ရခိုင္စာပီအေၾကာင္းကို စဥ္းစားေက အလြန္စိတ္မေကာင္းျဖစ္ရပါေရ။ ေအနိ ရခိုင္စာပီအရီးအသားျပႆနာစြာ တရက္ထက္တရက္ ႀကီးမားလာပါေရ။ စာပီပညာသွ်င္တိက ယင္းျပသနာတိကို တင္ျပကတ္ေကေလ့ ဇာနည္းဇာပံု ေျဖယွင္းရဖို႔လို႔ ဆိုကတ္စြာကိုေတာ့ခါ အဂုထက္ထိ မတြိရသီးပါ။ ရခိုင္လူမ်ိဳးရို႕ကို 'ရခိုင္စာပီ ရီးသားကတ္ပါ' လို႔ေျပာလိုက္တိုင္း 'စံအရီးအသား ဇာမာေလ' ဆိုေရ မီးခြန္းတိနန္႔ေဂ်း ႀကံဳတြိရပါေရ။
လက္ဟိရီးသားနီေရလူတိကေလ့ ရပ္စြဲရြာစြဲတိကို ရွိတန္းတင္ပနာ ရီးသားကတ္ေတအတြက္ရခိုင္စာပီတိုး
တက္ေအာင္လုပ္စြာနန္႔မတူဘဲ ရခိုင္စာပီကို ဖ်က္ဆီးနီကတ္စြာနန္႔ တူနီပါေရ။ေအပိုင္ရီးသားကတ္စြာေရ ရွီးေခတ္အဆက္ဆက္ကပင္ ရီးသားလာကတ္ေတ ဂႏၳဝင္ရခိုင္စာပီကို ေဂ်ာင္ထိုးပစ္စြာနန္႔ တူေရပိုင္ ရခိုင္စာပီမဟိခေရအတြက္ ရခိုင္စာပီအသစ္တစ္ခု တီထြင္ရဖို႔ ဆိုေရ အဓိပါယ္ေလ့ သက္ေရာက္လားပါေရ။
ေအနိ ရခိုင္စာပီရီးသားကတ္သူ အမ်ားစုေရ ရခိုင္စာပီကို ကိုယ္ရို႕ေဒသမာေျပာဆိုကတ္ေတ စကားသံအတိုင္း ရီးသားကတ္ပါေရ။ ေအပိုင္ရာရီးသားနီကတ္ဖို႔ဆိုေက ေနာက္မၾကာခင္မာ ရခိုင္စာပီ အရီးအသားေပါင္း ေသာင္းနန္႔ သိန္းနန္႔ခ်ီပနာ ျဖစ္လာႏိုင္ပါေရ။ ဇာျဖစ္လို႔ဆိုပါေက ရခိုင္လူမ်ိဳးတစ္ေယာက္နန္႔ စကားသံကြဲျပားကတ္ေတ အတြက္ေၾကာင့္ ျဖစ္ပါေရ။ ၿမိဳ႕နယ္ေဒသႀကီးတိကို ထားပါဖိ၊ ရြာေခ်တစ္ရြာတည္းမာေတာင္ တစ္ေယာက္နန္႔တစ္ေယာက္ ေျပာစြာမတူကတ္ပါ။
ယင္းမတူကတ္စြာတိကို တရားသီဆုပ္ကိုင္ထားပနာ စာအျဖစ္ခ်ရီးေရခါ ရခိုင္စာပီအျဖစ္ နာမည္တပ္လာကတ္ပါေရ။ေအၾကားထဲမာ ေအာက္သားေဝါဟာရတိကေလ့ တရက္ထက္တရက္ တိုးဝင္လာကတ္ေတ။ ယင္းေအာက္သားေဝါယာရတိေရအၿငိမ္နီစြာမဟုတ္ပါ။
စစ္တေကာင္းကုလားတိ ရိုဟင္ဂ်ာ နာမည္ခံလာေရပိုင္ ယင္းေအာက္သားေဝါဟာရတိေလ့ ' အမ်ိဳးအစားကြဲျပားေရ ရခိုင္စကား' ဆိုေရ နာမည္ကို ေက်ာ္ပနာ ဘံုရခိုင္စကားဆိုေရ နီရာကို ယူလာစြာက ေကာင္းရင္နာဖို႔
