင္ဆုိးသီး ဘ၀နန္႔ ခရီးဆက္ရဖိုကိန္းေသခ်ာပါေရ။ အမိက ရခုိင္အဖ။ ဗမာ ေပါက္လာေရသားသမီးက သရက္ရင္ဆုိးသီး ပုိင္ၿဖိဳက္လားပါလိမ္မယ္ ၊ မိမိဇာလူမ်ဳိးလဲဆုိစာ လမ္းစေပ်ာက္ေတကိန္းဆုိက္လာဖုိ႔ၿဖိဳက္ေတ။
ရခုိင္သားအားလုံးကုိေလးစားလွ်က္
ေမာင္လွေအာင္