ေကာင္းပါေရ။ ရခိုင္လူမ်ိဳးတိမာ အခ်င္းခ်င္းအသိအမွတ္မျပဳ၊ ေအာက္သားတိနန္႔က်ေက ပု နီကတ္ေတဆိုစြာ ေအနီရာမာေလ့ တြိႏိုင္ပါေရေယ။ ဥပမာအျဖစ္နန္႕ ေဝါဟာရတစ္ခုကို ျပရဖို႔ဆိုပါေက "ေမေမ" ကို ၾကည့္ပါ။ ရခိုင္ရို႕မာ အမင္၊ အမိ၊ မိမိ၊
အမိုင္း၊ အီးေယာင္၊ အီးေယ ဆိုေရ အသံုးအႏွဳန္းေခ်တိ မကန္ဟိယင့္သားနန္႔ ေအ 'ေမေမ' ဆိုေရေအာက္သားစကားကို ၿခီၿခီငံငံ ေျပာလာကတ္စြာ ေကာင္းအံ့ၾသဖို႔မေကာင္းပါလား။ ေအ ေမေမ စြာ အယင္က ရခိုင္ျပည္ဇာနီရာမာေလ့ မသံုးခကတ္ပါ။
ေအနိ ေအစကားကို သံုးလာကတ္စြာေရ ေအာက္သားတိကို အထင္ႀကီးေရအတြက္ေၾကာင့္ လို႔ စြပ္စြဲရဖို႔ပိုင္ျဖစ္နီပါေရ။ ေနာက္ေနာင္ေအပိုင္ မျဖစ္ရေအာင္ ဇာပိုင္လုပ္ကတ္ေက ေကာင္းပါဖို႔ေလး။
ဇာေလာက္ပင္ မိရိုးဖလာ ရခိုင္စကား ျဖစ္လီပတ္စီ၊ ရခိုင္တစ္မ်ိဳးသားလံုးအတြက္မျဖစ္ႏိုင္ပါေက ယင္းစကားကို အရီးအသားထဲမာာတင္ပနာမရီးသင့္ပါ။ ရခိုင္ရို႕မာ ဗ်ာလ္၊ ဗ်ာ၊ ယာလ္၊ယာ အားလံုးတတူတူပါ။ အေဂါင့္ေဂါင့္၊ အဂုန္႔ဂုန္႔၊အဂင့္ဂင့္ အားလံုးတတူတူပါ။ ယေကေလ့ေသာ့၊ ယေကေလ့သြင့္၊ ယေကေလ့သင့္၊ယေကေလ့ေသာက္ အားလံုးတူပါေရ။ ယင္းအထဲက အမ်ားသံုးေရစကားစြာ ကိုယ္ရို႕ေဒသမာ သံုးႏွုန္းေျပာဆိုကတ္ေတ စကားျဖစ္ခ်င္မွျဖစ္ပါဖို႔။ ကိုယ့္စကားမဟုတ္ပတ္စီ အမ်ားသံုးတစ္ခုကိုယူပနာရီးသင့္ပါေရ။ မဟုတ္ေက ရခိုင္ေဝါဟာရတိ ဇာေလာက္ပင္ၾကြယ္ဝပတ္စီ ေအာက္သားစကားကဝင္ေရာက္ အျမတ္ထုတ္လားႏိုင္စြာကို အထက္က 'ေမေမ' က သက္သီျပနီပါေရ။)
လက္ဟိအနီအထားေရ ရခိုင္တစ္မ်ိဳးသားလံုး၏ အဆိုးရြားဆံုး အနီအထားျဖစ္ပါေရ။ ေအပိုင္ အနီအထားမာ စံအရီးအသားကို လက္ဝါးျဖန္႔ေတာင္းနီလို႔ကား ရဖို႔မဟုတ္ပါ။ စံအရီးအသားအတိအက် ျဖစ္လာဖို႔အတြက္ ရခိုင္ႏိုင္ငံေပၚေပါက္လာဖို႔ လိုအပ္ပါေရ၊ စစ္မွန္ေရရခိုင္အစိုးရတစ္ရပ္ လိုအပ္ပါေရ။ ယင္းပိုင္ဆိုေက ေကာင္းရွည္လားပါဗ်ာလ္။ ရခိုင္လူမ်ိဳးလြတ္ေျမာက္ဖို႔ ရခိုင္လူမ်ိဳးတိ စည္းလံုးဖို႔လိုပါေရ။ ရပ္စြဲရြာစြဲ ပုဂၢိဳလ္စြဲ ထားနီလို႔မရပါ။ လက္ဟိအနီအထားအရ ရခိုင္စာပီကို ရီးသားေရ
နီရာမာေလ့ ရပ္စြဲရြာစြဲတိကို ေဘးမာထားပနာ 'ရခိုင္လူမ်ိဳးအတြက္ရခိုင္စာပီ' ဆိုေရ အယူအဆကို ႏွလံုးသားထဲမာ စြဲမွတ္ထားကတ္ဖို႔လိုပါေရ။ ရခိုင္စာပီကို လက္ဟိအနီအထားအတုိင္းရီး နီကတ္ဖို႔ဆိုေကေတာ့ခါ ရခိုင္လူမ်ိဳးအခ်င္းခ်င္း ျပႆနာ ျဖစ္လာျဖစ္လာႏိုင္ၿပီးေက ေနာက္ဆံုး ေအာက္သားစာပီမာ အဆံုးသတ္လားႏိုင္ပါေရ။
ေအပိုင္မျဖစ္ရေအာင္ ရခိုင္လူမ်ိဳးတိုင္း ကိုယ္ရီးထားေရစာကို မွန္မမွန္ ျပန္ပနာ ဆန္းစစ္သင့္ပါေရ။ရပ္စြဲရြာစြဲနန္႔ ရီးသားထားေရ ရခိုင္စာပီစြာ ရပ္ရြာေလာက္မာ အသံုးဝင္ပနာ ရခိုင္တစ္မ်ိဳးသားလံုး အတြက္ရည္ရြယ္ပမာ ရီးသားဖို႔ဆိုေကေတာ့ခါရခိုင္လူမ်ိဳးတိ အမ်ားဆံုးသံုးေရ သတ္ပံုနန္႔ ေဝါဟာရကို အသံုးျပဳပနာ ရီးသားသင့္ပါေရ။ေအပိုင္ရီးသားကတ္ဖို႔အတြက္ ရခိုင္စာပီတိကို ဖတ္ကတ္ဖို႔၊ေလ့လာကတ္ဖို႔လိုပါေရ။ လက္ဟိ ရခိုင္စာပီေတာ္လွန္ေရးကို ဇာသူရို႕က ေဂါင္းေဆာင္နီေတဆိုစြာကို တိတိက်က်ေလ့လာကတ္ဖို႔ လိုပါေရ။
လက္ဟိ အဝီးေရာက္ရခိုင္အမ်ားစုေရ ရခိုင္စာပီေတာ္လွန္ေရးကို အဝီးေရာက္ ပညာတတ္တိ၊ပညာသွ်င္တိက ဦးေဆာင္နီကတ္ေတလို႔ ယူဆကတ္ပါေရ။ရခိုင္လူမ်ိဳးတစ္ေယာက္ပါရဂူဘြဲ႕(ေဒါက္တာဘြဲ႕)
ရစြာေရ ရခိုင္စာပီကို တတ္ကြ်မ္းစြာနန္႔ မဆိုင္ပါ။ ေဒါက္တာဘြဲ႕ရပနာ ရခိုင္စာပီရီးသားစြာကို အားမပီးေရ ရခိုင္ပညာတတ္တိမကန္ဟိနီေရအတြက္ ရခိုင္စာပီအရီးအသားနန္႔ ပတ္သက္ေက သူရို႕ကို အားကိုလို႔မရပါ။
ရခိုင္စာပီကို တစိုက္မတ္မတ္ေဇာက္ခ် ရီးသားေရလူကရာ ရခိုင္စာပီကို ခ်စ္ေတလူျဖစ္ေတပိုင္ ရခိုင္စာပီတိုးတက္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္နီကတ္ေတ လူတိေလ့ျဖစ္ပါေရ။
မ်က္ေမွာက္ကာလ ရခိုင္စာပီပညာသွ်င္တစ္ေယာက္ကို လက္ညိွဳးထိုးျပရဖို႔ဆိုပါေက ' ဆရာႀကီး ေမာင္ဗသိန္း' ကို ျပရပါဖို႔။ သူၿပီးေက ဆရာေတာ္ဇယႏၱာေဗာဓိ၊ ဆရာေနာင္ဧ၊ ဆရာေမာင္ခိုင္ေအာင္ရို႕ အစီအသင့္ဟိပါေရ။
ေအပုဂၢိဳလ္ရို႕ရီးေရ ရခိုင္စာပီအရီးအသားတိေရ တစ္ေယာက္နန္႔တစ္ေယာက္ စေကတေပြ မတူစြာကလြဲပနာ အရီးအသားအားလံုးစြာ ရခိုင္တစ္ျပည္လံုးစံအျဖစ္ အသံုးျပဳဖို႔ဆိုေက သံုးလို႔ ရႏိုင္ေရ အနီအထားမာဟိပါေရ။ ယင္းေၾကာင့္ ရခိုင္စာပီကို ကိုယ္တိုင္မရီးတတ္ ပါေက ယင္းဆရာရို႕ အရီးအသားတိထဲကတစ္ခုခုကို ယူနာ ရီးသားသင့္ပါေရ။
မေလးသွ်ားႏိုငံ က ရကၡဝံလက္ရခိုင္အမ်ိဳးသားမဂၢဇိန္း က ရခိုင္စာပီအရီးအသားတိေရ ယင္းဆရာရို႕၏ အရီးအသား(ဆရာေမာင္ဗသိန္း အစဟိေရ.....) နန္႔ တူေရပိုင္
အေမရိကႏိုင္ငံက အကိုဦးသိန္းေမာင္ ထုတ္ေတ ႏိုင္ငံတကာရခိုင္အမ်ိဳးသားသတင္းစဥ္ က ရခိုင္စာပီ အရီးအသားတိေလ့ေသာ့ ယင္းဆရာရို႕၏ အရီးအသားတိနန္႔ တတူတူျဖစ္ပါေရ။ ေအခ်င့္တိစြာ ရပ္စြဲရြာစြဲတိနန္႔ ရီးသားကတ္စြာမဟုတ္ဘဲ
ရခိုင္တစ္မ်ိဳးသားလံုးအသံုးျပဳႏိုင္ေရ ဘံုစာပီ(စံစာပီ) ပန္းတိုင္ကိုလားနီကတ္စြာျဖစ္ပါေရ။
လက္ဟိနာမည္ႀကီးအဆိုေတာ္တိျဖစ္ေတကိုဝင္းကိုခိုင္နန္႔ ကိုစံေမာ္သိန္းရို႕ေရ ေတာင္ဂုတ္ၿမိဳ႕နယ္သားတိျဖစ္ပါေရ။ ေယေလ့ သူရို႔ေတးျခင္းဆိုေရခါ
ေတာင္ဂုတ္စကားသံနန္႔မဆိုကတ္ပါ။ ေအခ်င့္သည္ပင္ ဘံုရခိုင္စကား၊ဘံုစာပီပန္းတိုင္ကို ပန္းတိုင္ကို လားနီကတ္စြာျဖစ္ပါေရ။ အၿခီအနီအရပ္ရပ္ကို သံုးသပ္ပနာ ရပ္စြဲရြာစြဲအယူအဆတိကို ေဝးသတ္ၿပီးေက တူရာတူရာ အရီးအသားေခ်တိကိုဟူပနာရီးသားကတ္ေက စံအရီးအသားျဖစ္မလာေကေတာင္မွ စံအရီးအသားနီးပါးအဆင့္ကို ေရာက္ႏိုင္လိေမလို႔ ယံုၾကည္ေမွ်ာ္လင့္ပါေရ။
ရခိုင္လူမ်ိဳးတိုင္း ရပ္စြဲရြာစြဲ ကင္းကင္းနန္႔ ရခိုင္စာပီကို ရီးသားႏိုင္ကတ္ပါစီ
ခိုင္မင္းဇံ(ရခိုင္ျပည္)
လက္ဟိရီးသားနီေရလူတိကေလ့ ရပ္စြဲရြာစြဲတိကို ရွိတန္းတင္ပနာ ရီးသားကတ္ေတအတြက္ရခိုင္စာပီတိုး
တက္ေအာင္လုပ္စြာနန္႔မတူဘဲ ရခိုင္စာပီကို ဖ်က္ဆီးနီကတ္စြာနန္႔ တူနီပါေရ။ေအပိုင္ရီးသားကတ္စြာေရ ရွီးေခတ္အဆက္ဆက္ကပင္ ရီးသားလာကတ္ေတ ဂႏၳဝင္ရခိုင္စာပီကို ေဂ်ာင္ထိုးပစ္စြာနန္႔ တူေရပိုင္ ရခိုင္စာပီမဟိခေရအတြက္ ရခိုင္စာပီအသစ္တစ္ခု တီထြင္ရဖို႔ ဆိုေရ အဓိပါယ္ေလ့ သက္ေရာက္လားပါေရ။
ေအနိ ရခိုင္စာပီရီးသားကတ္သူ အမ်ားစုေရ ရခိုင္စာပီကို ကိုယ္ရို႕ေဒသမာေျပာဆိုကတ္ေတ စကားသံအတိုင္း ရီးသားကတ္ပါေရ။ ေအပိုင္ရာရီးသားနီကတ္ဖို႔ဆိုေက ေနာက္မၾကာခင္မာ ရခိုင္စာပီ အရီးအသားေပါင္း ေသာင္းနန္႔ သိန္းနန္႔ခ်ီပနာ ျဖစ္လာႏိုင္ပါေရ။ ဇာျဖစ္လို႔ဆိုပါေက ရခိုင္လူမ်ိဳးတစ္ေယာက္နန္႔ စကားသံကြဲျပားကတ္ေတ အတြက္ေၾကာင့္ ျဖစ္ပါေရ။ ၿမိဳ႕နယ္ေဒသႀကီးတိကို ထားပါဖိ၊ ရြာေခ်တစ္ရြာတည္းမာေတာင္ တစ္ေယာက္နန္႔တစ္ေယာက္ ေျပာစြာမတူကတ္ပါ။
ယင္းမတူကတ္စြာတိကို တရားသီဆုပ္ကိုင္ထားပနာ စာအျဖစ္ခ်ရီးေရခါ ရခိုင္စာပီအျဖစ္ နာမည္တပ္လာကတ္ပါေရ။ေအၾကားထဲမာ ေအာက္သားေဝါဟာရတိကေလ့ တရက္ထက္တရက္ တိုးဝင္လာကတ္ေတ။ ယင္းေအာက္သားေဝါယာရတိေရအၿငိမ္နီစြာမဟုတ္ပါ။
စစ္တေကာင္းကုလားတိ ရိုဟင္ဂ်ာ နာမည္ခံလာေရပိုင္ ယင္းေအာက္သားေဝါဟာရတိေလ့ ' အမ်ိဳးအစားကြဲျပားေရ ရခိုင္စကား' ဆိုေရ နာမည္ကို ေက်ာ္ပနာ ဘံုရခိုင္စကားဆိုေရ နီရာကို ယူလာစြာက ေကာင္းရင္နာဖို႔
ေကာင္းပါေရ။ ရခိုင္လူမ်ိဳးတိမာ အခ်င္းခ်င္းအသိအမွတ္မျပဳ၊ ေအာက္သားတိနန္႔က်ေက ပု နီကတ္ေတဆိုစြာ ေအနီရာမာေလ့ တြိႏိုင္ပါေရေယ။ ဥပမာအျဖစ္နန္႕ ေဝါဟာရတစ္ခုကို ျပရဖို႔ဆိုပါေက "ေမေမ" ကို ၾကည့္ပါ။ ရခိုင္ရို႕မာ အမင္၊ အမိ၊ မိမိ၊
အမိုင္း၊ အီးေယာင္၊ အီးေယ ဆိုေရ အသံုးအႏွဳန္းေခ်တိ မကန္ဟိယင့္သားနန္႔ ေအ 'ေမေမ' ဆိုေရေအာက္သားစကားကို ၿခီၿခီငံငံ ေျပာလာကတ္စြာ ေကာင္းအံ့ၾသဖို႔မေကာင္းပါလား။ ေအ ေမေမ စြာ အယင္က ရခိုင္ျပည္ဇာနီရာမာေလ့ မသံုးခကတ္ပါ။
ေအနိ ေအစကားကို သံုးလာကတ္စြာေရ ေအာက္သားတိကို အထင္ႀကီးေရအတြက္ေၾကာင့္ လို႔ စြပ္စြဲရဖို႔ပိုင္ျဖစ္နီပါေရ။ ေနာက္ေနာင္ေအပိုင္ မျဖစ္ရေအာင္ ဇာပိုင္လုပ္ကတ္ေက ေကာင္းပါဖို႔ေလး။
ဇာေလာက္ပင္ မိရိုးဖလာ ရခိုင္စကား ျဖစ္လီပတ္စီ၊ ရခိုင္တစ္မ်ိဳးသားလံုးအတြက္မျဖစ္ႏိုင္ပါေက ယင္းစကားကို အရီးအသားထဲမာာတင္ပနာမရီးသင့္ပါ။ ရခိုင္ရို႕မာ ဗ်ာလ္၊ ဗ်ာ၊ ယာလ္၊ယာ အားလံုးတတူတူပါ။ အေဂါင့္ေဂါင့္၊ အဂုန္႔ဂုန္႔၊အဂင့္ဂင့္ အားလံုးတတူတူပါ။ ယေကေလ့ေသာ့၊ ယေကေလ့သြင့္၊ ယေကေလ့သင့္၊ယေကေလ့ေသာက္ အားလံုးတူပါေရ။ ယင္းအထဲက အမ်ားသံုးေရစကားစြာ ကိုယ္ရို႕ေဒသမာ သံုးႏွုန္းေျပာဆိုကတ္ေတ စကားျဖစ္ခ်င္မွျဖစ္ပါဖို႔။ ကိုယ့္စကားမဟုတ္ပတ္စီ အမ်ားသံုးတစ္ခုကိုယူပနာရီးသင့္ပါေရ။ မဟုတ္ေက ရခိုင္ေဝါဟာရတိ ဇာေလာက္ပင္ၾကြယ္ဝပတ္စီ ေအာက္သားစကားကဝင္ေရာက္ အျမတ္ထုတ္လားႏိုင္စြာကို အထက္က 'ေမေမ' က သက္သီျပနီပါေရ။)
လက္ဟိအနီအထားေရ ရခိုင္တစ္မ်ိဳးသားလံုး၏ အဆိုးရြားဆံုး အနီအထားျဖစ္ပါေရ။ ေအပိုင္ အနီအထားမာ စံအရီးအသားကို လက္ဝါးျဖန္႔ေတာင္းနီလို႔ကား ရဖို႔မဟုတ္ပါ။ စံအရီးအသားအတိအက် ျဖစ္လာဖို႔အတြက္ ရခိုင္ႏိုင္ငံေပၚေပါက္လာဖို႔ လိုအပ္ပါေရ၊ စစ္မွန္ေရရခိုင္အစိုးရတစ္ရပ္ လိုအပ္ပါေရ။ ယင္းပိုင္ဆိုေက ေကာင္းရွည္လားပါဗ်ာလ္။ ရခိုင္လူမ်ိဳးလြတ္ေျမာက္ဖို႔ ရခိုင္လူမ်ိဳးတိ စည္းလံုးဖို႔လိုပါေရ။ ရပ္စြဲရြာစြဲ ပုဂၢိဳလ္စြဲ ထားနီလို႔မရပါ။ လက္ဟိအနီအထားအရ ရခိုင္စာပီကို ရီးသားေရ
နီရာမာေလ့ ရပ္စြဲရြာစြဲတိကို ေဘးမာထားပနာ 'ရခိုင္လူမ်ိဳးအတြက္ရခိုင္စာပီ' ဆိုေရ အယူအဆကို ႏွလံုးသားထဲမာ စြဲမွတ္ထားကတ္ဖို႔လိုပါေရ။ ရခိုင္စာပီကို လက္ဟိအနီအထားအတုိင္းရီး နီကတ္ဖို႔ဆိုေကေတာ့ခါ ရခိုင္လူမ်ိဳးအခ်င္းခ်င္း ျပႆနာ ျဖစ္လာျဖစ္လာႏိုင္ၿပီးေက ေနာက္ဆံုး ေအာက္သားစာပီမာ အဆံုးသတ္လားႏိုင္ပါေရ။
ေအပိုင္မျဖစ္ရေအာင္ ရခိုင္လူမ်ိဳးတိုင္း ကိုယ္ရီးထားေရစာကို မွန္မမွန္ ျပန္ပနာ ဆန္းစစ္သင့္ပါေရ။ရပ္စြဲရြာစြဲနန္႔ ရီးသားထားေရ ရခိုင္စာပီစြာ ရပ္ရြာေလာက္မာ အသံုးဝင္ပနာ ရခိုင္တစ္မ်ိဳးသားလံုး အတြက္ရည္ရြယ္ပမာ ရီးသားဖို႔ဆိုေကေတာ့ခါရခိုင္လူမ်ိဳးတိ အမ်ားဆံုးသံုးေရ သတ္ပံုနန္႔ ေဝါဟာရကို အသံုးျပဳပနာ ရီးသားသင့္ပါေရ။ေအပိုင္ရီးသားကတ္ဖို႔အတြက္ ရခိုင္စာပီတိကို ဖတ္ကတ္ဖို႔၊ေလ့လာကတ္ဖို႔လိုပါေရ။ လက္ဟိ ရခိုင္စာပီေတာ္လွန္ေရးကို ဇာသူရို႕က ေဂါင္းေဆာင္နီေတဆိုစြာကို တိတိက်က်ေလ့လာကတ္ဖို႔ လိုပါေရ။
လက္ဟိ အဝီးေရာက္ရခိုင္အမ်ားစုေရ ရခိုင္စာပီေတာ္လွန္ေရးကို အဝီးေရာက္ ပညာတတ္တိ၊ပညာသွ်င္တိက ဦးေဆာင္နီကတ္ေတလို႔ ယူဆကတ္ပါေရ။ရခိုင္လူမ်ိဳးတစ္ေယာက္ပါရဂူဘြဲ႕(ေဒါက္တာဘြဲ႕)
ရစြာေရ ရခိုင္စာပီကို တတ္ကြ်မ္းစြာနန္႔ မဆိုင္ပါ။ ေဒါက္တာဘြဲ႕ရပနာ ရခိုင္စာပီရီးသားစြာကို အားမပီးေရ ရခိုင္ပညာတတ္တိမကန္ဟိနီေရအတြက္ ရခိုင္စာပီအရီးအသားနန္႔ ပတ္သက္ေက သူရို႕ကို အားကိုလို႔မရပါ။
ရခိုင္စာပီကို တစိုက္မတ္မတ္ေဇာက္ခ် ရီးသားေရလူကရာ ရခိုင္စာပီကို ခ်စ္ေတလူျဖစ္ေတပိုင္ ရခိုင္စာပီတိုးတက္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္နီကတ္ေတ လူတိေလ့ျဖစ္ပါေရ။
မ်က္ေမွာက္ကာလ ရခိုင္စာပီပညာသွ်င္တစ္ေယာက္ကို လက္ညိွဳးထိုးျပရဖို႔ဆိုပါေက ' ဆရာႀကီး ေမာင္ဗသိန္း' ကို ျပရပါဖို႔။ သူၿပီးေက ဆရာေတာ္ဇယႏၱာေဗာဓိ၊ ဆရာေနာင္ဧ၊ ဆရာေမာင္ခိုင္ေအာင္ရို႕ အစီအသင့္ဟိပါေရ။
ေအပုဂၢိဳလ္ရို႕ရီးေရ ရခိုင္စာပီအရီးအသားတိေရ တစ္ေယာက္နန္႔တစ္ေယာက္ စေကတေပြ မတူစြာကလြဲပနာ အရီးအသားအားလံုးစြာ ရခိုင္တစ္ျပည္လံုးစံအျဖစ္ အသံုးျပဳဖို႔ဆိုေက သံုးလို႔ ရႏိုင္ေရ အနီအထားမာဟိပါေရ။ ယင္းေၾကာင့္ ရခိုင္စာပီကို ကိုယ္တိုင္မရီးတတ္ ပါေက ယင္းဆရာရို႕ အရီးအသားတိထဲကတစ္ခုခုကို ယူနာ ရီးသားသင့္ပါေရ။
မေလးသွ်ားႏိုငံ က ရကၡဝံလက္ရခိုင္အမ်ိဳးသားမဂၢဇိန္း က ရခိုင္စာပီအရီးအသားတိေရ ယင္းဆရာရို႕၏ အရီးအသား(ဆရာေမာင္ဗသိန္း အစဟိေရ.....) နန္႔ တူေရပိုင္
အေမရိကႏိုင္ငံက အကိုဦးသိန္းေမာင္ ထုတ္ေတ ႏိုင္ငံတကာရခိုင္အမ်ိဳးသားသတင္းစဥ္ က ရခိုင္စာပီ အရီးအသားတိေလ့ေသာ့ ယင္းဆရာရို႕၏ အရီးအသားတိနန္႔ တတူတူျဖစ္ပါေရ။ ေအခ်င့္တိစြာ ရပ္စြဲရြာစြဲတိနန္႔ ရီးသားကတ္စြာမဟုတ္ဘဲ
ရခိုင္တစ္မ်ိဳးသားလံုးအသံုးျပဳႏိုင္ေရ ဘံုစာပီ(စံစာပီ) ပန္းတိုင္ကိုလားနီကတ္စြာျဖစ္ပါေရ။
လက္ဟိနာမည္ႀကီးအဆိုေတာ္တိျဖစ္ေတကိုဝင္းကိုခိုင္နန္႔ ကိုစံေမာ္သိန္းရို႕ေရ ေတာင္ဂုတ္ၿမိဳ႕နယ္သားတိျဖစ္ပါေရ။ ေယေလ့ သူရို႔ေတးျခင္းဆိုေရခါ
ေတာင္ဂုတ္စကားသံနန္႔မဆိုကတ္ပါ။ ေအခ်င့္သည္ပင္ ဘံုရခိုင္စကား၊ဘံုစာပီပန္းတိုင္ကို ပန္းတိုင္ကို လားနီကတ္စြာျဖစ္ပါေရ။ အၿခီအနီအရပ္ရပ္ကို သံုးသပ္ပနာ ရပ္စြဲရြာစြဲအယူအဆတိကို ေဝးသတ္ၿပီးေက တူရာတူရာ အရီးအသားေခ်တိကိုဟူပနာရီးသားကတ္ေက စံအရီးအသားျဖစ္မလာေကေတာင္မွ စံအရီးအသားနီးပါးအဆင့္ကို ေရာက္ႏိုင္လိေမလို႔ ယံုၾကည္ေမွ်ာ္လင့္ပါေရ။
ရခိုင္လူမ်ိဳးတိုင္း ရပ္စြဲရြာစြဲ ကင္းကင္းနန္႔ ရခိုင္စာပီကို ရီးသားႏိုင္ကတ္ပါစီ
ခိုင္မင္းဇံ(ရခိုင္ျပည္)